North Sails
North Sails is terug, en de nieuwe high tech zeilen van het merk hebben een Hollands tintje. Naast het feit dat moederbedrijf North Actionsports Group – waaronder ook Mystic valt – in Katwijk zetelt, vind ook de R&D van North Sails grotendeels plaats in Nederland. In Maasdijk om precies te zijn, een klein dorpje in het Westland waar naast veel groente- en fruittelers ook oude bekende Pieter Bijl zijn hoofdkwartier heeft opgeslagen. Wij gingen langs voor een kijkje in de keuken.
Begin 2020 werd Pieter Bijl (41) benaderd door North Sails om wat 3Di-zeilen te proberen ‘die een gast uit Nieuw-Zeeland had ontworpen’. Hij ging het water op, en voelde gelijk dat hij deze nieuwe technologie wel zag zitten. ‘Superlichte zeilen die ineens niet mee kapot kunnen, wat wil je nog meer? Mijn windsurfhart bonkte, laten we dit op de markt brengen! Die gast uit Nieuw-Zeeland bleek Mickey Ickert te zijn, een designgoeroe met meerdere America’s Cup-titels op zijn naam, én fanatiek windsurfer.’
Ruim een jaar later is Pieter druk in de weer in de loft naast zijn huis in Maasdijk. Samen met compagnon Niek Huisman, waarmee hij ook giekenmerk ProBoom runt, is hij aan het werk om de nieuwe zeilenlijn van North Sails gestalte te geven. En niet zomaar wat zeilen: échte 3D-ontwerpen, die gebruikmaken van beproefde technologie afkomstig van zeiljachten. Als head of R&D houdt Pieter zich bezig met het ontwerpen van de zeilen, masten en accessoires. Daarnaast doet hij de communicatie met fabrieken, leveranciers en de marketing van de North Actionsports Group. ‘Van visie voor het merk tot visie in de producten, mijn vinger zit hier in meerdere schaaltjes pap.’
Laten we nog even bij het begin beginnen. Wat is er zo speciaal aan 3Di? ‘Het is een zeilmakersdroom om een zeil te maken waar de shape door het hele zeil verdeeld zit, dus niet alleen onder de naden. Een superlicht en sterk zeil dat werkelijk uit één stuk bestaat, naadloos is en vezels heeft die alles op zijn plek houden.
‘Onze zeilen worden gemaakt van hele dunne prepreg vezels die in tapevorm nauwkeurig op een 3D-mal gelegd worden, door een CAD-gestuurde machine. Op deze vezels wordt een dun folie gelegd en het geheel wordt vacuüm getrokken, waarna het onder invloed van warmte uithardt. Het resultaat is een volledig driedimensionaal zeil, met precies de juiste hoeveelheid materiaal op de juiste plaats.’
Hoe weet je waar je die vezels precies moet leggen? ‘De plaatsing van de vezels bepalen we door middel van verschillende lay-outs testen en simulaties. De hoeveelheid wordt bepaald door nauwkeurige krachtberekening, waarin onder andere onderlijkspanning, maststijfheid en windbelasting worden ingevoerd. Met de ondersteuning van North Sails is er wat extra software geschreven binnen het 3Di-designprogramma om de belasting te kunnen doen op een giek die niet onderin het zeil zit, zoals bij zeilboten het geval is. Hiermee kunnen we de trekkrachten op de giek invoeren en kan het programma de winddruk en daarmee dus ook de krachten in het zeil uitrekenen. Deze laatste stap was heel belangrijk om 3Di als windsurfproject haalbaar te maken.’
Je noemde al wat voordelen. Wat is er nog meer zo goed aan deze technologie? ‘Het grootste voordeel is dat een zeil echt uit één stuk bestaat. Zoals bij geen enkel ander zeil op de markt lopen de vezels van onder helemaal naar boven door het zeil. Ze lopen zelfs over de lattentunnels heen. Dikker materiaal of opgenaaide verstevigingen bij de hoeken, zoals het onderlijk, achterlijk, de top of voet van het zeil, is niet meer aan de orde. Dit zit allemaal in de lay-up van het zeil verwerkt. Dit houdt in dat we niet van dik naar dun stappen, maar alle reinforcement patches uitwaaieren, waardoor de spanning heel mooi en geleidelijk verdeeld wordt. Bij het onderlijk zitten geen naden die door kunnen slijten op de antislip van je board, het materiaal is alleen dik is waar het dik moet zijn en alle patches maken ook onderdeel uit van de shape van het zeil.
