Orbea OIZ M10 AXS

In de Baskische keuken weet men raad met zowel vlees áls vis, net zoals Orbea raad weet met dikke trailfietsen én snelle XC-machines. We werden recent al geïmponeerd door de Rise-trailbikes en de Alma maakte indruk als pure racer. Is de Oiz vlees noch vis of heeft Orbea hier een perfecte balans weten te vinden? 

Het Spaanse Baskenland kent een rijke wielerhistorie, waarin Orbea een zeer belangrijke rol speelt. Hoewel wij het Baskenland vooral kennen uit de wielrennerij, is Orbea echter juist een zeer sterke speler in de mountainbikescene. De Rallon en Occam winnen regelmatig prijzen voor hun traileigenschappen, en mountainbike-legende Geoff Gulevich is al jarenlang ambassadeur van het merk.  

De nieuwe Oiz 

Ook op crosscountrygebied staat Orbea haar mannetje en het merk was met de Oiz één van de eerste die een XC-fiets uitrustte met 120 millimeter veerweg voor en achter, waarmee het een trend zette die inmiddels door alle merken gevolgd wordt. Voor modeljaar 2025 is de Oiz fors geüpdatet: er is een nieuwe geïntegreerde cockpit verkrijgbaar, de Squidlock-remote is volledig herzien én op veel modellen is Rock Shox Flight Attendant verkrijgbaar. Bovendien is een nieuwe lichtgewicht dropperpost toegevoegd aan de uitgebreide optielijst en zijn er nieuwe wielen van in-house wielenmerk Oquo. 

Orbea noemt de Oiz zelf een compromisloze racemachine, maar als wij de fiets ontvangen heeft hij met zijn 120 millimeter Fox 34-vork, een raiser-bar van 800 millimeter en een setje Schwalbe Wicked Wills verdraaid veel weg van een trailbike. Tegelijkertijd is het Orba Fox Factory-team met de Oiz behoorlijk succesvol in het XC-circuit, waar ze rondrijden op een OMX-frame met de nieuwe geïntegreerde cockpit én de nieuwe dropperpost, waarmee de fiets onder de tien kilogram blijft. Je kunt met de Oiz dus alle kanten op en het ligt er volledig aan hoe je de fiets zelf configureert.  

Configurator 

Dit is precies de bedoeling van Orbea, want de configuratie-mogelijkheden op hun website zijn zeer uitgebreid. In combinatie met een breed scala aan varianten, zijn de mogelijkheden voor de Oiz bijna eindeloos. De line-up start met een aantal aluminium modellen vanaf 2699 euro en loopt door tot de OMX Oiz M-LTD die met optionele Rock Shox Flight Attendant 11.998 euro kost. Tof detail: die optie is niet alleen voorbehouden aan de topvariant maar is beschikbaar vanaf de Oiz M10 AXS, die zich in het midden van de line-up bevindt. Deze kost standaard 6.099 euro en gaat met Flight Attendant naar 7.398 euro. Niet bepaald een prijs die je je voorstelt bij een model uit de middenmoot, maar goed: je krijgt er een boel voor terug. Wij lieten de Flight Attendant overigens links liggen en kozen voor de Oiz M10 AXS met Fox Float Factory-vering; misschien wel het beste wat er momenteel op XC-gebied te koop is. 

Veelzijdigheid in optima forma 

Zoals gezegd is onze fiets bovendien uitgerust met een korte stuurpen, een trailstuur en trailbanden, waardoor onze Oiz meer oogt als een trailbike dan als een compromisloze XC-machine. Dat beeld blijft overeind als we opstappen; de vering is zacht en de zithouding kort, een totaal andere ervaring dan de Alma die we in de vorige editie van Up/Down testten. Daardoor voelt de bike in eerste instantie dan ook niet zo efficiënt en racy als de Alma en lijkt de intentie van de fiets overeen te komen met de afmontage: meer trail dan XC. 

Zodra je de (vernieuwde) Squidlock remote lock-out half indrukt, verandert dat karakter aanzienlijk en heb je al meer het XC-idee te pakken. Duw je vervolgens door (met beleid, anders ontgrendelt de boel weer), dan lock je zowel de voor- als achtervering en toont de fiets zijn wedstrijdkarakter: hij wil meteen als een speer vooruit. Waar een lock-out bij veel fietsen het karakter niet wezenlijk verandert maar slechts de vering blokkeert, is de Oiz dankzij de Squidlock feitelijk meerdere fietsen in één. Met de vering volledig open voelt hij zoals hij eruitziet en heb je het idee met een lichte trailbike op weg te zijn, terwijl je in de half open-setting een echte XC-fully te pakken hebt. Staat alles op slot, dan kan je prima je gravelende fietsmaten bijhouden en zowaar nog een sprintje winnen ook. Dankzij de Squidlock is de Oiz dus zeer breed inzetbaar, maar het maakt de fiets tevens complex wanneer je er op een Nederlands crosscountryrondje alles uit wilt halen. Je bent dan continu in de weer met de lock-out en de dropper, wat – met name op een klimmetje – soms zorgt voor stress: de lock-out staat dan in ingedrukte positie en moet je unlocken terwijl in een tweede beweging de andere hendel moet bedienen om je dropperpost te bedienen. Een beetje gezeur misschien, maar het is oprecht even wennen, zeker als je je helemaal het schompes trapt.  

