Flatpedals inzetten voor allmountain gebruik

Als je een tijdje actief bent in het mountainbiken dan is de stap naar SPD-pedalen een logische keuze, zeker omdat we met zijn allen in Nederland sterk crosscountry georiënteerd rijden. Toch zie je bij downhillwedstrijden dat ongeveer de helft van het deelnemersveld nog steeds op gewone pedalen, beter bekend als ‘flatpedals’, rijdt. Omdat je soms even uit je eigen comfortzone moet stappen, trok ik als echte SPD-enthousiasteling de stoute en vooral platte schoenen aan. Ik ga proberen te rijden op flatpedals.

Tekst & Foto’s: Michiel Rotgans

Zoals bij meer producten in het all-mountain segment het geval is, zijn de gebruikte materialen een gulden middenweg tussen crosscountry- en downhillproducten. We zien op de trails in de bergen veel mensen onderweg op SPD-pedalen die door middel van een lichte kooi net even wat geschikter zijn gemaakt voor het gebruik op trails. De laatste tijd zien we aan de andere kant ook juist meer en meer mensen rijden met flatpedals die juist wat lichter en compacter zijn gemaakt voor bijvoorbeeld allmountain gebruik.

Ik weet nog als de dag van gister dat ik zelf de overstap naar SPD-pedalen maakte. Ik ergerde me mateloos aan het feit dat mijn voeten tijdens afdalingen van mijn pedalen trilden. Toen, ruim vijftien jaar geleden, reed ik het wereldbeker downhill-parcours in het Oostenrijkse Kaprun af op een hardtail, plastic pedalen met een reflector en Nikes aan mijn voeten. Eenmaal op SPD’s was het probleem verholpen en zag ik al snel het voordeel om tijdens een technische klim net even mijn fiets over die ene wortel te trekken of zowel duwend als trekkend met twee voeten tegelijkertijd aan te kunnen zetten voor een sprintje. Tijdens de Trans-Provence van afgelopen jaar ergerde ik me op technische afdalingen af en toe flink aan mijn SPD-pedalen. Soms reed ik twee switchbacks door voordat ik eindelijk ingeklikt zat. Om nog maar te zwijgen over de momenten waarop ik graag een voetje had willen uitsteken in de bocht. Tijdens die tocht zag ik om mij heen al een paar mensen op flatpedals rijden, mijn nieuwsgierigheid was gewekt, zou dit dan de oplossing zijn?

Materiaal

Bij 5.10 (red: Five Ten) bestelde ik een paar Hellcats SPD. Hoezo SPD? Deze schoen is uitermate geschikt om met flatpedals te rijden en voor het geval ik het hele experiment niets vond kon ik een blokje rubber vervangen door een SPD-cleat. De Hellcats hebben een stijve zool van stealth-rubber, een supergrippy rubber uit wrijvingsschoenen waar het merk mee bekend is geworden. Dankzij de stijfheid lijkt het net of je pedaal in je zool is geïntegreerd en de grip op de flatpedals is enorm. Als pedalen gebruikte ik de Crankbrothers 5050. Eigenlijk zijn deze vanwege gewicht en omvang meer bedoeld voor downhill, maar als het met deze pedalen gaat lukken, dan weet ik zeker dat het wat voor mij is.

Eerste impressie in Nederland

Ik rijd eerst een rondje over het vernieuwde parcours van Spaarnwoude. De nieuwe stukken van de route bestaan uit een paar slingerende kronkelpaden en technische klimmetjes. Ik duik mijn eerste afdaling in en realiseer me gelijk dat de schoenen als een huis op de pedalen staan. Wat een verschil met die Nikes van toen, van mijn vijftien jaar oude overtuiging klopt niets meer! Gelijk daarna komt de eerste steile klim en het lukt me niet om er soepeltjes op te klimmen. Aan de UP moet ik dus nog wel even wennen. De rest van het parcours geeft hetzelfde beeld: in de afdalingen lijkt het alsof ik nooit iets anders heb gereden maar bij de klimmetjes moet ik soms afstappen. Ik kan vrijwel zeker zeggen dat mijn rondetijden vele malen langzamer zijn dan met mijn SPD’s maar ik geef de moed na een paar rondjes nog zeker niet op. Een voorzichtige eerste conclusie tot dusver: voor Nederlandse crosscountry ongeschikt!

