Betoog voor een opgeruimde cockpit

In sommige grote Amerikaanse bedrijven wordt een ‘clean desk policy’ gehanteerd. Onderzoek zou hebben aangetoond dat je productiever bent als je bureau opgeruimd is. Hoewel we niet zoveel hebben met de hokjesgeest van ‘corporate culture’ en opgeruimde bureaus, kunnen we ons wél vinden in een opgeruimd stuur. Hiermee geef je jezelf meer ruimte om beter te kunnen rijden. Dus wat ons betreft is het de hoogste tijd voor het invoeren van een ‘Clean Bar Policy’.

Tekst: Bas Rotgans
Foto’s: Michiel Rotgans

Dankzij twee probeerfietsen die we kregen aangeleverd – met smalle flatbars erop – en een artikel dat redacteur Irmo maakte bij MTB-School.com, viel het ons weer eens op: veel Nederlandse bikers sluiten zichzelf op op hun fiets. De realiteit is dat de smalle rechte stuurtjes, regelmatig nog voorzien van bar-ends, je sterk beperken in je bewegingen om dynamisch en actief door bochten te kunnen sturen. Een breder stuur waarop ruimte is gecreëerd voor jezelf als biker voelt aangenamer en geeft meer controle, vooral wanneer je dat moeilijke stuk op de trail tegenkomt of tijdens een erg ruige sectie in een afdaling.

Stuur: breder is beter
De meeste flatbars die wij in bikeshops kunnen vinden zijn minder dan zestig centimeter breed (58 centimeter lijkt de standaardmaat te zijn). Zelfs in de worldcup rijden crosscountry-pro’s niet meer met zulke smalle sturen. Ook zij zien de voordelen van een breder stuur (meestal met een lichte rise): meer tijdswinst op de afdalingen door een betere beheersing van hun fiets. Downhill- pro’s, die op zoek zijn naar maximale controle, rijden tegenwoordig met sturen die bijna tachtig centimeter breed zijn. Voor gewone mountainbikers, zoals wij, bevindt zich ergens hier tussenin een gulden middenweg. Breder dan 63 centimeter, smaller dan 74. Onthoud dat de breedte van je stuur ook afhankelijk is van de breedte van je schouders. Om een mountainbike te laten sturen hoef je alleen maar je fiets in de bocht te kantelen. Een van de meest voorkomende techniekfouten die mountainbikers maken, is dat ze sturen door het stuur te draaien in plaats van het stuur te gebruiken om hun fiets opzij te kantelen. Als je je armen op je mountainbikestuur voorstelt als een driehoek, dan maakt een breder stuur die driehoek breder, met een bredere basis. Constructies met een brede basis zijn over het algemeen stabieler én de grote hefboom maakt het rustiger en makkelijker om je fiets plat te leggen.

Een te smal volgebouwd stuur. Te veel vingers liggen op de remhendel en de handen zijn niet vergenoeg uit elkaar om goed en dynamisch te kunnen sturen.

Rust en ruimte. Handen zijn breed en stabiel. Wijsvinger op de remhendel, duim op de shifters en drie vingers om je stuur vast te houden.

Bar-ends: kunnen die dingen eindelijk een keer weg?
Decennia lang werden bar-ends gemonteerd op elke mountainbike die de winkel verliet. Maar bar-ends hadden wat ons betreft tege-lijkertijd met paars geanodiseerde onderdelen naar het mountainbikemuseum mogen verhuizen. Ze nemen aan beide kanten van je stuur al gauw twee centimeter breedte weg en sluiten je handen op op je grips. Daar komt bij dat ze, behalve tijdens lange marathons met heel erg veel klimmen, niets toevoegen om meer controle op de berg te krijgen. Sterker nog, ze kunnen op moeilijke trails op het verkeerde moment blijven haken aan langsflitsende fauna. Bar-ends verwijderen levert weer vier centimeter extra breedte op op je stuur. Vergeet de handvatten niet naar buiten te verplaatsen.

Remmen: naar binnen
Moderne schijfremmen hebben zoveel remvermogen dat je ze makkelijk met een vinger kan bedienen, zelfs in steile en lange down-hillpassages. Door alleen je wijsvinger op de remhendel te leggen, kan je met de andere drie vingers nog prima je stuur vasthouden en met je duim de shifters bedienen. En zo heb je optimale controle over je fiets. In de praktijk betekent dit dat je je remhendels sterk naar elkaar toe schuift op je stuur.

Shifters: naar buiten, of liever nog matchmaken
Traditioneel zitten je shifters binnen je remhendels gemonteerd. Maar als je de remhendels zoals hierboven gesuggereerd naar binnen schuift, komen je shifters zo ver naar binnen dat je er niet meer bij kan. Daarom staan in een modern ingestelde cockpit de shifters buiten de remmen gemonteerd. Een nog mooiere oplossing is om de shifters op dezelfde beugel te monteren als je remhendels. Een paar jaar geleden introduceerde SRAM hiervoor een speciaal beugeltje dat de Matchmaker heette. Dit beugeltje werkt helaas alleen bij SRAM-shifters en remmen van hun huismerk Avid. Inmiddels bieden meerdere remfabrikanten eigen ‘matchmakers’ om SRAM-shifters op hun remhendels te monteren. De shifters van Shimano hebben van groep tot groep verschillende montage-beugels, waardoor het moeilijker is om die te combineren met remhendels, maar sommige remfabrikanten bieden die ook aan. Het vinden van de juiste matchmakerscombinatie luistert nauw, zoek daarom goed uit welke rem je hebt en welke shifters je erop wilt monteren.

Matchmakercompatibiliteit
Shimano SRAM
Shimano             beperkt   nee
SRAM/ Avid        nee         ja
Formula              nee         ja
Hope                   ja            ja

Matchmaker voor Formula remmen & SRAM Shifters

De ultieme matchmaker: één beugel combineert remhendel, shifters en de afstandsbediening van een Rockshox Reverb seatpost of hydraulische lock-out van bepaalde Rockshox vorken.

Matchmaker voor Avid remmen & SRAM Shifters

Matchmaker voor Hope Tech Brakes & XTR Shifters