Fietsen met blessures
Fietsen met blessures. Niet vooruitkomen terwijl anderen je fluitend voorbij fietsen. Benen die op slot zitten, ondanks alle goede voorbereidingen. Pijn tijdens het fietsen, niet alleen fysieke pijn maar ook een gedeukte moraal. ‘Ik kan dit toch? Waar gaat het mis?’ Gedachten die je kan hebben als je ongemerkt rijdt met een blessure. Hoe kom je weer vooruit? Redacteur en profwielrenster Rozanne Slik deelt haar ervaringen en vroeg sportchiropractor Maarten Tielen om tips.
Niets is frustrerender dan een tegenslag wanneer het erop aan komt. Vorm is niet altijd perfect te plannen, het blijft soms zelfs na de beste voorbereiding alsnog uit. Wielrenners staan er om bekend dat ze harde sporters zijn. Niet zeuren, maar doorgaan is vaak het motto van fietsgroepen. Niemand laat zich zomaar kennen. Sommige blessures zijn duidelijk te herkennen, bijvoorbeeld na een valpartij of bij hevige pijn, andere sluipen er langzaam in en kunnen uitgroeien tot een serieus probleem. Vanuit mijn eigen ervaring als profwielrenster is pijn de beste graadmeter om op je hoede te zijn. Na een intensieve trainingsperiode of een wielerevenement waar ik naartoe heb geleefd, heb ik bijvoorbeeld regelmatig behoorlijk pijnlijke benen. Echter, als de pijn aanhoudt en na drie dagen nog niet weg is, dan wordt het tijd om hulp in te schakelen. Desgevraagd legt Maarten uit dat de oorzaak van de meeste wielerblessures zit in de knieën, de rug, het bekken en de nek. Hij licht toe: ‘Oorzaken hiervan zijn vooral valpartijen of een verkeerde positie op de fiets. Door een langdurige verkeerde positie, of een bewegingsbeperking, compenseert dan een bepaalde spiergroep of bewegingsketen voor de kwetsuur of verkeerde houding. Op lange termijn resulteert het blijven fietsen vervolgens in een blessure door overbelasting.’
Terug redeneren geeft soms meer duidelijkheid. Is er de afgelopen periode iets veranderd aan je positie op de fiets? Denk dan vooral aan de drie contactpunten met je fiets. Zadel, schoen(plaatjes) en stuur. Verander je daar iets aan, dan heeft dat invloed op hoe je je kracht overbrengt op de fiets. Een goede fietspositie en de juiste afstelling van het materiaal zijn cruciaal. Maarten vult aan: ‘Het is dan ook zeker aan te raden om een bikefitting te doen met elke fiets waar je op rijdt, zeker als je een nieuwe fiets hebt.’
Fietswissel
Afgelopen winter ervoer ik dit aan den lijve. Door de overstap naar een ander team was ik van fiets gewisseld. De afstellingen van de nieuwe fiets heb ik zo goed mogelijk overeen laten komen met die van de oude, alleen bleek dit niet goed genoeg te zijn geweest. Er waren toch nog kleine verschillen in de afstelling die bij elkaar een grote invloed hadden op mijn fietspositie. Door de verandering in mijn houding op de fiets moesten sommige spiergroepen harder werken en ontstond er langzaam maar zeker overbelasting. Achteraf gezien was de overbelasting bij mij al vrij snel zichtbaar. Ik reed rond met lagere wattages en verminderde prestaties. Toch was het lang onduidelijk dat overbelasting de oorzaak was, want er waren telkens andere factoren die hier ook invloed op zouden kunnen hebben. Pas toen de pijn die ik voelde tijdens het fietsen ook na de training aanhield, en zelfs erger werd, wist ik dat er echt iets mis was.
Bij een bezoek aan Maarten kwam dit dan ook duidelijk aan het licht. Een onderzoek begint altijd met een intakegesprek en screening van de functionaliteit van het lichaam. Hierbij wordt gekeken naar de spieren en gewrichten qua functie en beweging. Dat is voor Maarten de indicatie voor de verdere behandeling: ‘Op basis hiervan volgt de beslissing of er voor uitsluitsel over de aard van de blessure een doorverwijzing nodig is naar de sportarts of andere specialist, of dat er gestart kan worden met de behandeling.’ Na een korte test bleek dat mijn bewegingsketen door de verkeerde fietspositie van enkel tot nek verstoord was en bleken bepaalde spiergroepen overbelast. Dat verklaarde ook waarom ik mijn kracht niet meer goed over kon brengen.
