Bike to the future

“I guess you aren’t ready for that yet… but your kids are going to love it.” – Marty McFly

Laat me iets elektrisch zien in combinatie met mountainbiken en ik verdenk het ervan dat het niet werkt. Want zeg nou zelf: sensoren in je fiets die voelen of jouw vering harder of zachter afgesteld moet worden, dat kan niet werken! Of heeft Lapierre iets door wat wij nog niet begrijpen? We hebben een aantal weken op een Zesty 314 met ‘e:i shock’ gereden en zijn onder de indruk. Onopvallend en tegelijkertijd effectief.

Tekst: Bas Rotgans
Foto’s: Michiel Rotgans

In het begin lijkt het systeem erg complex. Na enige verdieping blijkt het echter eenvoudig en ingenieus in elkaar te zitten. Het systeem schakelt automatisch de demper van je bike tussen dicht, half-open en open (LOCKED, MEDIUM en OPEN, om in de termen van e:i te blijven). Via drie sensoren, bestaande uit een cadanssensor in je crank, een sensor op je vork die oneffenheden van het terrein voelt en een sensor op je balhoofd die ook dienst doet als houder van het ingebouwde fietscomputer-/systeemschermpje. Dankzij de losse sensoren zou je in principe alle componenten van je fiets, behalve de achterdemper, kunnen upgraden of vervangen en de sensoren gewoon overzetten. Het systeem heeft 0,1 seconden nodig om via de vork te voelen dat er een klap aankomt en de demper te openen. Praktischer gezegd: tot 36 kilometer per uur reageert de demper snel genoeg van helemaal dicht naar helemaal open om het achterwiel te laten reageren op een klap die het voorwiel registreert. De fietscomputer biedt alle gebruikelijke functies met als toetje dat de huidige stand van je demper ook wordt weergegeven.

Via een regelaar op je stuur kan je het systeem handmatig schakelen tussen de standen LOCKED, MEDIUM en OPEN, maar de echte magie gebeurt als je het systeem op een van de vijf AUTO-standen zet. Standaard staat de demper in AUTO-stand op OPEN. Stap op en begin met trappen en de demper sluit zich, zodat je de hoogste efficiëntie hebt om je kracht naar je pedalen te krijgen. Stop je met trappen, maar rolt de fiets vooruit dan opent de demper zich weer. Tijdens rollen heb je er als berijder immers geen behoefte aan de efficiëntie voor het trappen te verhogen, maar wil je gewoon je veerweg gebruiken. Voelen de versnellingsmeters op vork en balhoofd dat je oneffenheden in het terrein raakt terwijl je trapt dan zetten ze de demper, afhankelijk van de grootte van die oneffenheden, half of geheel open. De sensor bovenop het balhoofd ‘voelt’ ook of de fiets stijgt of afdaalt en beïnvloedt daarmee tevens de beslissing of de demper geheel, half of niet open staat. De aanpassingen aan de demper vinden plaats door middel van een servo die de Monarch-demper bedient. Dit alles wordt gevoed vanuit een batterij-unit die ter hoogte van de bidonhouder op de onderbuis zit. Volgens opgave van Lapierre moet de batterij 25 uur mee kunnen. Uit persoonlijke ervaring kunnen we zeggen dat het gebruik tijdens lange weekenden, met tussentijds opladen, geen moment resulteert in een gevoel dat je zonder komt te staan. Als de vier streepjes op het scherm op zijn, is de batterij nog steeds tachtig procent geladen en schakelt het systeem terug naar een tragere update-snelheid van de demper.

De eerste keer dat ik er mee rijd, kom ik er niet eens aan toe de demper op AUTO te zetten. Ik denk nog teveel dat ik mee moet denken en zit me er teveel tegenaan te bemoeien. Pas als ik me durf over te geven aan het systeem op de AUTO1-stand, voel ik – eigenlijk vooral door de mate van efficiëntie waarmee de fiets het parcours aflegt – dat er wel degelijk iets gebeurt in het dempende hart van de fiets. Het is alsof hij onder alle omstandigheden goed staat afgesteld. Zowel tijdens lange klimmen bergop als ruige afdalingen naar beneden. Het lijkt het CTD-systeem (Climb, Trail, Descend) van Fox, maar dan volautomatisch. Dit alles werkt zo onopvallend dat het makkelijk is te vergeten hoeveel goede technologie hier aan het werk is. Het lijkt een fiets waar een sausje ‘Formule 1 suspension set-up’ in zit. Nicolas Voullioz zet e:i al meer dan twee jaar zeer succesvol in tijdens zware enduro-wedstrijden. Maar wij zijn ervan overtuigd dat het ook voor de ‘gewone’ trailrijder een erg goede aanvulling zou zijn. Vooral voor mensen die geen zin hebben om te klooien met hun demperinstellingen. Lange afdaling met een trapgraag stuk in het midden? De demper staat open en op het moment dat jij begint te hameren op de pedalen, schakelt het systeem naar Medium. Stevige klim naar een piek met een rotsige passage in het midden? De demper staat dicht en schakelt open of half-open bij de oneffenheden en daarna weer dicht. Over een hele dag mooie trails rijden, voel je dat je minder energie verbruikt. En dat is zo onopvallend gegaan, dat je het niet eens hebt gemerkt. Je zou nog kunnen spelen met verschillende AUTO-standen door op meer pedaalrijke dagen een hogere stand te kiezen voor meer efficiëntie, maar in de praktijk voldoet AUTO1 voor alle situaties.

Een jubelverhaal dus. Maar laten we even eerlijk zijn: wat zijn de nadelen en wat is het niet? E:i is niet een automatische instelling van de demper. Er komt nog steeds een demperpompje aan te pas voor de juiste druk en de rebound stel je af met een rood draaiwieltje. Het belangrijkste nadeel is natuurlijk dat er extra systemen op je bike zitten die kapot kunnen. De meeste hardware van e:i is buiten schot geplaatst op en in het frame, de bedrading zit weggewerkt in hulzen langs remleidingen en schakelkabels. Het enige apparaat dat een beetje uitsteekt is de computer, maar die kan je opbergen: het systeem blijft ook werken zonder gemonteerde computer. In geval van nood (het systeem gaat ineens kapot) blijft hij natuurlijk in zijn laatst gebruikte stand staan, maar je kan ‘m dan handmatig met een inbus op de demper omschakelen naar Open of Locked. Het systeem heeft alleen invloed op de instellingen van de demper, de vork wordt niet gelocked of veranderd.

De Zesty 314 kost normaal 2799 euro en is voor die prijs een fantastische watervlugge trailbike met een extreem breed inzetbereik en een prachtig ogend frame. De Zesty 314 e:i is exact hetzelfde afgemonteerd en kost 3299 euro en daarmee komt de meerprijs voor het e:i-systeem op 500 euro (dit geldt overigens voor alle bikes die zijn voorzien van e:i). Dat is natuurlijk veel geld, maar wij zijn ervan overtuigd geraakt dat het zijn meerprijs waard is. Een sublieme fiets wordt er nóg beter van.

Dit artikel is afkomstig uit Up/Down Mountainbike Magazine #3. Mocht je dit magazine gemist hebben dan kun je deze bestellen in onze webshop. Voor het gemak kun je ook abonnee worden zodat je geen nummer meer hoeft te missen!