Leesvoer: Mystic Legend

In 2002 werd in Katwijk het merk Mystic opgericht door een groepje watersportfanaten op zoek naar technische producten die riders in staat stellen hun grenzen op te zoeken én eroverheen te gaan. Eén van de eerste producten was de Mystic Darkrider, een trapeze die met zijn agressieve en radicale styling duidelijk anders was en daarmee de basis vormde voor de vele andere producten die zouden volgen. Veertien jaar en vele innovaties later komt Mystic met de Legend, ’s werelds eerste unibody trapeze.

Woord: Mystic
Beeld: Pierre Bouras, Benjamin Thouard, Mystic

Van tekentafel tot de surfshop kostte het twee jaar om de nieuwe Legend te ontwikkelen. Twee jaar van intensieve research en talloze bezoekjes aan verafgelegen Chinese fabrieken, op zoek naar nieuwe materialen en technische innovaties. Het resultaat van die zoektocht is een trapeze waarbij de basis bestaat uit een enkel stuk EVA-schuim. Ontwerper Bart Bootsma, in 2013 afgestudeerd in Industrial Product Design, was van begin tot eind bij het proces betrokken. Bart: ‘Bij de ontwikkeling van een nieuwe trapeze bepalen we eerst het hoofddoel. Wat willen we bereiken? In het geval van de Legend was dat een zo licht mogelijke trapeze met een goede grip en ondersteuning. Trapezes zijn opgebouwd uit veel verschillende lagen en onderdelen, soms wel meer dan 50.

Het is de combinatie van al die losse delen die een trapeze zijn specifieke eigenschappen geeft. Maar hoe meer onderdelen, hoe zwaarder de trapeze wordt.’ De eerste concepten van de nieuwe Legend waren erop gericht het skelet binnenin de trapeze die de krachten verdeelt, lichter te maken. Bart: ‘We hebben een prototype gemaakt waarbij draadjes de krachten opvangen en verspreiden, maar na de nodige tests voldeed het niet aan de eisen en hebben we het de deur uit gedaan. Een ander idee was het samenvoegen van de buitenste lagen door ze te lamineren, zodat ze minder water op zouden nemen. Veelbelovend, en de eerste prototypes werkten ontzettend goed. Helaas bleek de uitvoering in de praktijk niet houdbaar: zout water en zon zorgden ervoor dat de constructie delamineerde.

Terug naar de tekentafel dus, met telkens weer de vraag: wat willen we nou echt bereiken? Het antwoord op deze vraag werd bij de Legend steeds extremer, met als uiteindelijk het ontwerp van de Flymold als resultaat.’ De Flymold is de basis van de Legend en bestaat uit een enkele laag EVA-schuim. EVA, of ethyleenvinylacetaat, is een slijtvaste kunststof, die in geschuimde vorm vaak gebruikt wordt in trapezes, maar bijvoorbeeld ook in softdecks op windsurfboards. Bart: ‘De doorbraak in de ontwikkeling kwam toen we een machine vonden die middels injection moulding schuim van hoge dichtheid in een mal kon spuiten. Bij dit proces worden kleine korreltjes EVA onder hoge druk in een mal geïnjecteerd. Door warmte reageert de materiaalformule waardoor het EVA opschuimt. Het schuim zet uit zodat je in een keer de goede vorm en shape hebt, bij een zeer hoge dichtheid.

Als je dit proces juist controleert krijg je een perfecte vorm, met een dichtheid die nauwkeurig te bepalen is.
Deze methode was nog nooit gebruikt bij het maken van trapezes. De machine op zich bestond al, maar hij was nog nooit voor dit soort producten gebruikt. Wel bij lichtgewicht schoenzolen, maar die zijn een stuk kleiner. We hebben moeten zoeken naar een fabriek die mallen kon maken die groot genoeg waren om onze Flymold te kunnen produceren.’

Omdat het EVA-schuim van de Legend uit een stuk bestaat en een hogere dichtheid heeft dan de meeste foams, is het stijver en kan het een deel van de functionaliteit op zich nemen. Om de druk van het zeil via de spreader evenredig over de Flymold te verdelen, is er achterop de trapeze een ergonomisch gevormde ‘backplate’ met uiteen waaierende straps bevestigd. Dit zogenaamde Flyweb verdeelt de krachten gelijkmatig over de trapeze en zorgt ervoor dat de Legend flexibel blijft, terwijl hij wel een optimale ondersteuning biedt.
Naast het feit dat er voor de Legend minder onderdelen gebruikt worden, zit het geheim van het lage gewicht hem ook in de bevestiging en afwerking van de verschillende lagen. Daar zit heel weinig ruimte tussen, waardoor er bijna geen plek is om water op te nemen. Bart: ‘Droog is de trapeze iets lichter dan normaal, maar nat maakt het een wezenlijk verschil. En dat vertaalt zich in extra vaarcomfort.’