In de Alpen

Vrij snel daarna ga ik voor het reisartikel elders in de blad naar Verbier, waar we de eerste dagen lift-assisted te werk gaan. We nemen over het algemeen de gondel de berg op, klimmen of traverseren daarna nog enkele honderden hoogtemeters en dalen het grootste gedeelte van de dag af over (technische) singletracks. Meteen ben ik gewend aan mijn pedaaltjes. Zelfs over paden met grote keien blijven mijn schoenen keurig gekleefd aan de pedalen. Ik voel me ook zekerder op mijn fiets. Ondanks dat ik prima weet hoe ik zo snel mogelijk los kom van mijn SPD’s, geven de flatpedals me wat meer vertrouwen omdat het erg laagdrempelig is om een beentje in de bocht uit te steken. En je hoeft daarna ook niet meer in te klikken. Een enkele keer rijden we over de aangelegde afdalingen in het bikepark, die vol zitten met sprongetjes. Ook hiermee heb ik geen enkel probleem. Als je weet hoe je een bunny-hop (red. sprongetje) moet maken op je fiets blijven je pedalen gewoon onder je zolen plakken, ook wanneer je in de lucht zit. Mijn oordeel draaide in positieve zin bij: voor lift-assisted trailriding vind ik flatpedals beter dan SPD’s!

5.10 Hellcat SPD – de bovenkant

5.10 Hellcat SPD – de zool

Niveau

De dagen erna raak ik verslingerd aan mijn nieuwe setje schoenen en pedalen. ‘s Avonds kijken we een allmountain instructie-dvd waarin Fabien Barel laat zien hoe je door je fiets vlakker te leggen nog harder door de bocht kan. De dag erna pushen we elkaar om onze fietsen steeds meer op de kant de bocht in te gooien. Omdat ik niet vast zit aan mijn pedalen durf ik mijn fiets veel vlakker te leggen en als ik het niet vertrouw, kan ik altijd nog een beentje uitsteken. Elke afdaling ga ik harder door de bocht en ik voel de noppen aan de zijkant van mijn banden graven in de ondergrond. Ongelofelijk hoe snel ik meer vertrouwen krijg in mijn fiets en waarschijnlijk had ik dat met mijn SPD’s nooit zo durven pushen. Na wat oefenen steek ik mijn been die in de binnenbocht zit schuin naar voren, net zoals motocrossers dat doen. En ik kreeg daarmee nóg meer druk op mijn voorwiel! Ongelooflijk hoeveel extra controle dat opleverde.

Kortom, een bijkomend voordeel van flatpedals waar ik van tevoren nooit aan heb gedacht, is dat je sneller technisch leert fietsen omdat je met meer vertrouwen op je bike zit. Conclusie: op flatpedals word je sneller een betere afdaler.

Langdurig klimmen

Na het weekend was het gedaan met de hulp die we kregen van de gondel en moesten we zelf onze kostbare hoogtemeters klimmen over double-tracks. Mijn vooroordeel is dat langdurig klimmen in de bergen vele malen zwaarder zou moeten gaan met flatpedals. Ik heb het idee dat je met SPD’s veel efficiënter je kracht kan overbrengen op je pedalen, wat op zijn beurt meer rendement oplevert. Maar in de praktijk gaat het klimmen eigenlijk prima, ik heb nergens last van. Bij de start van de klim begin ik met trappen, kom in mijn ritme en kan zo erg lang doorgaan met klimmen. Misschien dat er één of andere wetenschapper ooit heeft bewezen dat je sterk in het nadeel bent op flatpedals, in de praktijk merk ik er weinig van. Conclusie: flatpedals klimmen eigenlijk prima.

Technische crosscountry

Op de laatste dag fietsen we wat minder UP/DOWN en doen we wat meer technische crosscountry traverses. Kleine stukjes omhoog wisselen zich in rap tempo af met korte afdalingen over wortels en stenen heen. En hier vallen flatpedals door de mand. Ik ondervind dat het superlastig is om te klimmen in technische terrein. Op het moment dat je klimt en een steen of wortel tikt je voet van het pedaal dan raak je net even die druk op je achterwiel kwijt, waardoor je vaak de klim niet haalt. Na twee uur van dit soort situaties word ik er gek van en ben ik ineens een stuk minder enthousiast over de flatpedals. Met SPD’s kan je andere voet altijd de cyclus van je cranks even overnemen mocht je om wat voor reden niet in staat zijn om te trappen met dat been. Conclusie: met flatpedals is technische crosscountry verdomd moeilijk.

Conclusie

Grappig genoeg zijn juist alle vooroordelen die ik had over flatpedals in dit experiment totaal teniet gedaan. Tevens had ik nooit verwacht dat het zo lastig zou zijn om technisch te moeten klimmen over trails. Ik denk dat ik mezelf nog even wat meer tijd gun om daar beter in te worden, want een paar dagen is daar net even te kort voor. Op een parcours in Nederland zal ik nog steeds overtuigd voor SPD’s kiezen. Wanneer ik in de bergen meer ga afdalen dan klimmen zal ik voor een setje flatpedals kiezen. Of ik de Trans-Provence van aankomend jaar, waar je ongeveer net zoveel klimt als afdaalt, volledig zal doen op flatpedals, dat weet ik nog niet. Daar moet ik nog even voor oefenen. Maar de kans is groot!