19-09-2012 - Mountainbiken, Nieuws

Thüringer Wald

Je hebt van die momenten dat je er helemaal klaar mee bent. Overvolle agenda, te druk op het werk, teveel verplichtingen en langzaam sluipt er zo’n vervelend onrustig gevoel in je systeem. Je moet er tussenuit en wel zo snel mogelijk. Even een andere mindset, even een paar dagen knallen op trails.

Tekst: Mark Torsius
Foto’s: Jasper Leenarts

Zo ging het ongeveer ook toen we op weg waren naar de Duitse deelstaat Thüringen in de voormalige DDR. Op een donderdagmiddag een uurtje eerder weg van het werk, Autobahn op en rijden maar! Rond een uur of tien ‘s avonds checken we in bij het Rodebachmühle Hotel in Georgenthal.  Nog even de bar in voor een drankje en daarna snel onder lakens.

Het Thüringer Wald staat ook wel bekend als het groene hart van Duitsland en is het grootste aaneengesloten natuurgebied van het land (groter dan de provincie Overijssel!). Het is een bebost middelgebergte van zo’n 120 kilometer lang en 35 kilometer breed. De bergketen begint in Eisenach in het noordwestelijk deel en loopt in zuidoostelijke richting tot nabij de Tsjechische grens. Vroeger was dit tevens de grens van de voormalige DDR. Met 982 meter vormt de Grosse Beerberg de hoogste top. Eigenlijk bestaat het Thüringer Wald uit de natuurparken Thüringer Wald, Schiefergebirge-Obere Saale en het UNESCO Biosferen Reservaat Vessertal. Over de kamlijn van het centrale deel van het Thüringer middelgebergte loopt de Rennsteig, het oudste en beroemdste wandelpad van Duitsland. Deze route is een gemakkelijk herkenningspunt voor het geval je de weg een keer kwijt bent. Omdat het Thüringer Wald zo groot en uitgestrekt is, komen wolven, wilde katten, maar zelfs lynxen en er schijnen hier zelfs nog voor te komen elanden. Maar of de Duitsers echt elanden bedoelen of een ander soort groot hert gaat in de vertaling verloren.

Op lage snelheid door een prachtige kloof midden in het bos. Balans is het toverwoord.

Vanochtend maken we voor het eerst kennis met gids Dirk Messing. Dirk is opgegroeid in Georgenthal, heeft de DDR-tijd nog meegemaakt en kent het gebied op z’n duimpje. Hij heeft al wat trails in z’n hoofd die we volgens hem vandaag niet mogen missen. Het weer is goed en na kort overleg besluiten we om een trip te maken in de omgeving van het hotel om een eerste indruk van het gebied krijgen. Na de drukke dag van gisteren komt een rustige start als geroepen. Eventjes onthaasten. We duiken direct het bos in en klimmen langzaam maar gestaag omhoog door het overvloedige naaldbos. In eerste instantie rijden we veel over brede boswegen maar niet veel later duiken we een mooie singletrack in die de contouren van de berg volgt. De eerste paar uur zijn lekker om even in te komen. De beklimmingen zijn niet te steil en daardoor ook prima te doen met een wat zwaardere allmountain- of endurobike. Ook de afdalingen zijn nog easy-going en zonder al te veel problemen te rijden op een hardtail. Klassiek stukje middelgebergte dus.

Wat opvalt is de stilte en de rust in het bos. Dirk vertelt dat bikers uit de grotere steden in Zuid-Duitsland zich telkens verbazen over die oorverdovende stilte in dit deel van het gebied. Geen omgevingsgeluid van autoverkeer, gewoon puur natuur. Enjoy the silence. Dat gezegd hebbende blijft het gelijknamige nummer van Depeche Mode nog een uurtje in mijn hoofd zitten. Het Thüringer Wald is ook een belangrijk waterwingebied en om te bewijzen dat het rivierwater drinkbaar en kraakhelder is neemt Dirk een paar flinke slokken. Ik pas even. Ik ben altijd een beetje bang dat er stroomopwaarts een dood dier in de rivier ligt te rotten, met alle gevolgen van dien.

