Route: Bellagio, Lago di Como

Het Comomeer in Noord-Italië, een uur rijden van Milaan in de uitlopers van de Alpen, staat eerder bekend als vakantiebestemming voor de rich and famous dan bucketlist-locatie voor wielrenners. De omgeving van het meer biedt fietsers die zich daar niet door laten weerhouden prachtige vergezichten, warme gastvrijheid en een gepassioneerde wielercultuur. Wij waren onder de indruk van de mogelijkheden voor wielrenners in Bellagio, Lago di Como, mede mogelijk gemaakt door Roadbike Holidays

Tekst: Jan Koelmans / Foto’s: Merijn Soeters

Het is laat als we Como bereiken, het stadje waaraan het enorme meer zijn naam ontleent. Het meer heeft de vorm heeft van een ‘Y’ op zijn kop, Como ligt onderaan de linkerpoot. Het blijkt vanaf hier nog meer dan een uur rijden te zijn naar Bellagio, dat in de ‘oksel’ van het meer ligt. In Bellagio rijden we een stukje de berg op naar hotel ‘Il Perlo Panorama’. We worden begroet door eigenaar Carlo – een kwieke vijftiger met sprekende Italiaanse ogen – en zijn hoogbejaarde moeder, die meteen onze harten steelt.

We worden ondergebracht in een ruime studio met uitzicht over het Comomeer. Als we de volgende ochtend wakker worden kunnen we onze ogen bijna niet geloven. Wat ons betreft had het Comomeer beter het Bellagiomeer kunnen heten: ons hotel lijkt het centrum van het meer te vormen. Aan weerszijden strekken de zuidelijke benen van het meer zich langs ons uit, voor ons kijken we uit over het noordelijke gedeelte, met daarachter de besneeuwde toppen van Zwitserse Alpenreuzen. Recht beneden ons, precies op de splitsing van het meer, wordt een minibergje dramatisch verlicht door de zon, die door een gat in de wolken schijnt. We horen alleen wat vogels en de wind en zijn met stomheid geslagen. Nu wordt me ook duidelijk hoe Alpien het meer gelegen is. Aan alle kanten wordt het meer begrensd door steile bergwanden.

Sterveling

We nemen ons ontbijt mee naar buiten en gaan zitten op het terras. Carlo komt bij onze tafel staan en begint op vermakelijke wijze te vertellen over het gebied en zijn plannen met ons. Onze gids Umberto blijkt al klaar te staan. Een vijftig kilo wegende local met het uiterlijk en de uitrusting van een profrenner. Zodra we op de fiets zitten, blijkt gelukkig dat het gewoon zijn natuurlijke bouw is: hij trapt als een gewone sterveling, net als wij. We rijden langs het meer richting Como, op de weg die we gisteravond met de auto reden, met als verschil dat we nu zien waar we zijn. Mijn vooroordelen over al dat toerisme blijken onterecht. We passeren stokoude huizen die in overkappingen over de weg zijn gebouwd, om maar zo optimaal mogelijk gebruik te maken van de schaarse grond tussen het meer en de bergwand. Op de muren staan met verweerde letters bedrijfsnamen uit lang vervlogen tijden. De oude mannetjes die voor de huizen zitten kunnen zich die waarschijnlijk prima herinneren. Prachtige vergezichten en oude dorpjes volgen elkaar op langs die ene oneindig lijkende weg tussen meer en bergwand. Dit is precies het Italië waar ik op gehoopt had.

Nibali en Aru

Gids Umberto komt ondertussen lekker op stoom. Hij blijkt in een dorpje aan het meer geboren te zijn en praat vol trots over de schoonheid van het gebied. ‘Zowel Madonna, George Clooney als Brad Pitt hebben hier een huis’, zegt hij glunderend. De weg langs het meer gaat ondertussen continu op en neer, zonder echt heel steil te worden. Toch zitten er soms venijnige klimmetjes en scherpe bochten in waardoor de weg aan een soort achtbaan doet denken. Soms staat er een bordje dat waarschuwt voor steile stukken, soms ook niet. ENGELS CURSIEF>’Never trust an Italian road sign’, laat Umberto weten. We rijden inmiddels langs de westoever van het meer, passeren Laglio, waar George Clooney woont en slaan bij Argegno linksaf voor een omweg richting Castiglione d’Intelvi. Dit wordt de enige échte klim van de dag.

