Inzicht in vermogen met Shimano vermogensmeter

Sinds de introductie in 2016 heeft de Shimano vermogensmeter een revolutie teweeggebracht in de manier waarop we trainen, racen en herstellen. Hoewel de vermogensmeter oorspronkelijk een exclusief trainingshulpmiddel voor profs was, is het nu gebruikelijk dat wielrenners van alle niveaus met vermogen trainen. Echter, het begrijpen van het vermogen en het gebruik van de gegevens van een vermogensmeter kan voor elke fietser, zowel nieuwkomers alsook ervaren fietsers complex zijn. Met fundamentele kennis van een vermogensmeting kunnen wielrenners de voordelen van vermogensmeters, zoals de Shimano Powercrank, toepassen om hun fietsprestaties te helpen bevorderen.

Wat is vermogen?

In de wielersport geeft het meten van het vermogen een objectieve berekening van het daadwerkelijke werk dat men verricht tijdens het trappen. We gebruiken watt als meeteenheid wanneer we het over vermogen hebben en in zijn eenvoudigste vorm kan vermogen als volgt worden omschreven: Vermogen = Koppel x Cadans

In deze vergelijking kenmerkt het koppel de hoeveelheid vermogen of inspanning die een rijder op de pedalen genereert, terwijl de cadans wordt gemeten in crank-omwenteling per minuut. Samen betekent deze vergelijking dat als men harder trapt bij dezelfde cadans of als men sneller trapt bij hetzelfde koppel, het vermogen toeneemt.

Vermogen meten

Het vermogen wordt op de fiets op verschillende manieren gemeten. Eén van de gangbare en algemeen geaccepteerde methoden is een crankset met vermogensmeter, zoals de Shimano DURA-ACE-vermogensmeter. De in het crankstel geïntegreerde vermogensmeter meet kleine doorbuigingen of krommingen in de crank die optreden als gevolg van de trapkrachten. Deze microscopisch kleine bewegingen worden gebruikt om continu het vermogen te berekenen, dat vervolgens via het ANT+ of Bluetooth Low Energy (LE)-signaal naar de fietscomputer of smartphone-app wordt gestuurd. Deze apparaten verzamelen de gegevens die door de vermogensmeter worden verzonden en slaan deze op, zodat de wielrenner of zijn/haar coach het vermogen tijdens de rit of na de rit in real time kan bekijken.

Trainen met vermogen

Trainen met een vermogensmeter is vooral nuttig in de wielersport omdat deze meting een duidelijk beeld geeft van hoe hard men werkt. Andere metingen, zoals van de hartslag, zijn veel subjectiever en kunnen van dag tot dag variëren, afhankelijk van externe factoren zoals cafeïne-inname, kwaliteit van de slaap of de inname van vocht. Hoewel een hartslagtraining nuttige inzichten kan bieden in de prestaties en inspanning van de fietser, biedt het niet hetzelfde objectieve beeld als een vermogensmeting.

Samen met de hartslag geeft het meten van de snelheid en het gemiddelde tempo enig inzicht in de rijprestaties en inspanning, maar deze gegevens zijn niet zo duidelijk als een vermogensmeting. Als men bijvoorbeeld doorgaans een lokaal trainingsparcours aflegt met een gemiddelde snelheid van 30 km/u, maar men heeft vandaag slechts 26 km/u gehaald, zou hij/zij kunnen denken dat ze slecht hebben gepresteerd. Echter, winderige omstandigheden kunnen invloed hebben gehad op het tempo, waardoor men ondanks het feit dat men harder trapt dan normaal, langzamer gaat rijden. Als we het vermogen meten, kan het zijn dat het vermogen op de winderige dag zelfs 20% hoger was. Ook al was de gemiddelde snelheid lager dan normaal, de vermogensmeter onthult de waarheid dat de fietser een geweldige training heeft gehad. Diverse factoren buiten de wind om kunnen de gemiddelde snelheid beïnvloeden, zoals heuvels, de plek in een groep en de rolweerstand van de banden. Weliswaar biedt de snelheid wat nuttige informatie over de training, maar het geeft geen volledig beeld.

FTP en trainingzones

Trainen of racen met vermogen kan ook helpen om wielrenners te begeleiden in hun inspanningsniveaus tijdens trainingen of wedstrijden. Als men weet hoe hard het lichaam zich gedurende een bepaalde tijdspanne kan inspannen, kan dat helpen om de prestaties te meten, zodat aan het eind genoeg energie over is voor een eindsprint of om de training af te werken zonder helemaal uitgeput te zijn.

Veel fietsers maken gebruik van trainingszones of vermogenszones om de verschillende prestatieniveaus te onderscheiden. Een gangbare manier om deze zones vast te stellen, is om eerst de functionele drempelvermogen of FTP te bepalen. De FTP staat voor het maximale gemiddelde vermogen dat men een volledig uur lang fietsend kan volhouden. Gelukkig kan er, in plaats van een test van een uur, een maximale inspanning van 20 minuten worden geleverd tijdens het meten van het vermogen. Vermenigvuldig dit gemiddelde vervolgens met 0,95 om het geschatte FTP te bepalen. De FTP-waarde kan worden gebruikt om trainingszones vast te stellen, die worden gebruikt om het dagelijkse trainingsschema te bepalen.

Rijders met voldoende inzicht van wat het vermogen meet en hoe dit wordt berekend, kunnen het vermogen in de training beter benutten om slimmer te rijden, sneller te racen of om te leren wanneer ze zich moeten inhouden en hoe ze beter kunnen herstellen. Een Shimano vermogensmeter, zoals de DURA-ACE FC-R9100, is een gemakkelijke en een betrouwbare manier om een training te plannen en de voortgang gedurende een bepaalde periode te meten om er zeker van te zijn dat de wielrenner op koers ligt om zijn/haar doelen te bereiken.

Meer lezen?

Voor meer informatie over de Shimano vermogensmeter kun je terecht op de website van het merk. In het verleden heeft Wielrenblad uitgebreid onderzoek gedaan naar vermogen en de optimale trapfrequentie, het hele artikel lees je hier. Dit artikel over tollen of stoempen, komt uit Wielrenblad #3 van 2015 . Voor meer tips, reviews en reisverslagen kijk dan even op verder op onze website van Wielrenblad. Wil je op de hoogte blijven van het laatste wielernieuws en wil je graag het magazine op de deurmat ontvangen? Abonneer je dan op Wielrenblad magazine en volg ons op Facebook en Instagram!