De Bandit4

Tegenstrijdige elementen samen in de Bandit 4.

Van Amsterdam via Parijs naar Mauritius. Het behoeft wat zitvlees om aan de andere kant van de evenaar te geraken. De eindbestemming is spot Le Morne, thuisbasis van de riffen Manowa en One Eye. De plek om de opvolger in de succesvolle Bandit-serie van F-One aan de bar te voelen. Het brein achter F-One, Raphael Salles, verwelkomt mij hartelijk als ik aankom. Zijn enthousiasme is niet gespeeld. Dit is het moment dat hij een jaar werk van zijn team aan de wereld kan tonen.

Tekst: Stefan van der Kamp
Beeld: Bas van Hout en Stefan van der Kamp

Het grootste bewijs dat een concept werkt wordt geleverd op het moment dat andere merken je vinding gaan overnemen. Verschillende kiteboardmerken (onder andere Slingshot en North) brachten een kite uit gebaseerd op de deltashape van F-One, die na het uitkomen van de Bandit 1, 2 en 3 naam heeft gemaakt over de gehele breedte van de industrie. Na drie jaar is de Bandit een gevestigde naam in de kitewereld en de vraag was hoe Raphael Salles en zijn team de Bandit nog konden verbeteren. De vraag wordt beantwoord door Raphael en designer Sylvain die samen aan het roer staan van de F-One ontwikkeling. Onder de palmbomen van Le Morne staat de 2011-collectie van F-One uitgestald en praten we voornamelijk over de Bandit 4 en we stippen opvallende punten bij de boards aan.

De diversiteit aan disciplines binnen het team van F-One spreekt voor het concept van de Bandit. Zo bestaat het team uit de Kaapverdische Mitu Monteiro, die vriend en vijand verbaast met zijn uitgebreide strapless trukendoos. Verder de ideale schoonzoon annex wereldreiziger Julian Hosp, die naast uitmuntend freestyler ook PKRA-jurylid is met universitair diploma op zak. En meervoudig wereldkampioen en recordhouder speedkiteboarden Alexandre Caizergues, die met zijn kite op het water een snelheid van over de vijftig knopen heeft weten te behalen. Elementen waarvan je niet zou verwachten dat ze samen verwerkt kunnen worden in de opvolger van de Bandit3. Licht en solide, handelbaar en stabiel, krachtig en comfortabel, toegankelijk en toch performance. Raphael en designer Sylvain werken sinds 1997 samen en ze zijn trots op wat ze hebben bereikt met de Bandit 4. De uitdaging was om tegenstrijdige elementen samen te krijgen in één kite. De soepelheid van de kite wordt geroemd. De kite voelt niet als een blok, zoals sommigen de Bandit 3 toedichten. De Bandit 4 reageert directer op barinput en heeft een uitgebalanceerde bardruk. De bardruk is voldoende om de kite te voelen, maar niet zoveel dat het de rijders onnodig vermoeit.

Het proces van ontwikkeling is te vergelijken met een weg. Soms sla je een zijstraat in die dood loopt en moet je weer omkeren naar de hoofdweg. Zo beschrijven Raphael en Sylvain hoe ze in januari negen van de tien wensen in de Bandit 4 hadden bereikt, maar telkens als ze het laatste punt hadden vervuld viel er weer een ander punt weg. Het kostte het team twaalf maanden en tachtig prototypes. Bijna elke week kwamen er nieuwe prototypes binnen. In de zomer test het team op haar thuisbasis in het Franse Montpellier. En in de winter wordt er getest op de Kaapverdische Eilanden. In totaal zijn er 160 testdagen nodig geweest voordat de Bandit 4 in productie kon gaan. Het was alle inspanningen waard. De kite heeft de gewenste eigenschappen gekregen.

