Portugal
Met een gevarieerde kustlijn van meer dan achthonderd kilometers aan de Atlantische Oceaan wordt er het hele jaar door gesurft in Portugal. Dit wist jij, beste surfer, allang, dus what’s new? Of zoals de Portugezen het zouden zeggen: o que há de novo ? Niets, maar omdat surfers vaak cultuurbarbaren zijn met een monomane focus op bewegende watermoleculen, vroegen de lieve mensen van het Portugese verkeersbureau of wij (behalve zout water) niet ook eens wat authentieke Portugese cultuur en exquisiete lokale cuisine wilden proeven.
Tekst: Marcelino Lopez // Beeld: Damian Davila
We werden uitgenodigd om met een busje en een lokale surfgids in drie dagen zo’n 155 kilometers van Porto naar Lissabon te rijden en tussendoor de beste surfspots te checken, lokale bezienswaardigheden te bewonderen en kwaliteitsrestaurants te bezoeken. En wie zijn wij om zo’n geste af te slaan? ‘Wij’ zijn trouwens een groepje van zeven reisjournalisten/fotografen en de Nederlandse topsurfer Dominga Valdes. Deze goedlachse, fotogenieke amazone met Zuid-Amerikaanse wortels wordt gesponsord door O’Neill, surft als een beest en heeft daarom al drie NK’s gewonnen. ‘Een ideale ambassadrice van de sport’, zoals marketing lui het zouden zeggen. Maar vooral een heel leuk mens. Onze gids João – we moeten nog leren hoe je het uitspreekt, maar het klonk als Djoo-aa-ooh – blijkt ook een uiterst sympathieke en vaardige gozer met de looks van een jongere Kelly Slater en een eigen surfschool in Peniche. Ik ben direct jaloers.
Op de avond van aankomst kan er helaas nog niet gesurft worden. Na een mooie wandeling in Figuera da Voz, sluiten we de avond af met fijne rode wijn uit, eh… een bepaalde Portugese streek en een heerlijke maaltijd in een welbekend restaurant… gebouwd bovenop een oud fort van grote historische waarde vanwege iets met de geschiedenis of zo. Afijn, ik zoek het nog even op, maar smakelijk en stijlvol was het! De volgende ochtend geven donkere wolken, motregen en een aanlandige wind een Hollandse aanblik. De oceaan (bij de eerste surfstop in Buarcos) doet aan onze rommelige Noordzee denken, maar de golven zijn nog wel Atlantisch van kracht. Surfen is schier onmogelijk. We besluiten ons geluk te beproeven bij Praia do Cabedelo. Een mooi plaatsje naast de riviermonding van Rio Lima met een pier en een camping. Ook hier ziet de surf er vandaag weinig appetijtelijk uit, maar Dominga gaat er evengoed in.
Na een matige sessie is het tijd voor wat cultuur. De daaropvolgende uren kijken we dan ook naar talloze standbeelden, kathedralen en historische gebouwen, waaronder een oude gevangenis. En die hebben we allemaal netjes voor je op de foto gezet! Alsjeblieft! Dankjewel! Of zoals de Portugees het zou zeggen: Por favor! Obrigado!
Nazaré ligt op de route naar ons volgende verblijf. En wat zou onze bijzondere cultureel-historische reis inhouden zonder Praia de Norte (met dat karakteristieke kerkje op de uitstekende rotsformatie) te bezoeken. Nazaré wordt, vanwege de grillige onvoorspelbaarheid van de golven, gezien als de een van de gevaarlijkste big wave-spots ter wereld. De strijders in de Big Wave World tour (die hier afgelopen herfst hun eerste wedstrijd hadden) kunnen er allemaal over meepraten. De live beelden van dramatische wipe-outs leidde internationaal tot een discussie of het wel ethisch verantwoord is om surfers in dit soort arbeidsonvriendelijke omstandigheden te laten werken. ‘Er gaan geheid doden vallen’, was de consensus. Vooralsnog is dat niet gebeurd, maar meerdere big wave-helden hebben Magere Hein al in de ogen gekeken.