Zodra het concept eenmaal stond, brak een intensieve testfase aan, met teamriders Boujmaa Guilloul en Robby Swift als hoofdtesters, maar ook Mystics eigen ontwerpers die de trapeze telkens weer door de mangel haalden. Bart: ‘De best manier om te testen is nog steeds de praktijk. Het is ontzettend moeilijk om in te schatten of een op papier fantastisch ontwerp niet na twee uur varen ineens gaat irriteren. Onze teamriders hebben verschillende prototypes getest, onder verschillende omstandigheden. En omdat we zelf ook windsurfen begrijpen we beter waar zij het over hebben als ze met feedback komen, en kunnen we ook onze eigen bevindingen meenemen.’

Zo was na twee jaar ontwerpen, testen, slijpen en tweaken de Legend oké bevonden. De lat voor 2017 ligt hoog. Tijd om eroverheen te gaan.

Thermoform vs Flymold
Bij veel trapezes – ook van Mystic – wordt (deels) de thermoformmethode gebruikt. Hierbij worden platen EVA-schuim van een paar centimeter dik onder hoge druk in een mal geperst, waarna er door middel van verhitting een vorm in gemaakt wordt. Het nadeel van deze methode is dat de vorm minder goed te controleren is, en de dichtheid en hardheid minder nauwkeurig bepaald kunnen worden. Daarnaast zijn er soms problemen met de sterkte en de afwerking. Bart Bootsma: ‘De injection moulding-methode die bij de Flymold toegepast wordt, is een stuk nauwkeuriger dan de thermoform-techniek. Dit wil overigens niet zeggen dat het per se beter is, het ligt eraan wat je wilt bereiken. In het geval van de Legend was dat een trapeze met een laag gewicht, veel grip en een goede ondersteuning. Als je juist een heel flexibele trapeze wilt, of eentje die extra veel bescherming biedt, zijn andere productiemethoden weer meer geschikt. We hebben deze techniek nu voor het eerst toegepast, wellicht dat het in de toekomst op andere vlakken toegepast gaat worden.

Functie vs Esthetiek
Bij het ontwerpen van een product moet je met verschillende zaken rekening houden. Het belangrijkste is uiteraard dat een trapeze functioneel is, maar voor de looks kan het ook een vereiste zijn om bijvoorbeeld een materiaal te gebruiken dat een mooie afwerking heeft. Daarom moet je in het begin ook al nadenken hoe een product uiteindelijk gestyled gaat worden, al blijft het technische aspect uiteraard belangrijker dan goede looks.

Cheftester Robby Swift
Toen Mystic me vroeg mee te werken aan de ontwikkeling van een nieuwe trapeze kwamen ze met twee vragen: wat is voor jou de perfecte heuptrapeze, en wat kunnen we doen wat nog nooit iemand anders gedaan heeft? Mijn eerste gedachte was dat ik een zo licht mogelijke trapeze wilde, eentje die zich niet vol zuigt met water zodat je met een gewicht van vijf kilo rond je middel vaart. Verder moest hij natuurlijk een goede steun bieden zodat ik zonder moeite uren achtereen kan windsurfen, me beschermen als ik eens op mijn rug land, maar ook weer niet zo groot dat hij mijn bewegingsvrijheid beperkt. Tenslotte moet hij comfortabel te varen zijn mét en zonder wetsuit en geen uitslag geven als ik in mijn blote bast surf. Easy toch?Het was genoeg feedback voor Mystic om aan de slag te gaan met een eerste prototype, wat ik enige tijd later met de post kreeg. De eerste proto van de Legend was gelijk een stap voorwaarts vergeleken met wat ik daarvoor gevaren had. Hierna zijn we nog een jaar bezig geweest met kleine aanpassingen. Zo hebben we de spreaderbar korter gemaakt en de twee straps die de haak vasthouden schuin van elkaar weg te laten lopen, zodat de haak perfect op zijn plaats blijft en je altijd weet waar hij zich bevindt. Je kunt je echt op het surfen concentreren en hoeft niet telkens te kijken als je in- of uithaakt. De buiging van de haak is ook iets aangepast en de tip perfect rond gemaakt zodat de trapezetouwtjes nooit per ongeluk precies op de tip blijven hangen en je denkt dat je ingehaakt bent. Het zorgt er ook voor dat je gemakkelijk uit kunt haken in jumps zoals one-handed backloops. Als laatste tweak hebben we de bar pad zo klein mogelijk gehouden om extra gewicht te besparen. Al met al is het de beste trapeze die ik ooit gehad heb.

Dit artikel is afkomstig uit Motion #2 van 2016. Wil je meer lezen over surfen in Madagaskar? Bestel ‘m dan snel in de SOUL Webshop of neem een abonnement en kies ervoor om dit magazine ook te ontvangen. Met een abonnement op Motion geniet je naast het laatste nieuws, de vetste trips en beste gear als eerste op je mat van nog meer voordelen, dus check snel onze abonnee-pagina!