Patent delta c-shape
Op een terras in de Franse Camarque spreek ik tijdens het ontbijt voor het eerst met Raphael over andere merken die de delta c-shape overnemen. Het zal de kiteboarder niet ontgaan zijn dat de Bandit een succes is gebleken. Wereldwijd zijn er inmiddels ongeveer 30.000 Bandits (1,2 en 3) verkocht. Daarmee is F-One marktleider in de all-in-onekites. Dat andere merken de deltashape overnemen geeft Raphael een gemengd gevoel. Het is een goed teken om gekopieerd te worden. Als tegenvoorbeeld noemt hij de Sigma-shape van Naish die door andere merken niet werd overgenomen. In oktober zal het patent van de delta c-shape ingaan en merken die gebruikmaken van de gepatenteerde shape kunnen een rekening verwachten. Met North is in februari 2010 al een contract overeengekomen over het gebruik van de delta c-shape. Een badge op de kites zal dit duidelijk maken. Raphael is strijdbaar als het gaat om handhaving van zijn patent. Of betalen, of een rechtszaak. Ook zal hij een website lanceren waarop staat aangegeven welke merken wel en welke geen recht hebben op het uitgeven van een delta c-shape. Al is het niet zijn roeping om achter patenten aan te gaan, maar om kites te ontwikkelen.

Van Bandit 3 naar Bandit 4
Het doel voor de Bandit 4 was om een lichtere en flexibelere kite te ontwikkelen. Hiervoor is onder andere het aantal struts teruggebracht naar drie en zijn de tips vierkant gemaakt. De vierkante tips zorgen ervoor dat de achterste lijnen anders kunnen worden geplaatst, waardoor de kite sneller om de as draait. De combinatie van de vernieuwde aspectratio, diepte van de c-shape, het profiel, de diameter van de leading-edge en de struts heeft geleid tot een homogene kite die licht en flexibel is. Ondanks de flexibiliteit is de Bandit stabieler geworden, terwijl bij harde wind de kite stijver aanvoelt. Een belangrijke verandering in de range van de Bandit 3 naar de Bandit 4 is de verbetering van de low-end bij de grotere maten. Tevens zijn er twee posities voor de achterlijnen bijgekomen, waarmee de bardruk en de stuursnelheid van de kite kunnen worden gereguleerd.

Dunne vinnen
Opvallend bij de boardjes zijn de flinterdunne asymmetrische vinnen geplaatst in een box die aan de bovenkant van het board zit. De vinnen werden eerst getest door snelheidsduivel Alexandre Caizergues, die er mee door de magische grens van vijftig knopen knalde. De vinnen zijn stukken dunner, waardoor volgens Raphael de boardjes meer snelheid krijgen omdat er minder drag wordt gecreëerd. Door de hogere snelheid waarop het board gevaren kan worden is het board voorzien van meer rocker, om nog minder last te hebben van de chop.

Nieuwe bar
F-One heeft met de verdere ontwikkeling de bar niet overgeslagen. De bar van de Bandit 4 bestaat uit één geheel. De bar is gemaakt uit één stuk aluminium, voorzien van een zachte coating. Het gewicht van de bar is tot een minimum beperkt door toepassing van een brugstructuur.

De chickenloop is voorzien van een nieuwe releasehendel op de loop, die het releasen moet vereenvoudigen. De chickenloop van de bar is gebaseerd op het bewezen systeem van voorgaande jaren. F-One maakt gebruik van een klittenband-quickrelease. Het voordeel is dat de safety ook blijft werken als er zand in het systeem komt te zitten. De depowerstrap heeft een nieuwe hendel en is voorzien van een neopreen sokje dat voorkomt dat lijnen achter de clamcleat blijven hangen.

Is het nog wel een delta?
Bij een eerste aanblik valt niet direct de delta-shape op. Omdat de leading-edge niet meer tot in de punt naar achteren loopt, maar hoekige tips heeft, komt bij de Bandit 4 de c-vorm in de delta duidelijker naar voren. Het is gezichtsbedrog, het blijft een delta onder het patent van F-One. Wat belangrijk is voor de stabiliteit, depower en herstart.

