Graham Howes over depressie

Graham Howes is professioneel kiteboarder, kunstenaar en mede-oprichter van Dirty Habits. Aan de buitenkant zit het hem allemaal mee, toch ervaart Graham dat lang niet altijd zo. Graham heeft last van depressies en angsten. In 2019 raakte hij diep in de put. In dit artikel geeft hij zich bloot.

Wanneer en waardoor ben jij je gaan uitspreken over je depressie? ’Omstreeks juli 2019 zat ik in een zware depressie. Ik kreeg zelfs een officiële diagnose. Het was één van mijn grootste keerpunten in mijn leven. Na jaren van verwarring, boosheid, frustratie in een hele, hele donkere plaats kreeg ik iets van een antwoord waarom mijn geest mij in de steek leek te hebben gelaten. Mijn geest was altijd zo krachtig en creatief maar die leek te stoppen met functioneren. Ik voelde me leeg, zwart en en wilde niet meer leven. Het is angstig om te merken dat zoiets als je geest, waar je altijd op vertrouwt, je in de steek kan laten. Je geest stuurt dagelijkse dingen aan zoals je gezondheid, relaties, vaardigheden je welzijn. Ik heb zo lang gezocht en nagedacht wat er aan de hand was met mij dat ik er bekaf van werd en mezelf op een gegeven voor twee weken heb opgesloten liggend op de bank met de gordijnen dicht.’

Wat heeft je ‘gered’? ‘Ik had gelukkig mijn verloofde Candace anders had ik niet geweten of ik er nog was geweest om dit verhaal met jullie te delen. Zij hielp mij door de donkerste episodes. En zij kreeg mij uiteindelijk ook zover om een psychiater te bezoeken. De diagnose van ‘zware depressie’ betekende een ommekeer. Er zijn behandelingen mogelijk die werken. Ik kreeg weer hoop!’

Maar hoop alleen is niet lijkt me… daar begint het. ’Inderdaad. Toen ik weer thuis was kreeg ik energie om het op te lossen. Ik begon te onderzoeken naar wat een depressie inhield. M’n psychiater wou mij medicijnen voorschrijven, maar dat had ik toch niet nodig? Ik kan dat zelf wel. Ik ben niet slap, ik ben een overlever. Ik moet mezelf mentaal en fysiek er weer bovenop krijgen. Ik woog inmiddels negentig kilo en met diëten, mediteren, stoppen met drinken, praten, schrijven en het nemen van ijsbaden viel ik wel af naar 79 kilo maar zat ik wel weer een tijdje later op de bank met de gordijnen dicht. Ik wou de handdoek in de ring gooien maar in een laatste poging om mezelf weer op de rails te krijgen besloot ik te gaan kiteboarden. Ik had eigenlijk totaal geen energie en zin. Maar kiteboarden is mijn ‘happy place’. De zee heelt alles. Daar ben ik mijn eigen flow en niks maakt meer uit. Tenminste zo was het in het verleden. Helaas kreeg ik een paniekaanval tijdens een downwinder. Het leek alsof er een prop in m’n keel zat. Ik kreeg geen lucht. M’n hart ging tekeer en ik dacht dat ik een hartaanval kreeg. Ik moest nog drie kilometer en elke minuut leek wel een eeuwigheid te duren. Het was het angstigste moment uit mijn leven. De depressie had zelfs mijn meest geliefde bezigheid afgenomen.’

En toen? ‘Ik begon te googelen naar andere extreme sporters die last hadden van depressies. Ik kwam als snel op een aantal zelfmoorden. Andy Irons, de voormalig wereldkampioen surfen, Dave Mirra, een voormalig BMX-champ en Sunny Garcia, ook een topsurfer die een tijdje in een coma lag na een mislukte zelfmoordpoging. Helaas komt dit soort nieuws wel in de aandacht maar nergens lees je over problemen op psychisch vlak van extreme sporters. Iedereen is altijd zo verrast omdat ze altijd zo vrolijk of krachtig leken en een inspiratie voor velen. Het klinkt vast morbide maar ik had ook al zo’n tekst in mijn hoofd als ik zelfmoord zou plegen. ‘Graham was zo’n blije, positieve persoonlijkheid. Hij bracht mensen samen. Hij inspireerde mensen om het meest uit het leven te halen. Het is een schok voor de gemeenschap en vrienden. We hadden geen idee dat hij zo leed.’ De waarheid is dat voor mannelijke dertigers statistisch gezien zelfmoord de nummer 1 doodsoorzaak is. Meer dan kanker, aids of corona. En toch is iedereen bang om erover te praten. ‘Het maakt me kwetsbaar en zwak’ wordt er gedacht.’