Vandaag voelt dat allemaal ver weg, maar Praia de Norte is ook op non-surfdagen een trekpleister. Er is in het kerkje inmiddels een klein big wave museum gevestigd waar je de (veelal afgetuigde en gesigneerde) tow-in boardjes en guns kunt bewonderen van alle surfers die de spot beproefd hebben. Ook is er een expo van prachtige zwart-witfoto’s en angstaanjagende filmbeelden op grote schermen. Na Praia de Norte hebben we wel weer even genoeg cultuur gehad. Iedereen is toe aan iets culinairs. Op aandringen van onze Mexicaanse sur otograaf en junkfood-deskundige Damian Davila besluiten we naar typisch Portugese friet en hamburgers te zoeken. Na een overdaad aan fijnproeverij (en een professionele evaluatie die gemiddeld uitkwam op een negen plus) rijden we door naar de thuisstreek van onze gids: Peniche. De streek wordt door velen gezien als de surfcapital van Portugal vanwege de talloze surfmogelijkheden. Het gebied heeft een waaier aan mooie sur aaien, beach- en pointbreaks. Er is voor iedereen wat wils. Met de aanblik van een indrukwekkend zwart wolkendek, en het luide gekletter van een Hemelse douche rijden we naar de surfclub van João.
De beschutte baai Cantinho de Baia is een perfecte plek om het surfen onder de knie te krijgen. De golven zijn niet bepaald hoog, maar voor beginners is het een paradijs. Voor ons zijn de golven wat te karig. Omdat de streek zo rijk is aan hoeken en baaien is er echter vaak wel een plek te vinden waar de golven beter binnenrollen dan hier. João hoort na een telefoontje dat de surf goed is bij zijn favoriete (semi-secret) spot Pico da Mota. Die ligt aan een prachtig ongerept duingebied. De golven moeten nog op kracht komen, maar we zien mooie, veelbelovende lijnen binnen rollen. Dominga, achterin de bus half in slaap gedut, komt direct tot leven. Tijd voor de surfcheck.
Vanaf de duintoppen zien we een klein mannetje fantastisch surfen in de shorebreak. João herkent hem als Guilherme Fonseca, surfpro en Portugees afgevaardigde voor de Olympische Spelen. Hij is drie nieuwe (en nogal minuscule) boardjes aan het testen. Als even later ook Dominga zich bij de shorebreaksurfer voegt, is de show compleet. Een feest voor het oog. Niet vreemd dat die vrouw al drie keer het NK op haar naam heeft gezet. Wanneer even verderop een relaxte linkse pointbreak begint te werken gaat de rest ook het water in voor een fatsoenlijke sessie. Na nog een bezoek aan de SPO sur oard factory en een rondleiding van hoofdshaper Hugo Cartaxana, blijkt de tweede surfsessie zelfs nog fi jner. De golven breken nu rechts van Pico da Mota op de spot genaamd Almagera. We surfen ons moe totdat de zon ondergaat en het tijd wordt voor het laatste culinaire hoogstandje van de trip. Dat was weliswaar wederom iets met vis, en soep, maar het smaakte wederom fantastisch, écht!
Wanneer we de volgende ochtend naar de luchthaven van Lissabon rijden, kan ik niet anders dan concluderen: onze culi-culturele tour heeft de diepgewortelde vooroordelen over Portugal weer eens bevestigd. De golven, de vriendelijke Portugezen en het gebraden visje achteraf zijn meer dan voldoende om ons elk jaar opnieuw naar Portugal te lokken. Prachtig die cultuur, fi jn die cuisine, maar what’s new? Of zoals de Portugezen het zouden zeggen: O que há de novo?
Dit artikel is afkomstig uit 6|SURF nummer 2 van 2017, Deze kun je nabestellen in de webshop. Maar natuurlijk kun je het best abonnee worden, zodat je geen reisverslag meer hoeft te missen. Digitale uitgaven zijn ook altijd verkrijgbaar in onze Soul Kiosk App.