We komen werkelijk geen enkele andere biker tegen en ook de wandelaars zijn schaars zolang je niet te dicht in de buurt van de Rennsteig komt. Slechts een nieuwsgierige vader met kinderen kijkt toe als we bij een rotspartij midden in het bos de eerste foto’s maken. Net op het moment dat het gezapig dreigt te worden en we wel toe zijn aan wat actie bedient Dirk ons op onze wenken. Een superstrakke en supersnelle singletrack-afdaling met een paar serieuze switchbacks erin. De trail rijdt fantastisch, want door de harde ondergrond met een bedje dennennaalden erop is het net of je over een zacht tapijt rolt.Na verloop van tijd bereiken we het eerste uitzichtpunt en kijken we neer op Finsterbergen. We dalen af naar een oude houtzagerij en beklimmen vervolgens de Spiessberg. Met een steile klim (we geven het eerlijk toe, we hebben het omaverzet nodig) komen we voor het eerst op de Rennsteig terecht. De belangrijkste ader die over de toppen van het Thüringer Wald loopt en vroeger onder andere als grens-, handels- en postroute gebruikt werd. Tegenwoordig is het pad van 170 kilometer en 3000 hoogtemeters één van de bekendste wandelroutes van de streek, maar het wordt ook gebruikt door mountainbikers. We zitten inmiddels op zo’n 750 meter hoogte en dalen langzaam af naar de Jagerstube voor een welverdiende lunch.

Meer dan het rivierwater heb je volgens Dirk niet nodig voor een refill. Wij laten deze even aan ons voorbijgaan.

Nadat Dirk en Jasper de lunch weggespoeld hebben met een bicycletta (bier met Sprite of soda) staan we klaar voor het volgende avontuur. De bobsleebaan. Wat? Inderdaad, een oude bobsleebaan uit het DDR-tijdperk, die al zo’n dertig jaar niet meer in gebruik is maar waarvan de gemetselde muren en bochten nog redelijk intact zijn. Wat de bouwers nooit konden bedenken is dat ze daarmee de ideale playground voor een mountainbiker hadden gemaakt. Veel betere flow in een afdaling dan dit vind je niet snel. Omdat de baan op sommige plekken wat overwoekerd is met braamstruiken, brandnetels en distels riskeren we een paar schrammen. ‘No pain, no gain’ zullen we maar zeggen en al snel zoeven we achter elkaar naar beneden. Ik heb de illusie dat ik een beetje begrijp hoe een echte bobsleeër zich moet voelen. Het zicht is beperkt tot de volgende bocht, of nog minder door de overwoekerde begroeiing. De snelheid neemt alsmaar toe en daarmee ook het risico op een harde crash. Daarom denken we al snel in simpele commando’s als ‘links-rechts, links-rechts’. Zo’n adrenalinerush vraagt om meer en als snel klauteren we omhoog om de baan nog een paar keer te nemen en de bochten te gebruiken voor een voorzichtige wallride.

Geen tijd voor twijfels. Speed is your friend. Eerste wallride in de bobbaan is een feit.

Na de bobbaan vervolgen we de weg door een fantastisch mooi naaldbos. Omdat de bomen hier zo hoog zijn en er onderaan de stammen geen takken zitten hebt je een fantastisch mooi beeld op de trails die zich een weg naar beneden banen. Het contrast tussen het groen van de bomen en de met bruine dennennaalden bedekte singletracks is supermooi. Ook hier is de flow perfect.

De tweemansbob dendert naar beneden.

Hülloch. Zowel voor bikers als klimmers een technische uitdaging.

