ABS-systeem techniek

Een onverwachte situatie die je ineens naar de remmen doet grijpen. Je knijpt te hard de voorrem in, waardoor je achterwiel omhoog komt en zelfs het risico bestaat dat je over de kop slaat. Door het noodgedwongen hard remmen kan eveneens een wiel blokkeren. Een blokkerend wiel slipt, waardoor je uit balans kunt raken of de controle over je fiets kunt verliezen. Met de komst van zowel e-bikes als ABS schijfremmen is het risico op te hard remmen toegenomen. Gelukkig kan de ABS-systeem techniek ons ook hierbij weer eens een handje helpen.

Op de e-bike zit je al snel aan een hogere gemiddelde snelheid. Het betekent tegelijkertijd dat je harder zult moeten remmenwanneer je wordt geconfronteerd met een onverwachte situatie. Daarnaast remmen de schijfremmen veel krachtiger dan hun voorgangers, waardoor je al snel te hard remt.

Shimano/Blubrake claimt dat 57 procent van de e-bikeongelukken tijdens het remmen plaatsvindt en dat in 39 procent van alle valpartijen een blokkerend voorwiel de oorzaak is. Bosch verklaart dat 29 procent van alle ongelukken met e-bikesvoorkomen had kunnen worden met een antiblokkeersysteem (ABS).

ABS-systeem techniek voor de fiets, dat klinkt interessant. Hoe werkt dat? Als we het heel simpel stellen, met behulp van een slimme sensor op het voorwiel wordt continu bijgehouden in welke mate er dient te worden geremd ten opzichte van de gereden snelheid. Zodra de snelheid flink verandert grijpt een ABS-systeem in door de remkracht aan te passen. Hiermee wordt het eventueel blokkeren van een wiel voorkomen, kun je niet gaanslippen en blijft het achterwiel op de grond. ABS-systeem techniek voor e-bikes zijn er al sinds 2015, toen het Italiaanse Blubrake er speciaal voor werd opgericht. Bosch introduceerde vervolgens voor de 2018-modellen een ABS-systeem techniek in samenwerking met Magura. Later dat jaar kwam Sachs meteen middenmotor op de markt die optioneel met een ABS-systeem kon worden uitgerust. Afgelopen jaar baarde Shimano opzien door de vernieuwde ABS van Blubrake te integreren in hun Steps e-bikeconcept. En dan gaan we weer even terug naar Bosch: het merk komt dit jaar met een vervolg-versie op het systeem uit 2018.

De nieuwste ABS-systeem techniek zijn nog geavanceerder en werken verbluffend goed. Keihard in je voorrem knijpen op een gravel-achtige ondergrond doet lijken alsof je een meester in het remmen bent. Geen blokkerend voorwiel, geen geslip, een korte remwegen een achterwiel dat keurig op de grond blijft. Slimme algoritmes detecteren het type ondergrond, zodat het remsysteem automatisch rekening houdt met het type terrein. Daarnaast zijner verschillende remprofielen, afhankelijk van fietsgebruik. Zoom je uit, dan zie je dat alle ABS-systemen hetzelfde werken en dat het resultaat min of meer gelijk is. Echter, er is voldoende aanleiding om in te zoomen op de twee grote aanbieders en zo de systemen beter te leren kennen. Veiligheid gaat immers boven alles.

Shimano + Blubrake

Blubrake beschikte indertijd al over veel kennis van ABS-systeem techniek voor e-bikes en overige Light Electric Vehicles (LEV’s). Inmiddels is hun systeem aanzienlijk doorontwikkeld tot een compacte en lichte unit die zelfs mooi weggewerkt in de buis van het etsframe past. Dat het grote Shimano een samenwerking met Blubrake is aangegaan zegt veel over de kwaliteit van Blubrake. Shimano heeft namelijk al vaak bewezen over meer dan genoeg innovatie- en ontwikkelkracht te bezitten, met andere woorden: ze zouden prima in staat zijn om zelf een ABS-systeem techniek te ontwikkelen. Desondanks kiezen ze ervoor om het bestaande Blubrake-systeem in hun e-bikeconcept Steps te integreren. Shimano adopteert als het ware Blubrake en laat het naadloos aansluiten op hun Steps e-bikeonderdelen en Shimano-remmen. Hierdoor wordt het voor fabrikanten van e-bikesveel gemakkelijker om ABS toe te voegen aan hun modellen. En daarmee wordt ABS-systeem techniek toegankelijker voor jou. Het fraaie van de combinatie Shimano en Blubrake is dat er geenextra display/interface nodig is op het stuur. Het Steps-display neemt de functie over. Wel is er nog een klein extra indicator-lampje toegevoegd dat laat zien of ABS actief is of niet. Qua stroomtoevoer maakt het ABS-systeem techniek gebruik van de Shimano-accu. Staat de accu aan dan kan ABS functioneren.

