Morpho Sails – Hollandse Glorie

‘Stel je bent een gewone windsurfer, is het dan niet zo dat een klein zeil een wavezeil is en dat een groot zeil een freeridezeil is? En dat de tussenliggende maten een mengvorm zijn van die twee zeilen?’ Aan het woord is Mark Thoms (1964), eigenaar van surfshop Gearfreak uit Hindeloopen en al sinds de jaren 80 actief als distributeur van verschillende surfmerken. Een man met een uitgesproken mening, die na jarenlang distribueren en ‘merken in de juiste richting sturen’ besloot dat het tijd was voor een eigen zeilmerk. ‘Met de steeds verder uitdijende modelreeksen maken de grote zeilmerken het er niet makkelijker op voor een windsurfer het juiste zeil te kiezen. Dat kan en dat moet anders’.

Woord Mart Kuperij
Beeld Ydwer van der Heide

Nog een zeilmerk, is dat nou nodig?

‘Ja! Met de steeds verder uitdijende modelreeksen maken de grote zeilmerken het er niet makkelijker op voor een gemiddelde windsurfer om het juiste zeil te kiezen. Sommige merken bieden tot wel vier types wavezeilen aan, dan nog eens twee modellen freewave/crossover en zeilen met vijf, zes of zeven latten voor de freeriders. Ik vond dat dit eenvoudiger kon c.q. moest en ben gewoon aan de slag gegaan.

‘Met mijn huisontwerper Tim Reinink van Tasty Shapes in Scheveningen heb ik lang over een naam zitten brainen voor een zeilmerk dat ‘morpht’ van wave naar freeride om ons uiteindelijk te realiseren dat dit morph concept eigenlijk de best passende naam is. Het Morpho beeldmerk is een vlinder met vier zeilen als vleugels. Zoals je weet was een vlinder ooit eerst een rups; het Morpho principe ten voeten uit!’

Wat is dat principe precies?

‘Morpho is ’s werelds eerste ‘one range’ zeilmerk. Een ‘less is more’ concept. We gaan bij Morpho uit van het principe dat een klein zeil een wavezeil is en een groot zeil een freeridezeil. Alles daartussen is een mix. De 3,4 tot en met 5,0 zijn serieuze wavers, geschikt voor zowel klassieke single als moderne multifinboards. De 5,3 en 5,7 passen perfect op klassieke en moderne freewavers en freestylewaveboards. De 6,3 en 6,9 zijn de ideale freemovers voor op de moderne korte, brede boards zoals de RRD Firemove en Starboard AtomIQ. De 7,6 en vooral de 8,4 zijn uitzonderlijk krachtige vroegplaneerders voor op de grote boards.’

‘Morpho zeilen hebben een bijna ouderwets diep profiel en een ultramoderne outline voor veel drive en controle. De relatief volle shape heeft als voordeel dat je met minder oppervlak meer power genereert. De moderne outline en gelijkmatige twist geven veel controle en laten het zeil passen bij de huidige generatie boards. De hoeveelheid power verbaast mij iedere keer weer als ik met mijn 90 kilo en een 4,7 het water op ga terwijl guppies van 75 kilo ook voor die tussenmaat kiezen – en ik moeiteloos zij aan zij met hen door de branding knal. Als mijn gewichtsgenoten dan uiteindelijk ook een 4,7 optuigen, kan ik de 4,7 ook nog prima varen, maar zou eigenlijk al de evenzo powervolle 4,2 kunnen pakken. Varend met de 6,3 kom ik makkelijk mee met kerels die 6,5 of 6,7 op hebben staan. Lichtere personen kunnen de Morpho in de regel een maat kleiner kopen, terwijl zwaardere personen zich weer kunnen verheugen op ‘gewone’ maten!’

Wie ontwerpt de zeilen?

‘José Fernandez van Flight Sails op Tenerife tekent ze. De Flight Zorro is de basis van de wave Morpho’s, waar we iets aan de mast curve getweakt hebben om deze wat dichter bij constant curve 12 te brengen. Daarnaast hebben we wat andere materiaalkeuzes, waarbij Flight vooral licht is en de Morpho’s door het pvc-venster en de extra carbon strip vooral sterk zijn. Vanaf de maten 6,3 en groter is Morpho echt een eigen verhaal, want Flight is een wavelabel. Ikzelf doe al het denkwerk achter de maatseries en hoe ze het beste qua vaareigenschappen in elkaar kunnen overlopen. Ik heb lang genoeg in de keukens van merken gekeken om te weten hoe bepaalde dingen gaan en ook hoe ze anders moeten.’

