Route: Ierland
Het is een regio met ruige kusten en honderden meren, bergachtige binnenlanden in Ierland die worden begraasd door schapenkuddes en dorpjes waar visserslui na een zware werkweek hun toevlucht nemen in een van talrijke pubs om onder het genot van een pint romige Guinness naar de plaatselijke folk band te luisteren. De Wild Atlantic Way wurmt zich nu langs een helling met weelderige varens om vervolgens het massief van de Mweelrea (814 meter) te naderen, de hoogste berg van de regio. Ik verheug me alvast op een traditionele stoofpot en triomfantelijke pint Guinness in de pub als we de brede kustweg opdraaien voor de laatste kilometers naar Westport.
Op de grens van de graafschappen Connemara en Mayo verkennen we één van de spectaculairste delen van de Wild Atlantic Way, een nieuwe route die de ruige westkust van Ierland rondt. Daar fietsen we door rotsachtige vlaktes met honderden meren, rijden we langs de mythische Twelve Bens in het binnenland en duiken we naar de oevers van het fjord Killary Harbour. De regen tikt ondertussen onophoudelijk op het asfalt.
Zaterdagmorgen, 11:12 uur. Ik veeg de eerste regenspetters van mijn Garmin terwijl we door de baai van Claddaghduff fietsen. In de verte maken twee wandelaars de oversteek naar Omey Island, een getijdeneiland dat tijdens laagtij via het wad bereikbaar is. Op het kerkhof vlakbij het strand rusten de bewoners van het verdwenen dorpje op het eiland dat ooit bijna vierhonderd zielen telde. Twee mannen maken een praatje langs de weg. ‘Good morning. God bless you’, roept één van hen.
Met die vriendelijke begroeting trekken we deze junimorgen verder over de Wild Atlantic Way, een 2500 kilometer lange route die de complete westkust van Ierland rondt. We verkennen tijdens onze reis een van de mooiste delen van Ierlands ‘Wilde Westen’, tussen de universiteitsstad Galway en het plaatsje Westport in een verre uithoek van Ierland.
Het is een regio met ruige kusten en honderden meren, bergachtige binnenlanden die worden begraasd door schapenkuddes en dorpjes waar visserslui na een zware werkweek hun toevlucht nemen in een van talrijke pubs om onder het genot van een pint romige Guinness naar de plaatselijke folk band te luisteren.
Maar het is ook een streek met bewogen historie. Van plunderingen door Noormannen, onderdrukking door de Engelsen en grote hongersnoden tijdens de Great Famine in de negentiende eeuw, toen aardappeloogsten massaal mislukten en miljoenen Ieren omkwamen of vertrokken naar de Nieuwe Wereld. Dat deden ze in gammele schepen, die de lugubere bijnaam ‘doodskistboten’ (coffin ships) kregen. De eilandbevolking nam in die periode van af 8 naar 4,4 miljoen. Tijdens onze tocht over de Wild Atlantic Way worden we hieraan herinnerd door de restanten van verdwenen dorpjes en verlaten boerderijen.
Gisteren maakten we de eerste kilometers op de route, van de binnenlanden achter Galway naar het plaatsje Roundstone en Clifden, de hoofdstad van de regio Connemara. We reden door rotsachtig laagland met meren, moerassen en landerijen afgebakend met stenen muurtjes, terwijl het helmgras in de bermen siste door de straffe zeewind. We doken richting Dog’s Bay, en tuurden over het witte strand met kraakhelder turkoois water. We zagen in het binnenland de toppen van de Twelve Bens – die volgens de mythe zijn gevormd door de voetafdrukken van een reus die Ierland overstak – langzaam verdwijnen onder een uitdijend wolkenpak.
Op het schiereiland Errislannan klommen we naar het monument ter ere van de Britse piloten Alcock en Brown, die de eerste ononderbroken vlucht maakten over de Atlantische Oceaan. Ze zetten hun kist op 15 juni 1919 aan de grond met een perfecte buiklanding op het moeras in de vallei.
En als toetje trokken we de gashendel open op de beroemde Sky Road, een vier kilometer lange klim naar de top van een schiereiland met als beloning uitzicht over de kliffen van Clifden Bay en de eilanden Inishturk en Turbot, die het laatste land voor Amerika vormen.
Zaterdagmorgen, 11:45 uur. Het begint zachtjes te regenen. Vandaag zijn we op pad met gids John James Flaherty, een bescheiden man van de streek en telg van een echte vissersfamilie. Zijn drie broers gaan er wekelijks met hun trawlers op uit om op krab en kreeft te vissen, zo’n 20 kilometer voor de kust. Zelf zegde John het vissersbestaan elf jaar geleden vaarwel. Hij had genoeg van de lange dagen op zee. John werkt nu aan wal, in een zalmkwekerij. Die baan kan hij mooi combineren met het fietsen. Tienduizend kilometer per jaar zet John wel op de teller. ‘Ik heb een goede baas’, zegt hij genoegzaam.
We zetten koers naar het massief van de Twelve Bens die ook vandaag in de wolken liggen verscholen. We passeren we het dorpje Cleggan, waar de lokale cafetaria ‘fish & chips’ verkoopt en een krijtbord voor Joyce’s bar livemuziek voor vanavond aankondigt.
De bruin/blauwe borden van de Wild Atlantic Way wijzen ons naar de doorgaande weg door de vallei tussen de bergen. Daar doemt aan de oevers van het Pollacappul Lough het silhouet van Kylemore Abbey op, één van Ierlands meest iconische kastelen.