We zijn net op een flinke regenbui getrakteerd en we hebben vijftig kilometer achtbaan in de benen. De gedachte aan een natte afdaling en de wetenschap dat de pont terug naar Bellagio slechts tien kilometer verderop is, doet sommigen overwegen de klim over te slaan en rechtstreeks naar de pont te rijden. Er volgt wat stoer gepraat en uiteindelijk durft niemand de handdoek daadwerkelijk in de ring te gooien. Umberto laat ook weten dat dit het trainingsgebied is van Nibali en Aru en dat je hen regelmatig op de fiets tegenkomt. Dat helpt ook om verder te gaan.

De klim gaat over de verbindingsweg tussen het Comomeer en het meer van Lugano. Het is de enige weg over de bergrug die beide meren scheidt. Desondanks is het een rustig, niet te breed weggetje, en nu we wat hoger komen, worden de vergezichten nog indrukwekkender. Belangrijker: het is een fijne, lopende klim, wat er samen met de natte en dus koele omstandigheden voor zorgt dat het spel op de wagen gaat. De ruim acht kilometer lange klim is genoeg om voor aanzienlijke tijdsverschillen, grote grimassen en, daaropvolgend, grote glimlachen te zorgen. Het is inmiddels weer droog en de afdaling terug naar Argegno is precies de beloning waar we op hoopten.

Italiaans theatraal

Een nieuwe dag, een nieuwe gids. En niet de minste: lokale held Alberto Elli zal ons vandaag vergezellen. Hij reed elf Tours de France en werd in 1994 zelfs zevende, maar is vooral bekend van het feit dat hij in 2000, op 35-jarige leeftijd, vier dagen lang de gele trui droeg. Daarna moest hij hem afstaan aan ene Lance Armstrong. Dat is allemaal lang geleden, tegenwoordig is hij verbonden aan fietswinkel Comolago Bike Shop, gevestigd op een uiterst gunstige locatie: letterlijk onder het terras van hotel Il Perlo. Hij zal ons meenemen naar dé wielrenattractie van de omgeving: Il Muro di Sormano. We gaan eigenlijk naar twee attracties, want we gaan eerst op weg naar Madonna del Ghisallo. Dit betekent dat we vanaf Il Perlo niet omlaag gaan naar het water, maar recht omhoog, de Triangolo Lariano op, het stuk land tussen de beide benen van het meer. Dit is een pittig begin van de dag.

Na een paar kilometer zwakt de hellingsgraad af, kunnen we op adem komen en om ons heen kijken. Daarna brengt een set steile haarspeldbochten ons op de top. Het hier gelegen kapelletje, met de omvang van een forse woonkamer, blijkt een prachtig monument voor het Italiaanse wielrennen. Het staat vol fietsen van grootheden als Coppi en Bartali. Aan de muren hangen fotolijstjes met beelden van overleden Italiaanse renners en ontelbare andere memorabilia. Het is Italiaans theatraal, maar prachtig om te zien. Bovendien is het zondag en lijkt het alsof de voltallige lokale wielergemeenschap vanochtend dit kerkje als verzamelpunt voor het zondagse rondje heeft gekozen. We kijken onze ogen uit.