‘Inmiddels zijn we zo ver dat we ook vezelbanen in de lay-up kunnen verwerken die helpen met het buigen van de mast in het onderst deel. Hierdoor pakken de zeilen nóg eerder power en krijg je tegelijkertijd veel meer dynamische stabiliteit, met als resultaat dat we minder latten nodig hebben en alsnog een groter inzetbereik hebben. Het zijn allemaal dingen die ik me voorheen niet voor kon stellen. De mogelijkheden zijn eindeloos!’
Klinkt goed, maar er zijn vast ook nadelen? ‘Ik denk dat er behalve wat extra R&D eigenlijk geen nadelen zijn. We moeten een venster gebruiken dat niet 3Di is, maar daarmee is het venster nog altijd minimaal net zo sterk als de rest van een normaal zeil. We hebben gekozen voor een stuk X-ply of monofilm. Het verschil is dat de naden hiervan niet verstopt zitten onder de lattenzakken, dus mocht het venster breken dan kan elke willekeurige zeilmaker er voor een paar tientjes een nieuwe in zetten.
‘Al met al is een 3Di-zeil lichter, sterker en vormvaster dan een normaal zeil, en er is minder afval tijdens het produceren. Ik zie voor de consument dus eigenlijk geen nadelen. Afgezien van de prijs, maar daar krijg je ook echt iets bijzonders voor terug.’
Kun je al een indicatie geven van die prijs? ‘Die zal iets hoger liggen dan bij een normaal zeil, al zal dat nog afhankelijk zijn van de aantallen die we gaan maken. Ik denk dat wij ergens rond de marktstandard van de membraamzeilen uitkomen.’
In 2017 kwam het ‘oude’ North Sails (zie kader) ook met een 3Di-zeildesign. In hoeverre zijn jullie ontwerpen anders? ‘De zeilen uit 2017 waren 2D-files uit windsurfzeilensoftware MacSail, omgezet naar 3D-files. Wij werken met eigen software, waar simulaties, krachtberekeningen en kreukels onder belasting allemaal in bekeken worden. Alleen designers van North zelf hebben toegang tot dit programma; zonder deze software is het onmogelijk het maximale uit 3Di te halen. Dus het was zeker een mooi probeersel, maar heeft verder weinig te maken met wat wij aan het doen zijn.’
Jullie hebben inmiddels jullie eerste product op de markt gebracht, de Wave. Catchy! ‘Haha, ja we hebben de benaming vrij simpel gehouden. De Wave is een bruut zeil dat met sub 2 kg voor een 4,2 ongeëvenaarde wendbaarheid heeft. Een zeil dat je echt in de rondte kunt gooien zonder het voelen van massatraagheid of momentum. Dankzij het lichte gewicht kun je het zeil neerzetten waar je hem hebben wilt, dat gevoel is ongeëvenaard. Het 3Di-materiaal heeft een uniek gevoel. Het lijkt wel iets op doek, maar als de spanning erin komt is het bliksemsnel en stabiel. Het vult makkelijk, maar eenmaal vol blijft het profiel niet groeien. Echt uniek.’
Wat kun je vertellen over de ontwikkeling van de Wave? ‘Daar zitten wel wat uurtjes, spoelbeurten en airtime in. Een klein zeil maken op een mal waar ze ook jachtzeilen van 80 vierkante meter op bouwen bleek lastig. Daarmee vergeleken is een 4,7 echt een sleutelhanger. Dus hebben we een speciale windsurfmal ontwikkeld, eentje die kleiner is dan 65 meter lang en 22 meter breed, om op schaal wel de nodige shape te kunnen behalen. Zodra deze mal klaar was ging het geheel in de zesde versnelling. Het potentieel wat ik in de eerste zeilen voelde kwam tot volledige uiting.
‘Het leuke is dat we met het windsurfen ook iets teruggeven aan North Sails. De fiber lay-out zoals wij die in het windsurfen toepassen was voor North helemaal nieuw; daar profiteren ze binnen het zeilen nu ook van. We halen dus niet alleen technologie uit het bedrijf, we geven er ook ontwikkeling en kennis voor terug!’
Hoe zit het met de kleur van de zeilen, kun je daar nog mee spelen? ‘De basiskleur is zwart of wit. Omdat sommige vezels die we gebruiken niet graag wit kleuren, denk aan carbon of kevlar, hebben we voor zwart gekozen. Dit combineren we met een print om het geheel een eigen look te geven.’
