Sram Red XPLR
Gloednieuw is de Sram Red XPLR-groep ondertussen niet meer, maar gek genoeg ontdekken we nog steeds nieuwe dingen over deze high-end gravelgroepset. We hebben er ondertussen al een tijdje mee mogen rijden en hebben ‘m daarnaast gespot op plekken waar we het niet hadden verwacht; is deze groep fietsdiscipline-overstijgend?

Het is een fraai staaltje engineering, de Red XPLR-groep. Dertien versnellingen, een bereik van 10 naar 46 tandjes, nieuwe technieken. Op het oog ziet het er allemaal bijzonder mooi uit. Dertien versnellingen deed Sram nog niet eerder, en het lijkt er op dat ze het meteen goed hebben willen doen. Naast de mooie cassette is ook de derailleur helemaal aangepakt en zijn er duidelijk mountainbike-invloeden te zien. Zo heeft de groep een direct mount derailleur, die direct aan het frame vast zit: geen derailleurhanger meer nodig. Hierdoor is de derailleur veel sterker, verbuigt hij minder snel, en zou het systeem beter moeten schakelen. Win-win-win dus.
De crankset is tevens vernieuwd. Met dubbelzijdige powermeter, en kettingbladen die je er letterlijk op schroeft; de threaded chainring. Een nieuwigheidje dat het wisselen van kettingbladen makkelijk maakt, al heb je er wel weer een nieuwe tool voor nodig. Kettingbladen zijn verkrijgbaar in 38, 40, 42, 44 en 46 tandjes, waardoor je nog flink wat invloed kan hebben op het bereik van je versnellingen. De remgrepen zijn hetzelfde als die van de nieuwe Red-weggroep, waarbij het remmen met veel meer modulatie en minder kracht kan. Dat zou perfect moeten zijn voor op gravel.

Als we iets meer inzoomen op de cassette zien we dat daar goed over is nagedacht. Vanwege het feit dat er dertien kransjes zijn is het mogelijk om de versnellingen goed op elkaar aan te laten sluiten, de stappen zijn dus niet zo groot als je zou verwachten bij een 10-46-cassette. Dit maakt het een stuk makkelijker een fijne cadans te vinden en het zorgt ervoor dat je simpelweg fijner aan het fietsen bent. De range van de cassette is daarnaast groot genoeg om in Nederland met een wat groter blad te gebruiken. Wij hebben gekozen voor een 44-tands, maar je zou prima naar een 46 kunnen gaan, helemaal als je gravelwedstrijden rijdt. Je hebt dan nog steeds 46-46 als kleinste verzet, waarmee je in Nederland een heel eind komt. In de bergen kan een kleiner voorblad fijn zijn – een 38 of 40 vergroot je bereik aan de lichte kant van het spectrum flink.

Meer dan gravel
Dat de groep in de praktijk zelfs kan werken met grotere voorbladen hebben we bij de voorjaarsklassiekers gezien dit jaar. De oplettende kijker weet het ongetwijfeld al: Lidl-Trek reed veel van deze wedstrijden met de Red XPLR-groep, maar dan met een groter voorblad. Het bereik van de cassette zorgt ervoor dat je geen binnenblad meer nodig hebt, en de sterke derailleur is natuurlijk perfect voor kasseiklassiekers, wedstrijden waarbij de fiets heel wat klappen te verwerken krijgt.
Dat brengt ons meteen bij het volgende: is deze groep meer dan een gravelgroep? Als je het aan ons vraagt wel. Hoewel we de groep niet op een pure racefiets hebben getest is de Specialized Crux een meer dan capabele fiets om zo af en toe het asfalt op te zoeken, en in combinatie met een setje wegbanden doet ie niet onder voor de meeste racefietsen. Toegegeven, de stapjes op de cassette zijn nog niet zo klein als bij een 10-30-cassette, maar je hebt daarbij wel weer het voordeel van een enkel blad, wat ervoor zorgt dat je veel minder over schakelen hoeft na te denken. In combinatie met een 44-voorblad komen wij in ieder geval meer dan prima mee met wegritjes, en zelfs in afdalingen kan je met 44-10 als zwaarste verzet zeker prima bijtrappen. Zoals je mag verwachten vormen een slechter wegdek en kasseien geen enkel probleem voor de Red XPLR- groep. En de combinatie met de Crux is al helemaal heerlijk. We kunnen ons goed voorstellen dat dit een heerlijke groep is om de Vlaamse klassiekers mee aan te vallen.