Klinkt als zeilmaken 2.0.

‘We leven in het tijdperk van kennis delen. Dus waarom zou je niet samenwerken met mensen die al bepaalde dingen ontwikkeld hebben en misschien zelfs verbeterden? Flight profiteert ook van mijn input. Ik ben natuurlijk geen zeilmaker/designer maar wel een heel kritische gebruiker die precies weet wat werkt of niet. Ik ben zelf een vrij gemiddelde windsurfer die zich heel goed kan verplaatsen in wat anderen ook lekker vinden of juist als storend ervaren. Daarnaast heb ik genoeg ervaring met windsurfers in onze winkel en ken ik de tekortkomingen van andere merken als geen ander.’

Wat zijn volgens jou die tekortkomingen?

‘De meeste andere merken schieten in mijn ogen tekort in de hoeveelheid power die ze in een zeil stoppen, dus het gebrek daaraan, want alles is tegenwoordig ontworpen voor topsnelheid. Waarom kon je vroeger volstaan met een 6,5 als veruit je grootste zeilmaat en is nu een 8,0 pas groot? Waarom zie ik een kerel hier op de camping met z’n stokoude 6,5 zeil en 340 plank als eerste lekker planeren terwijl iedereen met het nieuwste van het nieuwste aan de kant staat toe te kijken? Het antwoord is simpel: de moderne zeilen zijn over de jaren heen gewoonweg te vlak geworden en de moderne boards te krom, en om dat te compenseren varen we met minimaal een meter meer doek heen en weer en monteren we palen van vinnen voor de broodnodige lift. Die meter meer zeil en decimeters meer vin zijn in mijn ogen een verkeerde afslag, want eenmaal op gang loop je te trekken aan een beul van een zeil en te vechten tegen een lel van een vin. ‘Daarbij komt dat mijn klanten, en ik met hen, met de jaren de nodige kilo’s zwaarder geworden zijn, we hebben dus gewoon aanplaneerpower nodig. Wat overigens niet betekent dat ik lichtere personen uitsluit. Integendeel, want hoe lekker is het om een tot twee maten kleiner zeil te kunnen varen dan dat je tot nu toe gewend was?

‘Tot slot: anderen stoppen monofilm in hun zeilen, een materiaal dat geschikt is om plakjes ham te scheiden in de verpakking, maar niet om duurzame zeilen van te maken. Helaas is er veel olie nodig om een surfzeil te maken, daar verander ik op dit moment ook niks aan, maar laten we er dan in godsnaam voor zorgen dat die bult olie niet binnen een paar jaar in scheuren op de vuilnisbelt ligt en in de verbrandingsoven moet. In mijn zeilen geen monofilm. Nooit. Mijn zeilen moeten twintig jaar meekunnen! Zeg maar net als die veertig jaar ouwe Volvo die tig keer schoner is dan willekeurig welke nieuwe auto die binnen tien jaar op de sloopt ligt. Leuk voor de industrie, maar slecht voor het milieu.’

Kun je nog wat meer vertellen over het ontwerpproces?

‘Zoals gezegd tekent José de zeilen, dat doet hij met zijn hightech sail designprogramma. Vervolgens stuurt hij de files door naar de fabriek in Sri Lanka en worden de panelen geplot en door vakmensen met veel passie voor perfectie in elkaar gezet. Na een paar weken arriveren de prototypes hier in Nederland en kan het testen beginnen. In eerste instantie vaar ik zelf met de nieuwe zeilen, waarbij ik over het algemeen vrij snel in de gaten heb of het werkt of niet. Daarna ga ik met een paar ‘gewone’ surfers, Wim Rijpma, Peter-Jan Haantjes, Marcel Klein en Rintje Ritsma – dus riders! – hier uit de buurt het water op en vergelijken we de Morpho’s met een aantal referentiezeilen op gelijke boards. M’n maten varen natuurlijk allemaal op dezelfde Thommen Master Series customboards, wat het allemaal weer een stuk transparanter maakt. We wisselen veelvuldig heen en weer en bespreken daarna bij een paar koude biertjes wat bevalt en wat niet.Vervolgens geef ik de bevindingen door aan José die ze verwerkt in de volgende ronde prototypes, om het proces van veel testen en bier drinken te herhalen.’