Heb je dit eenmaal onder de knie, dan is de Oiz ideaal voor de moderne Nederlandse XC-trails; dankzij de lock-out en het stijve frame knal je moeiteloos omhoog, en in de afdaling zorgen de soepele vering en de speelse geometrie voor het eerder beschreven mini-trailbike-gevoel. De Fox-vering is heerlijk soepel en absorbeert alles wat er voor zijn wielen komt, zonder ooit lomp aan te voelen. De geometrie in combinatie met het lage gewicht maakt de Oiz speels én snel, waardoor je lol hebt op stukken trail die normaal gesproken niet spectaculair aanvoelen. Ook valt in de afdaling weer op hoe fijn de Shimano-remmen hun werk toch doen en benadrukken we nog maar eens hoe tof het is dat Oreba deze monteert in combinatie met een Sram-groepset.  

Het veelzijdige karakter van de Oiz maakt dat een goede bandenkeuze des te belangrijker is, en hier komt een mogelijke verbetering voor de Orbea-configurator om de hoek kijken. Deze Oiz is namelijk te bestellen met Schwalbe Wicked Wills óf met Maxxis Rekon Races; banden die passen bij één van de karakters van de Oiz, maar allebei net niet aansluiten bij de diversiteit van de fiets. De Wicked Wills zijn simpelweg te lomp en snoepen te veel af van zijn lichtvoetige karakter, terwijl de Rekon Races eigenlijk onderbemeten zijn om het trail-karakter van de Oiz uit te lichten. Met de Rekon Races verloren we zelfs herhaaldelijk grip aan de voorkant als we er echt voor gingen. Dat is op zich een compliment voor de Oiz omdat hij zo uitnodigt tot een agressieve rijstijl, maar een grovere voorband zou een welkome toevoeging zijn om alles uit de fiets te kunnen halen in de afdaling. 

Dat losse gevoel aan de voorkant hadden we overigens ook wel eens in technische steile klimmetjes met de lock-out aan, en heeft tevens te maken met de (voor XC-begrippen) hoge stack in combinatie met de raiser-bar. Het standaard rechte stuur zal dit wat verbeteren, maar Orbea biedt ook de keuze voor een ‘low-stack’ headset waarmee het crosscountry-karakter van de fiets nog meer wordt benadrukt. Wij hebben die niet getest, maar we kunnen ons voorstellen dat de Oiz hiermee nog beter geschikt is voor het Nederlandse terrein. 

Vlees én vis

Wil je nog meer focus op crosscountry, dan kan je als pure racer kiezen voor de Oiz M-Pro. Voor slechts 200 euro extra lever je dan weliswaar de briljante Sram Eagle-drivetrain in voor een XT-groep, maar krijg je wél het 200 gram lichtere OMX-frame én de mogelijkheid om te upgraden naar de Oquo M-LTD-wielen. Die briljante wielset is niet te krijgen op de M10, die het moet doen met de Oquo M-Team-wielen. Deze zijn weliswaar ook van carbon, maar voor een pure XC-wielset met bijna 1.600 gram eigenlijk net wat aan de zware kant. 

Maak door deze alinea overigens niet de fout om te denken dat de ‘trail-georiënteerde’  M10 AXS een trage fiets is én geen XC-skills bezit. We konden het een lichtere én fittere crosscountry-collega op een Specialized Epic World Cup behoorlijk moeilijk maken op het vlakke en in de klim, terwijl we in de afdaling beduidend meer lol hadden dan op die pure XC-fiets. Hier zit dan ook het geheim van de Oiz, want we reden nog niet vaak een fiets die bergop zó snel aanvoelt en bergafwaarts uitnodigt om hem te rijden als een fiets met veel meer travel.  

Conclusie

De M10 AXS is dan ook één van de fijnste en meest veelzijdige XC-fietsen die we recent hebben getest, vooral dankzij de geweldige mix van geometrie, vering en componenten. Het enige wat we zelf zouden upgraden is de grovere voorband (en we zouden stiekem kijken wat er met Orbea te regelen is wat betreft de M-LTD-wielset) om daarmee de perfecte balans tussen een pure XC- en echte trailbike te vinden. De Orbea Oiz M10 AXS is daarmee dus geen vlees NOCH vis, maar vlees EN vis! 

De Orbea Oiz M10 AXS is de ultieme definitie van snelheid, efficiëntie en precisie in één. Gebouwd op het lichte en stijve OMR-carbonframe, combineert hij pure wedstrijdprestaties met moderne controle en comfort. Dankzij de volledig herziene geometrie met een langere reach, steilere zitbuishoek en korte stuurpen klim je krachtiger dan ooit, terwijl de fiets tegelijk vertrouwen geeft in snelle afdalingen.

De 120 mm Fox Factory-vering is speciaal ontwikkeld voor maximale efficiëntie, zowel bergop als bergaf, en laat de Oiz razendsnel reageren op elke input van de rijder. Met het vernieuwde I-Line veringsysteem en de geïntegreerde Squidlock-remote bedien je vering en dropperpost met één handbeweging — strak, intuïtief en zonder overbodige kabels.

De Oiz is een “uncompromised race machine”: gebouwd om te vliegen, gemaakt voor rijders die alles willen. Licht, precies, snel en volledig aanpasbaar dankzij de vele MyO-opties voor kleur, cockpit en componenten. Of je nu jaagt op rondetijden of gewoon meer plezier wilt op de trail — de Oiz M10 AXS levert prestaties zonder concessies.