Gravellen rondom Montferland

Het was al een tijdje geleden dat een collega-fotograaf en mede-graveleur, Erwin Sikkens, mij erop wees dat Montferland weleens een waar gravel-juweeltje zou kunnen zijn. Per toeval was hij via Street View een aantal mooie gravelstroken tegengekomen, en na een verkenningsritje kreeg ik een Google Maps-kaart doorgestuurd met tientallen verschillende onverharde weggetjes rondom de stuwwal van het Montferland. Dat zag er veelbelovend uit. Helaas ontbrak het hem aan tijd, dus aan mij de taak om dit allemaal aan elkaar te lussen tot een mooie route. Na een paar avondjes puzzelen heb ik een mooie route van zo’n 100 kilometer in elkaar gezet. Nu is het tijd om al die gravelwegen eens van dichtbij te bekijken.

Omdat ik het gebied al enigszins ken van de mountainbikeroute, weet ik ook dat bij het startpunt hiervan al meteen een paar mooie stroken liggen. Een perfecte plek om te beginnen dus. Samen met een vijf mede-graveleurs die ook zin hebben in een mooi avontuur gaan we van start. Meteen al raak; vanaf de parkeerplaats steek je de Peeskesweg over, en je begeeft je meteen op een prachtige gravelstrook dwars door maisvelden, met links de glooiende heuvels van het Montferland, en rechts hier en daar een oude boerderij.

Zoals gezegd ligt het Montferland – en eigenlijk de hele Achterhoek – tegen de Duitse grens aan. Vanuit Beek, waar wij vertrekken, ben je zelfs met een paar minuten al in Duitsland. Het mag dan ook geen verrassing heten dat er ook over de grens is gekeken naar wat gravel. Sterker nog; na een paar kilometer gaan we al even de grens over, en de eerste helft van de route gaat continu langs het prachtige grensgebied tussen Nederland en Duitsland. Wat meteen opvalt als we het eerste gravel in Duitsland tegenkomen is dat het over het algemeen een stuk grover is dan in Nederland. Het zijn boerenweggetjes, die hier naast gravel ook bestrooid liggen met puin en grotere stenen. Het is zaak om goed op te letten, ondanks dat iedereen op een gravelbike of cyclocrosser rijdt.

Zicht op Hoch-Elten

Via Babberich leidt de route ons naar de Oude Rijn, een kleine oude zijtak van de Rijn waar niet geheel toevallig een fantastische gravelstrook naast ligt die perfect geschikt is om het tempo eens lekker op te voeren. Met een kleine 40 in het uur trekken Pim en Tim flink door en dat is niet zonder effect; ze rijden snel weg van de rest terwijl wij toch ook flink door proberen te rijden. Na deze strook duiken we via een paadje langs een gesloten hek een met onkruid overgroeid asfaltpaadje op, wat bij vlagen niet breder is dan een centimeter of tien. Na wat slingeren komen we op een open plek tussen de weilanden uit. een fantastisch zicht hebben op de heuvel van Hoch-Elten. Natuurlijk kan deze beruchte heuvel niet over worden geslagen, maar eerst gaan we nog even wat verder de grens over bij onze oosterburen. Via een slingerend klinkerpaadje langs de dijk rijden we richting Emmerich am Rhein. Een gaaf paadje, maar toen ik dit weggetje in de route opnam vermoedde ik dat het om een fraaie gravelstrook zou gaan. Dat is dan ook direct het nadeel van routes bouwen in Duitsland; vanwege hun privacywetgeving is er geen Street View, en wordt het uitzoeken van mooie gravelstroken op afstand wat moeilijker.

We hebben ‘m al een hele tijd in zicht, maar nu kunnen we hem eindelijk beklimmen: de Elterberg. Veel meer dan 60 hoogtemeters is het niet, maar het blijft een fraai gezicht en een mooie klim. De gravelvariant al helemaal; je slaat met een haarspeld een klein zijweggetje in zoals je deze ook ziet in de Ardennen, en voor je het weet rij je over een mooi gravelpad dwars door de maisvelden omhoog met een fantastisch uitzicht achter je; in de verte zie je zelfs Nijmegen liggen. Eenmaal boven mogen we natuurlijk ook weer omlaag; en dat gaat via een heerlijk bospad waar we met bijna 50 per uur omlaag denderen, linea recta richting de grens. Eenmaal terug in Nederland zitten we ten oosten van de stuwwal. Hier is het prachtige platteland wat de Achterhoek zo typeert in volle glorie zichtbaar. Glooiende heuvels vol met graanvelden die in de zon een gouden gloed hebben; maisvelden die in het felgroen contrasteren met de typische Nederlandse wolkenlucht, en kilometers aan prachtig gravel.

Eltener Butternacht

We kronkelen om Stokkum heen om zo langzaamaan richting ‘s Heerenberg te gaan. Onderweg komen we eeuwenoude molens tegen, prachtige boerderijen, maar ook bijzondere straatnamen. Zo is er de Boterweg; een prachtige gravelstrook die op het eerste gezicht niet bijzonder klinkt, maar de naam heeft wel degelijk met de geschiedenis van deze streek te maken. Dat zit zo: het oorspronkelijk Duitse Elten werd na de Tweede Wereldoorlog geclaimd door Nederland, als een soort goedmakertje. Op 1 augustus 1963 veranderde dit stuk land weer van nationaliteit en dat ging gepaard met een slimme truc; er werden tonnen aan koffie en boter in vrachtwagens en leegstaande panden neergelegd. De reden: koffie en boter was in Duitsland veel duurder, en met deze streek was er opeens een enorme voorraad hiervan in Duitsland geraakt zonder dat er invoerrechten hoefden te worden betaald. De Eltener Butternacht was een succes, en een straatnaam als de Boterweg herinnert ons hier nog aan.