Hoffelijkheid

Dan geeft onze ex-gele trui-gids het sein dat het tijd is voor het echte werk: Il Muro. De Muur. Dit stuk weg snijdt een slinger in de ‘normale’ weg af door rücksichtsloos omhoog te gaan: twee kilometer lang gemiddeld 15 procent, met uitschieters naar 25 procent. Omstreeks 1960 was Il Muro enkele jaren onderdeel van de Ronde van Lombardije, maar is toen uit het parcours gehaald wegens ‘ondoenlijkheid’. Pas sinds 2012 is Il Muro weer vaste prik in het parcours, mogelijk gemaakt door de toename van het versnellingsbereik. De weg is kunstzinnig bedekt met allerlei teksten, wat nauwelijks afleidt van de heftigheid van de klim: 25 procent op een rechte weg omhoog is op het randje van het mogelijke. Jillian, de enige dame in ons gezelschap, valt pardoes om. Gids Alberto steelt haar hart door haar achterwiel met het zijne te verruilen. Daar zit een veel kleiner verzet op. Zodoende kan ze Il Muro toch fietsend volbrengen en hebben wij plezier om hoe Alberto zijn hoffelijkheid etaleert. Bovenop strijken we neer bij een pittoresk Italiaans cafeetje om deze buitengewone ervaring met een espresso na te bespreken.

We dalen Il Muro achterlangs af richting het meer, rijden langs het water terug naar Bellagio en gaan dan weer omhoog naar Il Perlo. Het eindpunt. Op het terras is een lange tafel gedekt voor de binnendruppelende wielrennende gasten. We schuiven aan voor een post-ride pasta. Salades, pasta’s en planken met kaas en vlees worden aangedragen, terwijl wij ervaringen uitwisselen met de andere gasten. De Triangolo Lariano, en de rest van het berglandschap rondom het Comomeer, blijken schitterende fietswegen te bezitten. Carlo is benieuwd naar onze dag. Als we hem melden hoe verwend we ons voelen, vertelt hij dat Il Perlo in 1922 door zijn grootvader werd gebouwd en dat zijn familie hier sindsdien gasten heeft ontvangen. Die gastvrijheid, samen met alle fietsmogelijkheden en de alom aanwezige Italiaanse wielerliefde, maakt dat het Comomeer onze verwachtingen driedubbel heeft overtroffen.

Santuario della Madonna del Ghisallo

De klim naar Ghisallo (754 m) is een vaste waarde in de Ronde van Lombardije. De Madonna del Ghisallo werd in 1949 door Paus Pius XII uitgeroepen tot beschermheilige der wielrenners. Sindsdien wordt het naar haar vernoemde kerkje uit 1632 op de gelijknamige heuvel bezocht door wielertoeristen. In het kerkje brandt een eeuwige vlam, ter nagedachtenis aan gestorven renners. In 1960 werd voor het kerkje een standbeeld van Fausto Coppi en Gino Bartali geplaatst. Op 31 mei 2006 werd naast de kapel de laatste – door paus Benedictus XVI gezegende – steen gelegd van een wielermuseum, met daarin racefietsen, biografieën, foto’s en tricots van Italiaanse wielrenners. Je vindt hier bijvoorbeeld de verwrongen fiets waarmee de in Como geboren Fabio Casartelli verongelukte in de Tour van 1995. Ook Joop Zoetemelk en Marianne Vos zijn in het museum vertegenwoordigd. Traditiegetrouw worden tijdens de Ronde van Lombardije de klokken van de kapel geluid wanneer de renners de top passeren.

Praktisch

Zoals je hebt kunnen lezen hebben wij onwijs kunnen genieten van de Lombardijse gastvrijheid en wielerliefde rondom Bellagio, Lago di Como. De experts in de geselecteerde hotels en regio’s van Roadbike Holidays weten wat een wielrenner tijdens een wielrenvakantie nodig heeft. Wij verbleven in hotel Il Pero Panorama, waar het prima vertoeven was. Liefhebbers kunnen ook terecht bij Cycling Museum Ghisallo of Comolago Bike Shop, zeker een bezoekje waard. Hieronder hebben wij deze tips nog even voor je op een rijtje gezet, voor nog meer praktische informatie. 

Route 


Download Route – Dag 1

Download Route – Dag 2