De Bandit 4 heeft niet alleen meer en meer de looks van een c-shape, maar ook het gevoel. De handeling en het gevoel van de bar is te beschrijven als precies, prettig en direct. Tijdens een kiteloop klimt de kite sneller naar twaalf uur en geeft een versnelling aan het einde van de loop. Ook al is de radius nauwelijks veranderd, de snelheid van de kite is hoger en de lift tijdens de loop is krachtiger.

Ervaring
Als ik aan dit artikel zit te werken op Mauritius word ik achter mijn laptop vandaan getrokken. Het waait en met een twaalf vierkante meter vaar ik op een fish zo snel mogelijk naar Manawa om Mitu Monteiro en Etienne Lhote live in actie te zien. Daar aangekomen zie ik de jongens telkens op de mooiste secties van de golf zitten. Het lijkt wel of ze geen kite in handen hebben, zo soepel bewegen ze zich over de golf.

Als voorproefje voor de Bandit 4 had ik het voorrecht enkele weken tevoren in Frankrijk een finale proto te testen in een negenmeter-uitvoering, vergezeld van een windje van tegen de twintig knopen. Bij het varen van de Bandit 3 heb ik dikwijls gehad dat ik teveel input op de bar moest geven om de kite van de rand van het windvenster af te krijgen. Bij de Bandit 4 voelde ik meteen dat Raphael en zijn team deze karaktertrek van de kite hebben weten te veranderen. De kite wordt soepel van zijn positie gehaald en stuurt snel om zijn as. Dit moet de flexibiliteit zijn waar Raphael het over heeft. Bij het springen valt op dat het timen van het terugsturen van de kite een stuk eenvoudiger is om een verticale sprong te maken dan bij de Bandit 3. Op de bar is goed te voelen waar de kite staat, hetgeen belangrijk is als je meer wil dan alleen heen en weer varen. De Bandit 4 heeft een sterk verbeterd bargevoel en is voelbaar explosiever. Een positieve upgrade.

Tegenstrijdige elementen in één kite
Raphael weet het nieuwe gevoel van de Bandit 4 treffend te omschrijven. Hij beschrijft de tegenstrijdige elementen in de kite. De slogan voor de Bandit 4 is ‘amplify your emotions’. Ofwel ‘versterk je gevoelens’. Alle veranderingen zijn puur gebaseerd op het gevoel en de sensatie. De Bandit 4 is water en vuur. Waarom? De kite beschikt over eigenschappen die eigenlijk niet samen zouden kunnen gaan: licht doch sterk, stijf doch flexibel, wendbaar doch stabiel, krachtig doch comfortabel, snel en toch langzaam, performance én toegankelijk. Raphael en Sylvain zijn zichtbaar blij met de uitdaging die ze hebben verwezenlijkt met de Bandit 4. Hun nieuwe paradepaardje is niet onrustig en voelt niet als een blok, maar blijft soepel vliegen en reageert direct op de bar. De Bandit 4 past zich zonder moeite aan alle disciplines aan. De bardruk is niet te hoog en niet te laag, maar voldoende om onder diverse omstandigheden niet onnodig vermoeid te raken. De kite presteert prima in vlagerige omstandigheden. Hij is immers getest in Zuid-Frankrijk. Wie wel eens in de buurt van de Camarque heeft gevaren weet hoe de wind daar kan spoken. De kite laat vlagen door zonder dat de rijder dat met de bar hoeft te doen. In overpowered omstandigheden blijft de Bandit 4 constanter aan de rand van het windvenster. De rijder heeft alle tijd om het gevoel te ervaren.

Voor mij is de Bandit 4 een comfortabele vlieger met pit. Raphael en zijn team zijn er met de Bandit 4 in geslaagd tegenstrijdige elementen in deze vlieger op te nemen. De kite voelt duidelijk anders dan de Bandit 3. Vooral de soepelheid tijdens het sturen en de fijne bardruk springen er uit. De Bandit 4 is eenvoudig handelbaar, heeft een snellere verticale lift en heeft meer pit in zich dan voorheen het geval was. Dan zou je denken dat het ten koste gaat van een andere eigenschap, zoals controle. Maar daarin schuilt de kracht van de Bandit 4. Het heeft het agressieve in zich, met behoud van controle.