Via Stokkum slingeren we naar kasteel Huis Bergh, een prachtig kasteel aan de grens van ’s Heerenberg. Hier komen we De Snor tegen, een grand café met een mooi terras, perfect voor een kopje koffie en lunch. Er wordt uitgebreid eten en drinken besteld en naar goed Achterhoeks gebruik krijgen we bij de koffie zelfs een lekker borreltje van het huis. Of het goed is voor de benen weten we niet, maar als je in de Achterhoek bent moet je van het leven genieten, blijkbaar. Proost!

Verborgen gavel

Na een uitgebreide lunch rijden we rustig weg, en beginnen we aan een wat heuvelachtiger stuk van de route. Over fraaie bosweggetjes rijden we richting Zeddam, een prachtig oud dorpje wat bij wielrenners toch vooral bekend is van de Muur van Zeddam, een kasseiweggetje dat voor Nederlands doen flink oploopt. Voor de verandering dalen we deze af, en dat is vooral omdat aan de achterkant van deze heuvel prachtige gravelwegen omhoog lopen naar de molen bovenaan deze bult. Het is nogal een atypische molen om te zien. De Grafelijke Korenmolen, zoals deze heet, is de oudste molen van Nederland en is gebouwd in 1441. En met een aantal verschillende gravelwegen die hier vlak langs lopen natuurlijk de perfecte plek om ook wat plaatjes te schieten. We komen nog een lokale inwoner tegen die praktisch tegenover de molen woont; deze geit vindt het interessant wat we aan het doen zijn en komt even polshoogte nemen vanuit zijn verblijf bij een eeuwenoude boerderij.

De route slingert hierna verder door glooiende weilanden en prachtig groen bos; echte gravelwegen worden afgewisseld met zachtere bosweggetjes en we komen zelfs een paar mooie stukjes singletrack tegen. Bij Braamt duiken we weer echt het platteland op; kriskras langs weilanden en akkers gaan we over weggetjes die zowel Google Maps, Strava en zelfs Komoot nog niet kennen. Soms is het hierdoor wel even zoeken en pakken we een straatje te vroeg, maar dat hoort natuurlijk ook bij het avontuur.

Regen!

Het weer zit eigenlijk de hele dag al mee. Een lekkere zon afgewisseld met mooie wolkenpartijen levert typisch Nederlandse luchten op. Ook de temperatuur is aangenaam. Maar naarmate we verder op de route zijn, zien we steeds meer donkere wolken. Het duurt dan ook niet lang voordat het raak is; met nog 20 kilometer te gaan zien we in de verte een soort waas steeds meer onze kant op komen, we gaan het toch niet drooghouden. Gelukkig heeft Tim een mooie waterdichte frametas op z’n fiets, en kan ik mijn camera hier vlak voor de bui in kwijt. Dat scheelt. We zoeken ook even een boom op om te schuilen, maar de bui is in de praktijk minder erg dan verwacht. Vijf minuten later is het weer droog en knallen we door; het laatste stuk van de route op. Op dit moment begin ik ook te merken dat mijn duurvermogen flink is afgenomen. Het veldrijden en de criteriums zorgen ervoor dat ik een a twee uur goed door kan vlammen, maar boven de drie uur krijg ik het toch verdraaid lastig. Zelfs een gelletje mag niet baten en terwijl Tim en Pim gas blijven geven, begin ik op de gravelstroken wat achterop te raken. Niet erg, zo kan ik lekker mijn eigen tempo fietsen, en niemand vindt het erg even te wachten.

Het laatste stuk naar Beek komt als een verademing; met de wind in de rug rijden we over de laatste mooie, lange gravelstrook terug naar de startplek. Met zo’n 100 kilometer op de teller en bijna 25 gemiddeld komen we terug. Een mooie prestatie, maar we toch wel het meest van hebben genoten is de omgeving; het Montferland is echt een pareltje. Prachtige bossen en glooiende heuvels, eeuwenoude dorpjes, en ook nog eens vol met gravel; voor de echte graveleurs een must!

Zelf Gravellen rondom Montferland?!

De hele route is makkelijk zelf te fietsen met behulp van de Komoot-app. Wielrenblad heeft zelf een profiel waarop je alle routes kunt zien die wij gefietst hebben, klik hier als je benieuwd bent naar onze routes.

Voor onze lezers hebben we nog een leuke actie! De eerste regiobundel t.w.v. €8,99 is helemaal gratis als je onze code ‘WLRNBLD‘ gebruikt. Hoe dit precies werkt lees je in het stappenplan hieronder.

Zo krijg je een gratis regiobundel op de Komoot-app:

  1.  Klik hier om naar de pagina van Komoot te gaan
  2.  Maak een account aan en volg de stappen in beeld of log in met je gegevens
  3.  In beeld zie je een balk waar je de code WLRNBLD in kunt vullen
  4. Als je de code ingevuld hebt kun je één regiobundel gratis downloaden.
  5. Wil je Gravellen rondom Montferland? klik dan hier en download de regiobundel ‘Oost-Nederland’.
  6. Volg onze Komoot pagina om op de hoogte te blijven van onze routes.

Voor meer Routes , wielren nieuws, Tips & Tricks, leesvoer en de laatste magazines kijk op Ridersguide.nl. Wil je altijd up-to-date blijven? Klik dan nu hier en word abonnee van Wielrenblad en volg ons op Facebook en Instagram!