Is deze technologie vooral interessant voor wavezeilen of biedt het ook voordelen in andere disciplines? ‘In de golven heb je het voordeel van het lichtere zeil dat sterker is, maar dit voordeel wordt alleen maar groter als het zeil ook groter wordt. Voor foilen zul je met een lichter zeil makkelijker en eerder vliegen. In de slalom zul je sneller accelereren, een betere handling tijdens het gijpen hebben, evenals een betere respons en meer stabiliteit en controle. Voor freeride kun je straks eindelijk niet meer het excuus gebruiken dat je geen 8 meter wil omdat hij te zwaar is; onze toekomstige 8,2 is lichter dan de meeste 5,3 wavezeiltjes.’
Bij de racezeilen vindt traditiegetrouw de meeste ontwikkeling plaats. Hoe is dat bij jullie? ‘Dat ons racezeil een bruut product wordt lijkt me duidelijk. We hebben een manier gevonden om het zeil zonder naden over te laten lopen in de sleeve, met vezels die over de sleeve lopen en doorlopen over de body. Dit is iets wat vroeger echt ondenkbaar was. Een echt unibody, waar sleeve en body naadloos in elkaar overvloeien, met een Air Camber-systeem en 100% unieke latten en andere hardware. En dat is echt nog maar het tipje van de sluier!’
Wat kunnen we verder nog van jullie verwachten? ‘Allereerst dus een complete zeilenlijn, en omdat je zonder mast geen zeil kunt maken, zijn we hier ook maar meteen ingedoken. In samenwerking met het Australische CST Composites komen we met een serie masten gelinkt aan onze 3Di-ontwerpen, met een heel specifieke lay-up, een laag gewicht en een supersnelle respons. Tenslotte komen we met een tweetal verlengers die perfect aansluiten op de zeilen en willen we de lijn later verder uitbreiden met gieken.’
Hebben jullie al iemand op het oog als teamrider? ‘Jazeker! Tristan Algret en Antoine Martin uit Guadeloupe maken inmiddels deel uit van het team. Een racer en een waver. Als we volgend jaar een bewezen product hebben gaan we kijken of we nog willen uitbreiden.’
Aan alles is te zien dat Pieter Bijl in zijn element is bij North Sails. Met zichtbaar plezier vertelt hij over de R&D met Niek, het contact met designer Mickey, het team in Katwijk of de fabriek in Sri Lanka. ‘Geen dag hetzelfde, daar hou ik van. Bij North wordt er echt gewerkt om iets bijzonders neer te zetten. Om te laten zien dat het binnen de zeilconstructie tijd is om te vernieuwen. Daarnaast is het ook een ode aan de sport. Je kan het merk North Sails toch niet op de plank laten liggen?! Daar moet je wat mee doen, en niet zomaar iets. Iets dat de naam nog jaren zal dragen en dat is wat we doen. Met liefde, passie en plezier, voor iedereen die deel wil nemen aan deze revolutie.’
Zeiltechnologie: van seam shaping tot 3Di
Pieter Bijl: ‘Traditionele windsurfzeilen krijgen hun shape door gebogen panelen onder de latten aan elkaar te plakken en vast te naaien. Ook membraanzeilen gebruiken deze zogenaamde seam shaping; de vezels die tussen het film lopen worden bij de laten doorgeknipt om shape toe te voegen. Er is dus ook in membraanzeilen geen vezel die helemaal van onder naar boven doorloopt: de vezels zitten met naden aan elkaar vast en spanning in de vezel loopt niet over de naad. Bij North’s 3Di-constructie zijn er duizenden, misschien wel miljoenen vezels die wél helemaal doorlopen over de 3D-shape. Hierdoor worden de krachten beter verdeeld en is het profiel nog nauwkeuriger te bepalen.’
North Sails is terug, maar is niet het oude North Sails
Om misverstanden te voorkomen: wat vroeger North Sails was, heet nu Duotone. Tot 2018 betaalde Boards & More, het bedrijf achter Duotone, North Sails om zeilen te mogen maken met het North Sails-logo erop. De nieuwe 3Di-zeilen worden gemaakt door North Sails zelf; de windsurftak valt sinds 2019 samen met North Kiteboarding en Mystic onder de North Actionsports Group. Een frisse start met een nieuw team van ontwerpers, onder een vertrouwde naam en logo.
Voor meer Windsurf nieuws, windsurfen, Tips & Tricks, leesvoer en de laatste magazines kijk op Ridersguide.nl. Wil je altijd up-to-date blijven? Klik dan nu Windsurf magazine en word abonnee van Motion #1 en volg ons op Facebook en Instagram!
