Part 1: Lawine training

Een verslag van Lawinecursus I bij het Snow Safety Center.

Het is januari 2008 als mijn broer voor mijn ogen een lawine lostrapt en maar net aan ontsnapt aan de dood. Deze gebeurtenis laat mij niet meer los. Was dit een kwestie van domme pech of waren wij onwetend? Ik besluit actie te ondernemen om nooit meer in zo’n situatie terecht te komen. Bij thuiskomst schrijf ik mij in voor een lawinetraining bij het Snow Safety Center.

Praktijkdag 1
“Na een zware reis met heftige sneeuwval rijden we zaterdagochtend de laatste honderd meter zonder kettingen omhoog over een besneeuwde weg. Meerdere auto’s blokkeren de weg en toevallig hebben ze allemaal een geel nummerbord. Dit is de eerste kennismaking met onze medecursisten. Na ons geïnstalleerd te hebben in het hostel begint dan eindelijk de training! Het valt ons op dat een gemêleerd gezelschap skiërs en boarders zich voor de lawinetraining heeft opgegeven. Wolfgang, Martijn en Michiel zijn onze gidsen en Maarten en Rolf van Snow Safety Center verzorgen de theoretische ondersteuning. Wij worden in de groep van Martijn Schell ingedeeld en na een korte introductie gaan we op pad. Er ligt twintig tot veertig centimeter verse poeder en het zicht is niet optimaal. Het lawinebericht geeft stufe 3 ‘Erheblich vor allem für Triebschneehange aller Expositionen’. Het lijkt ons een goed uitgangspunt voor een lawinetraining! Ondanks het matige zicht doen we toch een poging om de backcountry te verkennen. In ons enthousiasme hebben we de snelheid niet helemaal onder controle en komen medecursisten Rob en Mathijs elkaar hard tegen tijdens de afdaling. Een ski raakt los en verdwijnt met hoge snelheid uit het zicht, waarna we met zijn allen gezellig een sneeuwveld kunnen omspitten op zoek naar de verloren lat. De poeder op deze helling is dik, maar we houden ons keurig aan de lawinewetten. Het schatten van de hellingshoek blijkt lastig, maar onze gids Martijn loodst ons op de veilige hellingen naar beneden. Mooiste afdaling van de dag? Dat was toch zeker de laatste tree-run. Samen met Martijn de gids en Michiel van de Taste raggen we als gillende kinderen door het grote, donkere bos! Met een dikke smile komen we weer met de bus bij ons gastenverblijf aan waar de biertjes ons lekker zullen smaken… Althans dat hadden we gehoopt! Maarten Huisman van het SSC had namelijk zijn uiterste best gedaan om een aantal lawinepiepers te verstoppen die wij natuurlijk moesten gaan opsporen. De sessie ‘pieper-, sondeer- en graaftechnieken’ maakt de dag compleet. De meesten van ons denken dat ze wel weten hoe ze dit materiaal moeten inzetten en gebruiken, maar in de praktijk valt het vies tegen. We besteden veel aandacht aan graaftechnieken, leren met onze sondes te ‘voelen’ wat voor soort materiaal er onder het sneeuwdek ligt en gaan keer op keer opzoek met onze piepers. In het schemerdonker gaan we uitgeput maar voldaan eten.”

Om snel te kunnen zoeken met je pieper moet          Door met een sonde te oefenen weet je wat voor
je oefenen, oefenen en nog eens oefenen!                materiaal er zich onder het sneeuwdek bevindt.

            
… Stof.                                                                      … Metaal.

Graaf je freeridebuddy snel uit door als
groep in een v-formatie te gaan staan.

Praktijkdag 2
“Zondag doe ik voorzichtig de gordijntjes open en ja hoor: ‘blue bird’! Buiten is het lekker fris en we gaan met onze gids Martijn naar de Jakobshorn met als plan om op een veilige manier dikke poeder te scoren! Martijn is relaxt en er is absoluut geen sprake van poederstress. Een korte traverse leidt ons naar een maagdelijk wit poederveld waar wij onze handtekeningen in de sneeuw zetten. Na een eindeloze afdaling volgt een hike van veertig minuten terug naar de ‘bewoonde wereld’. Hier vallen de lieden met wat mindere conditie direct door de mand! Onze gids Martijn weet een goede mix te vinden tussen theorie en hoogtemeters maken door de poeder. Aan het begin van elke afdaling worden grondig alle waarschuwingstekens van de omgeving besproken en aan de hand daarvan beslissen we hoe we afdalen. Aan het eind van de dag gaan we met de spitstrein terug naar Davos om vervolgens de bus weer terug naar Selfranga te nemen. Eenmaal aangekomen in ons onderkomen evalueren we de dag met onze gids.”

Praktijkdag 3
“Maandag ga ik met de snelle groep op pad. De ochtend begint met een fl auw zonnetje, maar daarna trekt de hemel snel dicht en we verwachten dat het gaat sneeuwstormen. Onze gids Wolgang Hackel is een oudere jongere van zevenenveertig met een bom aan ervaring en weet de jonkies wel te laten zweten. We rippen de Weissfl uhjoch en de Weissfl uhgipfel aan fl arden en nemen telkens weer een bus en daarna een treintje terug naar de top. Niets mooiers dan even chillen in een bushokje en nagenieten van je runs. We smachten naar rust, maar bij thuiskomst moeten we onverwachts weer twee lawineslachtoffers uitgraven. In een mooie tijd van zeven minuten hebben we ze gevonden en kunnen we met een gerust hart naar het ‘hotel’. Bij thuiskomst zijn we zelf aan de beurt om met behulp van hoogtekaarten de routes voor de volgende dag uit te stippelen. Uiteraard zullen wij de volgende dag pas beseffen waarom Wolfgang het hele uitstippelen nauwlettend in het oog houdt.”

Praktijkdag 4
“Dinsdag is de laatste dag van de cursus. Vandaag gaan we onze zelf geplande routes rijden. Een dik pak verse poeder van veertig centimeter, een blauwe vogel in de lucht en lawinestufe 3, daar moeten we het mee doen. De ochtend is koud en zonnig en op enkele runs nemen we de tijd om foto’s te maken. Wolfgang heeft wederom zeer veel geduld als we moeite hebben met het inschatten van de onderlinge afstand en met de discipline om niet allemaal tegelijk naar beneden te rossen. Tot genoegen van Wolfgang kunnen we niet al onze geplande routes rijden, maar ons plezier is er niet minder om. Michiel brengt wat freestyle-elementen in zijn route en loodst de groep over een pillowlijn! De dag is om voor we het in de gaten hebben en we sluiten af in een gezellige stube.”

Tekst: Patrick van Iersel. Foto’s: Michiel Rotgans.