Het gebouw werd eind negentiende eeuw voltooid als landhuis van een Engelse notabele, die een stukje verderop ter nagedachtenis aan zijn vrouw ook een replica van de kathedraal van Norwich liet bouwen. Sinds 1920 is het gebouw in gebruik als klooster voor Benedictijnse nonnen. We knijpen voor de ingang in de remmen om onze regenjacks aan te trekken en kasteel te bekijken dat met zijn grijze kantelen en bladgouden versierselen afsteekt tegen het omringende groen.
Zaterdagmiddag, 12:21 uur. Het gaat steeds harder regenen. Ik rijd schuin achter John om te voorkomen dat het opspattende water van zijn wiel in mijn gezicht sproeit. We fietsen tussen de kale bergen in het binnenland. Dan duiken we richting Killary Harbour, een diepe zeearm die geldt als het enige fjord van Ierland. Gemeten vanaf de Atlantische Oceaan tot de watervallen van Aasleagh reikt het fjord zestien kilometer landinwaarts.
We stoppen op een parkeerplaats om uit te kijken over het fjord, dat is omringd door groene bergen die abrupt eindigen in het water, waarin de regen rimpelende patronen maakt. In langwerpige bassins in de baai liggen mosselkwekerijen.
Dan stopt naast ons een witte touringcar waaruit toeristen stappen om de panorama’s vanaf het uitzichtpunt en mijn geparkeerde fiets te fotograferen. Fáilte Ireland, het Ierse VVV, promoot de Wild Atlantic Way internationaal als ‘world class visitor experience’. Daarin slagen ze volgens John. Maar met als keerzijde dat steeds meer buitenlandse toeristenbussen zich door nauwe straten van de vissersdorpjes wurmen.
Zaterdagmiddag, 14:30 uur. Het begint te plenzen. Voor The Carraig Bar geeft een bord met Ierse humor aan: ‘Last pub of Connemara’. Verderop meldt nog een bord in tegengestelde richting: ‘First pub of Connemara’. We steken de grens tussen de graafschappen Connemara en Mayo over aan het uiteinde van het fjord.
Daar stort het water van de Aasleagh watervallen naar beneden. Bij hoogwater zwemt wilde zalm er stroomopwaarts om zich voort te planten in de rivier, vertelt John. ‘De zalm wordt geboren in de rivier, brengt zijn leven door in de zee en keert dan weer terug naar de plek waar ze geboren is om er te sterven.’
De Wild Atlantic Way wurmt zich nu langs een helling met weelderige varens om vervolgens het massief van de Mweelrea (814 meter) te naderen, de hoogste berg van de regio. Een dikke grijze wolkensluier ontneemt ons echter het zicht op de top van de ‘ronde kale heuvel’.
In de stromende regen ploeteren we voort om via een bescheiden klimmetje de Doolough Pass te bereiken. Daar herinnert een Keltisch kruis aan de tragedie waarbij honderden uitgehongerde dorpelingen in maart 1849 werden gedwongen tot een helse voettocht om voedselhulp te verkrijgen. Zeker zeven mensen kwamen daarbij om. ‘Ter herinnering aan de hongerigen die hier in 1849 liepen en de hongerigen die vandaag de dag lopen in de Derde Wereld’, verwijst het monument naar de actualiteit.
Zaterdagmiddag, 15:44 uur. Slagregens in de vallei van Doolough. Na uren geduldig door de regen te hebben gefietst, vindt John, die als man van de streek toch wat gewend is, het welletjes. ‘We rijden het beste meteen door naar Louisburgh en dan naar het eindpunt Westport’, zegt hij. Ik stem zonder aarzelen met zijn voorstel in.
We trekken de gashendel open om de laatste dertig kilometer zo snel mogelijk te overbruggen. Het achterwiel van John tekent patronen in het stromende water op de weg. Zijn witte Orbea is niet eens vies; de stromende regen spoelt de fiets schoon als ware het een hogedrukspuit.
Zaterdagmiddag, 16:11 uur. Ik verheug me alvast op een traditionele stoofpot en triomfantelijke pint Guinness in de pub als we de brede kustweg opdraaien voor de laatste kilometers naar Westport. Maar als ik mezelf op kop zet, zie ik tot mijn verbazing dat onze snelheid wegzakt. Ik word licht in mijn hoofd en mijn maag begint te knorren. Hongerklop!
Ik drink het laatste beetje water uit mijn bidon en stouw snel een banenenreep weg, in een vergeefse poging te herstellen. John probeert gang te maken, maar ik kan met 28 kilometer per uur zijn wiel niet eens houden. Als een melaatse rond ik het laatste stuk na de 100 kilometer kaap.
Zaterdagmiddag, 17:30 uur. Ik zit niet aan de beoogde warme maaltijd met triomfantelijke pint Guinness in de pub, maar lig in bed. Als een dood vogeltje. Eenmaal bijgekomen besluit ik alsnog de pub in te gaan voor mijn overwinningsmaal. De warme stoofpot en romige Guinness smaken heerlijk en ik blijf nog even hangen om de folk band te horen spelen. Voldaan stap ik ‘s avonds de pub uit. De regen valt dan nog onverkort met bakken uit de hemel.
KADER: Wild Atlantic Way
De Wild Atlantic Way, officieel geopend in het voorjaar van 2014, afficheert zich als langste bewegwijzerde kustroute in de wereld, met een lengte van 2500 kilometer. Ierland heeft 12 miljoen euro geïnvesteerd in de infrastructuur, onder andere in bewegwijzing. Dit jaar wordt de laatste hand gelegd aan de fotopunten en infopanelen op de 188 Discovery Points langs de route.
Wil je deze routes in Ierland zelf fietsen? Download dan hier de route van Ierland zelf, als GPX bestand