Kunstmatige intelligentie zorgt ervoor dat het ABS-systeem techniek het remmen afstemt op het fietsgebruik. Grofweg wordt onderscheid gemaakt tussen Urban, Offroad (mountainbikes) en HighSpeed (speedpedelecs). Voor e-cargobikes (bakfietsen) bestaat een aparte versie. Shimano/Blubrake stelt dat het systeem niet geschikt is voor steile afdalingen en het agressief rijden in bergen. De compacte ABS kan desgewenst extern aan de voorvork worden bevestigd. Blubrake is ook achteraf te monteren op elk bestaand e-bikesysteem – met willekeurige schijfremsysteem.

Bosch

Bosch heeft al zo’n veertig jaar ervaring met ABS-systemen. Ze waren zelfs pionier toen ABS-systeem techniek in autoindustrie werd geïntroduceerd. Voor e-bikes en LEV’s maakt Bosch simpelweg gebruik van hun reeds bestaande technologieën. Hierbij werken ze exclusief samen met de remmen van Magura. Er bestaan vier verschillende modi. Een Touring-modus die geschikt is voor stadsfiets- en trekking-gebruik. ABS Cargo is vanzelfsprekend voor bakfietsen bestemd. En tot slot zijn er twee verschillende modi voor e-mountainbikers, een Allroad- en een Trail-modus. Via het Bosch-display of via de Flow-app kun je switchen tussen de modi.

Het Kiox-display van Bosch integreert het ABS-systeem techniek optimaal. Een controlelampje op het Kiox-display toont of het ABS-systeem actief is. Zelfs remstatistieken zijn via dit display te raadplegen. Bij alle andere displays ontbreken de remstatistieken en wordt er gebruikgemaakt van een extern controlelampje dat geïntegreerd kan zitten in de bediening van de motor naast het handvat. Ook Bosch ABS haalt z’n energie uit de e-bikeaccu. ABS stopt daardoor met functioneren bij een lege accu. Dat wil zeggen, echt leeg; in de fase dat de accu te leeg is voor de motor, maar nog wel zorgt voor de fietsverlichting, zal ABS blijven werken. De ABS-unit wordt bij Bosch extern op de voorvork gemonteerden is niet beschikbaar als inbouwversie voor in het frame zelf. Hoewel extern gemonteerd kan het niet achteraf worden toegevoegd aan een bestaand systeem en werkt het ook niet met derden, zoals dat bij Blubrake wel het geval is.

Toekomst

De meest recente ontwikkelingen leiden misschien uiteindelijk naar een soort van traction control, zodat beide wielen altijd tractie behouden. Voor onder andere krachtige e-mountainbikes zou dat een feestje zijn en bovendien de trails sparen. Voor nu werkt ABS-systeem techniek al aardig geavanceerd en zorgt het met veilig en aangenaam remgedrag voor een verbetering van de algehele rijkwaliteit. Het ontneemt je weliswaar de noodzaak om je rem-vaardigheden te ontwikkelen, maar de winst is groot voor de gemiddelde fietser én al helemaal voor iemand die begint met elektrisch aangedreven fietsen. Ga je fietsen met ABS? Gebruik dan vooral zonder terughoudendheid je voorrem! Dit is de meest effectieve rem en zorgt voor de kortste remweg. Je behoudt tevens maximale controle over je fiets. Bijkomend voordeel is dat je remblokken merkbaar minder slijten.

Tekst: Eugen Uppelschoten
Foto’s: Shimano + Bluebrake, Bosch eBike Systems, Magura

Wil jij op de hoogte blijven van al het nieuws omtrent elektrische fietsen? Houd dan de nieuwspagina van Electrified in de gaten! Benieuwd naar routes, tips & tricks en nog meer leesvoer? Wil je altijd up-to-date blijven? Klik dan nu hier en word abonnee van Electrified E-Bike Magazine en volg ons op Facebook en Instagram!