Maar hoe zit het dan op gravel? Natuurlijk hebben we de groep uitgebreid getest, waarbij we de omstandigheden niet schuwden. Van modder tot stromende regen, stoffige en zanderige wegen, en alles daartussen. We kunnen kort zijn: de groep geeft geen kik. Wat offroad nog beter opvalt is hoe goed Sram z’n remgrepen heeft verbeterd. Waar voorheen het remmen soms wat lomp en te direct aanvoelde is dat bij de nieuwe Red-shifters totaal anders. Er is weinig kracht nodig om goed te remmen, en de modulatie is absoluut verbeterd ten opzichte van vorige generaties. Hierdoor kan je wanneer je de handen bovenop de shifters hebt met slechts twee vingers goed en gecontroleerd afremmen. In de beugels heb je vanzelfsprekend nog meer controle, wat erg fijn is bij steile onverharde afdalingen. Het betekent in de praktijk dat we op asfalt vrijwel nooit meer onderin de beugels remmen – het is simpelweg niet meer nodig, omdat je altijd genoeg remkracht hebt. Ook het schakelen gaat buitengewoon soepel. Waar er bij een oldschool mullet set-up expres nog iets vertraging zit op het schakelen (zodat je niets kapot schakelt) is dat hier weg gehaald, en schakelt de Red XPLR-groep zelfs onder druk heel soepel. Meerdere kransjes tegelijk op- of afschakelen is geen probleem.
Toch zijn er wat zaken om rekening mee te houden. Allereerst de derailleur: hoewel de direct mount erg sterk is en wat ons betreft zeker een vernieuwing de goede kant op vormt, past ie nog lang niet op alle framesets. Goed om rekening mee te houden mocht je deze groep los aanschaffen. En hoewel de gearing voor de meeste doeleinden ruim genoeg is, kunnen we ons voorstellen dat je bij een bikepacktocht door de Alpen misschien toch liever die 10-52-cassette hebt, gecombineerd met een mullet set-up, al ben je dan wel bezig in een uiterst spectrum van gravel.
Wat opvalt aan de remgrepen is dat je ze vrij ver moet inknijpen voordat je daadwerkelijk remt. Helemaal als je je remgrepen wat meer naar binnen draait omdat je bijvoorbeeld kleine handen hebt, merk je dat bij het remmen de grepen al snel in de buurt van het stuur komen. Er zit een ‘contact point adjustment’ schroef op de shifters, maar hiermee is dit niet volledig op te lossen. Het is overigens puur een voorkeursdingetje en doet niets af aan hoe goed de remmen werken.

Om antwoord te geven op de vraag uit de intro: het is absoluut een fietsdiscipline-overstijgende groep. Helaas is ie ook portemonnee-overstijgend, wat maakt dat ie niet voor iedereen is weggelegd. De adviesprijs inclusief powermeter ligt dik boven de vierduizend euro, al is hij online goedkoper te krijgen. Losse onderdelen zijn tevens duur; een cassette kost je 675 euro, en een derailleur maar liefst 785 euro. Gelukkig zijn er ondertussen genoeg fietsen te koop waar de Red XPLR-groep al op zit, wat de totaalprijs over het algemeen nog aardig drukt. Desondanks is de prijs voor ons wel een flink minpunt, al vermoeden we dat Sram snel met een goedkopere 13-speed XPLR-groepsets komt. De groepset zelf is simpelweg heel goed, meer allround dan verwacht en tevens erg sterk. Gezien zelfs de profs deze groepset gebruiken bij kasseikoersen is het zonder twijfel het ultieme werkpaard van Sram.
Wil je meer van dit soort artikelen lezen en altijd up-to-date blijven? Abonneer je dan op SOUL Cycling Magazine! Wil je op de hoogte blijven van het laatste nieuws rondom wielrenfietsen? Volg ons op Instagram en Facebook. Ontdek hier meer interessante blogs vol inspiratie en tips! Wil je het gehele Soul Cycling Magazine #3 2025 bestellen klik hier!