Op golven jacht in Schotland
In de roman The Distance to the Moon van Italo Calvino staat de aarde zo dichtbij de maan dat je heen en weer kunt via een ladder. Het is een prachtig, maar droevig verhaal over een onmogelijke liefde en verlies. De eerste keer dat ik het las was tijdens een trip naar Ierland. Achterin een busje, opgevouwen tussen de boards en natte wetsuits, greep het me. Ik was betoverd.
Mijn liefde voor Schotland begon in 2009. Voor mijn eerste surffilm, Uncommon Ideals, was ik naar het noorden getrokken. Mijn trip viel samen met de Highland Open een WQS-event in Thurso East. Na weer een dag onshore wind en totale chaos zocht ik in de lokale pub de warmte op. In de bar gonsde het van de geruchten over een illustere golf ‘om de hoek’. Details werden niet prijsgegeven, maar mijn oren spitsten zich.
Via via kreeg ik uiteindelijk foto’s onder ogen van Freddie Meadows eerder die dag, rechtop in een perfect gevormde saffierblauwe barrel. Bij het zien van de foto’s werd ik overmand door een mix van extase om de schoonheid en pijn dat ik er niet bij was die dag. Dat gevoel maakte een onuitwisbare indruk en vormde het startschot voor een zoektocht naar obscure perfectie die nog altijd niet ten einde is. Er ligt altijd iets ‘om de hoek’.
De volgende ochtend waren de condities op Thurso nog altijd stromachtig en besloot ik op onderzoek te gaan. Gewapend met camera gear, maar zonder duidelijk doel, ging ik op pad. Toen ik een auto spotte waar (een toen pas zestienjarige) John John Florence, zijn broer Nathan en Dylan Graves in zaten, wist ik dat ik op het goede spoor zat. De sessie die volgde was van een ongekend niveau en vormde een keerpunt in mijn carrière. Vanaf die dag had ik een missie: de ongrijpbare perfectie van Schotland documenteren, liefst in het gezelschap van de beste surfers.
Het weer in Schotland is intens. De kou alleen is nog wel te doen, maar in combinatie met wind, regen en natte sneeuw is het ronduit afzien. Wie hier wil scoren kan maar beter goed voorbereid op pad gaan. Thermo ondergoed is standaard, veel extra sokken vanzelfsprekend en ik ontdekte al snel dat waterproof niet automatisch Schotland-proof betekent. Zeiknatte handschoenen en doorweekte cameratassen hebben meer dan eens roet in het eten gegooid. Nu, jaren later, weet ik wat er komt kijken bij een expeditie naar het Hoge Noorden, maar dat ging bepaald niet vanzelf.
Er was één golf in het bijzonder die mijn aandacht trok. De spot had geen naam, mijn enige aanknopingspunt was een foto van Tom Nunn. Ik doopte haar de Ongrijpbare. Het is een rechtse slab die nog extremer is dan de golf tijdens die memorabele sessie met de Florence broertjes. De foto van Tom toonde een geografische marker waar ik misschien wat mee kon. Eindeloze sessies op Google Earth volgden, tot ik een match leek te hebben. Zou dit het kunnen zijn? Het leek onwaarschijnlijk.
Enige tijd later was ik weer op weg naar het Hoge Noorden. Deze keer voor een shoot met Gabe Davies en Sandy Kerr. Het gesprek in de auto ging al snel over de potentiele spots die op ons lagen te wachten. De crew bestond uit goofies dus de focus lag al snel op een illustere linkse waar de boys goede verhalen over gehoord hadden. De spot in kwestie bleek zich niet makkelijk prijs te geven. We checkten elk getij, maar het leverde vooral veel frustratie en gebroken boards op. Zoals wel vaker tijdens een missie naar het onbekende in Schotland eindigden we uiteindelijk op de enige zekerheid die de noordkust te bieden heeft: Thurso East. Voor we de volgende ochtend echter huiswaarts keerden, overtuigde ik de crew ‘mijn’ rechtse te checken. Het kwam nu aan op mijn navigatie skills en vele Google Earth sessies.
Na lang zoeken vond ik de marker die ik kende van de foto’s van Tom, maar de golf leek in niets waar ik op gehoopt had. Het was klein vanaf de take-off, waarna hij snel dubbelde in hoogte om uiteindelijk op droog rif uit een te spatten. Niet surfbaar was het oordeel. Gabe filmde een set met zijn telefoon en stuurde het clipje naar Kelly Slater met de boodschap ‘wish you were here’. Terwijl we set na set aan het mindsurfen waren, piepte Gabe zijn telefoon. Het was Kelly die zich afvroeg waarom we er niet in lagen. Aangemoedigd door de woorden van Kelly en het inkomende tij besloten we toch een poging te wagen. Het bleek, als verwacht, onrijdbaar, maar de potentie was overduidelijk. De golf was daar, het was slechts een kwestie van wachten op de juiste condities. Wie weet tijdens een volgende trip?