De behandeling zelf bestond onder andere uit het manipuleren van de gewrichten, wat het bekende krakende geluid maakt. Maarten geeft aan dat dit niet schadelijk is voor het lichaam: ‘Bij het losmaken van de gewrichten ontstaat een drukverschil, waardoor een stikstofbelletje uit de gewrichtsvloeistof ontsnapt en het typische geluid van het ‘kraken’ maakt. Dit is niet schadelijk of pijnlijk, maar effectief om lichamelijke klachten te verhelpen.’ Bij de behandeling manipuleert Maarten de gewrichten zodanig dat de bewegingsketen weer goed kan functioneren en dat de spieren weer de juiste functie krijgen. ‘Spieren moeten goed kunnen samenwerken en op het moment dat een spiergroep overactief wordt dan ontstaat er, als reactie, overcompensatie bij een andere spiergroep.’ Hij werkt vaak samen met sportfysiotherapeuten die na zijn consult stabiliserende en functionele oefeningen mee kunnen geven.
Zoekhulp
Naast de behandeling van Maarten hebben een bikefitting, het rekken van bepaalde spieren en gerichte krachttraining geholpen mijn blessure op te lossen. Achteraf gezien is de grootste fout die ik heb gemaakt dat ik niet eerder hulp heb gezocht bij de juiste experts, want er zijn legio manieren om een wielerblessure te voorkomen. Maarten zegt hierover: ‘Je kan, naast het vermijden van valpartijen, het beste zorgen voor een goede core-stability en een goede mobiliteit van de spieren en gewrichten. Dit bereik je door middel van oefeningen om de rompspieren aan te sterken en met rekken en strekken van de spieren. Daarnaast kan een regelmatig bezoek aan de chiropractor helpen problemen te voorzien en te voorkomen dat je gaat fietsen met blessures .’
Omgaan met een blessure is niet altijd makkelijk. Het komt nooit op het juiste moment en duurt altijd langer dan je wilt. Als je langere tijd last hebt dan kan het helpen om de hersteltijd in periodes op te delen en voor iedere periode een hersteldoel te stellen. Zo maak je het proces wat draaglijker. Daarbij is het vaak lastig om aan te geven hoe lang het duurt voordat een blessure echt genezen is. Bij een botbreuk kan er vaak een goede indicatie gegeven worden hoe lang het duurt tot het bot geheeld is, maar daarmee is de blessure nog niet direct voorbij. De kans is groot dat bepaalde spiergroepen verzwakt zijn of anders zijn gaan functioneren en door middel van oefeningen teruggebracht moeten worden op hun oude niveau. Hetzelfde geldt na overbelasting of een spierscheur. Het is altijd aan te raden om, ook tussentijds, advies in te winnen bij een expert over hoe je het herstel kan optimaliseren en om duidelijkheid te krijgen over de tijdsduur. Zes weken herstellen van een botbreuk is lang, maar als je in overleg met de arts, fysiotherapeut of andere expert oefeningen kan doen om tussentijds aan te sterken, is het te overzien. Mentaal kan het echt een uitdaging zijn om positief te blijven. Praten met iemand die met een soortgelijke blessure te maken heeft gehad, kan al veel helpen. Vooruitgang, hoe klein ook, kun je het best per week bekijken om dan bij te sturen als dat nodig blijkt. Pak het negatieve aan en focus op het positieve, dan zit je snel weer in goede vorm op de fiets.
Dit artikel, Fietsen met blessures komt uit Wielrenblad #3 van 2019. Voor meer wielren nieuws, Tips & Tricks, leesvoer en de laatste magazines kijk op Ridersguide.nl. Wil je altijd up-to-date blijven? Klik dan nu hier en word abonnee van Wielrenblad en volg ons op Facebook en Instagram!