Is het zo oncomfortabel om erover te praten? ‘Ja voor de meesten volgens mij wel. Het heeft mijn ook jaren gekost om de ballen te hebben om erover te praten. De maatschappij heeft dat er naar gemaakt. En ik heb daar ook aan bijgedragen met ‘coole’ video’s met hardcore en mannelijke content over het ‘perfecte leven’. Het is een leugen die scoort, maar dit zal niet verdwijnen weet ik maar al te goed. De wereld voedt zich met dit soort content. En het verkoopt! Mensen kopen deze lifestyle. Niet alleen mijn sponsors betalen mij om deze boodschap te verkondigen ook mijn eigen bedrijf Dirty Habits maakt dit zodat ik de salarissen kan betalen van mijn werknemers. Er is een cultuur rond succes dat gaat om macht, winnen en het verheerlijken van kracht. Het is moeilijk om succesvol te zijn met kwetsbaarheid en empathie. Begrijp me niet verkeerd, veel mensen halen hun inspiratie uit deze krachtige lifestyle, maar wat meer aandacht voor de zachte kant is niet fout.’

Dat helpt mensen hun eigen interne strubbelingen beter te begrijpen… en een plaats te geven. ‘ja, het is niet eerlijk om van mensen die geen ervaring hebben met geestesziekte te verwachten hoe daar mee om te gaan of te begrijpen. Aan de andere kant komt het vaak voor. Één op de vier mannen heeft er last van. Dus velen zullen er wel mee in aanraking gaan komen. Daarom is het belangrijk dat het bespreekbaar wordt. Het stigma moet eraf. Praat erover. Schaam je er niet voor. Vraag ook echt hoe het gaat met de mensen om je heen. Houd het niet alleen maar oppervlakkig en relaxt.’

Zijn er ook andere sporters die zich uitspreken? ‘ja, het tij is aan het veranderen. Kwetsbaarheid wordt wel meer geaccepteerd in de maatschappij. Het is minder een taboe dan voorheen. Topsporters zoals zwemmer Micheal Phelps en basketbalspelers als Kevin Love en Demar Derozan vragen aandacht voor dit probleem. Kevin zei ooit: ‘Een misverstand is dat veel mensen denken dat topsporters een soort supermensen zijn. Maar het is moeilijk om van binnen te kijken. Niemand ziet hoe ons dagelijks leven eruitziet en wat er door ons heengaat. We hebben dezelfde tegenslagen als iedereen.’

Hoe wil je het nu anders doen? ’Dit interview alleen gaat niet direct een oplossing geven. Ik wil wel graag een stichting opzetten in de toekomst om mensen met psychische problemen te helpen. Met name in de topsport, omdat het daar zo onbesproken is. Ik had gelukkig mensen om me heen met wie ik het kon bespreken, maar velen hebben dat niet. Ben ik ‘genezen’? Nee, verre van dat. Ik sta pas aan het begin van mijn reis. Ik doe dit niet voor aandacht voor mezelf of omdat ik anders behandeld wil worden. Ik hoop dan mensen die hetzelfde hebben er iets aan hebben. Of dat mensen het van anderen herkennen. Ik hoop dat degenen die in de ontkenningsfase zitten en denken het zelf wel op te lossen hulp gaan zoeken. Je kan dit niet zelf oplossen. Net zoals je bij een gaatje in de tanden een tandarts opzoekt of pijn een huisarts. We moeten leren geven om je geest net zoals je geeft om je lichaam. Net zoals bij veel andere ziekten of lichamelijke problemen er hulp is moet dat ook bij geestesziekte.’

Hoe ziet je toekomst eruit? ‘Nou ik ga minder video’s maken over alleen maar bier drinken, feesten en de meest hardcore actie. Ik wil van Dirty Habits ook een platform maken waarbij sporters kunnen praten over hun gevoelens. Ik wil kinderen inspireren dat niet alleen krachtig en hard cool is. Mensen doen niet alsof ze een depressie hebben, ze doen alsof ze oké zijn en een gaaf leven hebben. Onthoudt dat en wees aardig voor elkaar. Voor nu doe ik mijn laptop dicht, zet mijn telefoon uit, zet wat mooie muziek op en ga door met mijn prachtige puzzel die het leven heet.’

Dit artikel “Depressie: de onzichtbare ‘ziekte’ die iedereen kan raken” komt uit Access #4 van 2021. Voor meer kitesurf nieuws, Tips & Tricks, leesvoer en de andere magazines kijk op Ridersguide.nl. Wil je altijd up-to-date blijven? Klik dan nu hier en word abonnee van Access en volg ons op Facebook en Instagram.