Die volgende trip werd een shoot voor Finisterre met Matt Smith en Noah Lane. Een vierdaagse hit en run missie die uitliep op een trip van twee weken. We surften elk denkbare slab aan de noordkust, maar de Ongrijpbare bleef een mysterie. De trip bracht ons uiteindelijk naar de Orkney eilanden waar we serieus scoorden. We kampeerden onder het noorderlicht en reden een paar spooky golven. Op de terugweg naar de ferry begaf de auto het. De lokale sleepdienst dropte ons in de haven, waar de ferry al vertrokken was. We checkten in bij het enige hotel en gingen op zoek naar wat te eten. We eindigden in de pub waar twee bier al snel zes bier werd en de aandacht van de plaatselijke meiden nog bijna tot een matpartij leidde met de stamgasten. Al met al een passend einde voor een geslaagde trip, maar het knagende gevoel dat het weer niet gelukt was de Ongrijpbare te scoren bleef.
De exacte aanloop kan ik me niet meer precies herinneren, maar ineens was daar een montsterswell op de weerkaarten. Gunstige wind, zonnig en droog, het was nu of nooit. We spraken af om middernacht in Glasgow. De auto was afgeladen met boards in alle denkbare shapes en lengtes. We propten ons naar binnen en waren onderweg. Langs de A9 stopten we voor benzine en snacks. Achter ons dook een zwarte Jeep op die me bekend voorkwam.
De bestuurder bleek bodyboarder Jack Johns, een maat van Matt en Noah, vergezeld door Ben Player, drievoudig wereldkampioen bodyboarden. De boys waren op pad voor een filmproject van Ben. Hun aanwezigheid zorgde voor nog meer adrenaline in onze bus. Als die gasten er zijn dan moet het afgaan.
We vervolgden onze weg naar de Ongrijpbare. In de dagen die volgden checkten we de spot op elk getij en surften we overal, behalve daar. Tot dat eindelijk de dag kwam. De opwinding in de auto was van een andere orde. We sprongen over het hek en kregen een eerste indruk van de omstandigheden: immense sets explodeerden op het rif. Wachtend op het inkomende tij bleef de swell maar groeien. Perfecte, maar sketchy golven, ik kon niet geloven dat dit de UK was. Niet veel later arriveerden Ben en Jack en maakte ook Noah zich klaar om te water te gaan. In de uren die volgenden zag ik misschien wel de heftigste golven die ooit gereden werden in de UK. Dit is wat ik wou filmen, hier was het me om te doen. Ongrijpbare golven, dikke slabs, golven met consequenties. Beter dan dat ging het de rest van de trip niet worden. We hadden natuurlijk gelijk naar huis terug moeten gaan, maar we bleven, hopend op meer. Boards gingen doormidden als lucifers, ik sloopte een camera en we eindigeden allemaal met permanente souvenirs in de vorm van littekens.
Sinds die magische dag gaat er geen dag voorbij dat ik de weerkaarten niet check, maar zo’n perfecte storm als toen is er niet meer geweest. Niet met het juiste getij in elk geval. Het is inmiddels meer dan vier jaar geleden, die legendarische dag. Ik denk vaak aan dat stuk rif, aan die homp steen, miljoenen jaren oud, die met de juiste omstandigheden een van de meest indrukwekkend golven oplevert die je je maar kunt voorstellen.
Een paar jaar geleden werd ik gebeld door Billabong, of ik Shane Dorian kon gidsen tijdens een Schotse expeditie. De weerkaarten zagen er niet best uit, maar Shane en Albee Layer vlogen evengoed over vanuit Hawaii. De Ongrijpbare hebben ze nooit zien breken, maar ze scoorden uiteindelijk nog wel een paar goede golven. Niet waar ze voor kwamen, maar ook niet slecht. En dat is misschien wel de essentie van surftrips naar het Hoge Noorden. Je weet nooit wat je krijgt, condities veranderen per uur, perfectie ligt binnen handbereik, maar vaker dan dat is het ongrijpbaar.
Wordt dit de winter dat Ongrijpbare weer breekt, of is de maan inmiddels te ver verwijderd om dat magische getij te creëren? Want dat de maan steeds verder van de aarde komt te staan is een wetenschappelijk feit. Vier centimeter per jaar, het lijkt niet veel. Worden de getijden zwakker en zwakker tot ze in het geheel verdwijnen? Zo zwak dat parels als de Ongrijpbare stoppen te bestaan? Is het als in Italo Calvino’s roman, een onbereikbare liefde die steeds verder wegdrijft?
“Mijn hart is gevuld met verdriet om haar verlies terwijl ik naar de maan kijk, voor altijd buiten mijn bereik. Iedere avond als ze aan de hemel verschijnt zoek ik haar weer. En als de maan vol is huilen de honden, en huil ik met ze mee.”
Dit artikel ‘’Schotland” komt uit Soul #2 2020. Voor meer surf/snowboard nieuws, Tips & Tricks, leesvoer en de andere magazines kijk op Ridersguide.nl. Wil je altijd up-to-date blijven? volg ons op Facebook en Instagram!