De eerste dag zit er al bijna op maar niet voordat de meest technische afdaling nog bedwongen moet worden. Een supersteile rotsige afdaling met nauwe switchbacks. Zo’n trail hadden we nog niet gehad vandaag. Om balans en grip te houden hangen we bijna op het achterwiel en zelfs onze gids heeft zichtbaar moeite met deze lastige sectie. Een van de steilere en krapste haarspeldbocht wordt pas na zes pogingen gerond maar niet voordat Jasper me bij één van de pogingen letterlijk in m’n nekvel grijpt en me een enkele reis bergafwaarts bespaart. Eigenlijk zijn hier wat Hans Rey-skills voor nodig, op je voorwiel doorrollen en je achterwiel zijwaarts bijzetten. Het kost wat moeite maar met een tevreden gevoel pakken we de rest van de afdaling door het dichte bos. Niet veel later komen we aan bij het hotel om na een slow start tevreden terug te kijken op de eerste dag. Het entertainmentprogramma in het hotel is niet helemaal onze stijl, dus we laten de schlagers en jodelaars voor wat ze zijn en kiezen toch maar voor de plaatselijke Italiaan om een hapje te eten.

Rise and shine!

Om zeven uur ‘s ochtends uur staan we weer klaar om met Dirk net buiten Tambach een trail te rijden waar we gisteren niet meer aan toe kwamen maar die we niet mogen missen. We hebben de hele week het weerbericht en Buienradar al bijgehouden en verwachten een behoorlijk natte dag. Donkere wolken pakken zich weliswaar dreigend boven de berg samen maar vooralsnog blijft het bij een paar spetters. Omdat onze tijd zich beperkt tot twee rijdagen, smokkelen we vandaag en beetje en pakken we af en toe de auto om bij een paar mooie spots in het midden en noordwesten van het gebied te komen. Als eerste rijden we naar Talsperre Tambach Dietharz. Voor klimmers een mooie plek om te boulderen. Door een gat in de rotswand, de Hülloch, is er een grote overhang met pittige traverses. Maar niet alleen voor klimmers is dit een lastige sectie. Als we naar beneden rijden vernauwt het pad zich tot een smalle richel langs de rotswand, met aan de andere kant een fijne afgrond. Het heeft vannacht geregend en een paar gladde boomwortels maken het pad helemaal risky. Dirk merkt nog even fijntjes op dat een valpartij hier ‘not healthy’ is, de understatement van de dag!

Door het vroege tijdstip was het ontbijt er even bij ingeschoten en gaan we nog even snel terug naar het hotel. Daarna koersen we richting Inselsberg, met 916 meter één van de hogere bergen in het Thüringer Wald. Eén keer per jaar vindt er een downhillwedstrijd plaats waar ruim 20.000 toeschouwers op afkomen en in de winter wordt hier geskied. Eenmaal boven aangekomen hebben we een fantastisch uitzicht en krijgen we voor het eerste een goede indruk van de hoogte en uitgestrektheid van het gebied. In de verte zien we zelfs het dak van de Wartburg bij Eisenach liggen. Omdat je veel in het bos rijdt heb je niet door dat je aan het biken bent op een hoogte tussen de 400 en meer dan 900 meter. Toch een flink stuk hoger dan bijvoorbeeld de Ardennen. Eenmaal aan het rijden blijkt een storm hier aardig huis te hebben gehouden. Het gemende bos is op de top bezaaid met bomen die als luciferhoutjes afgeknapt zijn en af toe het pad versperren.

Fantastisch uitzicht vanaf de Inselsberg over het uitgestrekte Thüringer Wald.

‘s Middags rijden we naar Eisenach, het meest westelijk deel van het Thüringer Wald om daar de trails te verkennen rond de Wartburg. Eisenach, en de Wartburg in het bijzonder, trekt nogal wat toeristen. De Wartburg staat bekend als het kasteel waar Maarten Luther in ballingschap verbleef en in Eisenach werd ene Johann Sebastian Bach geboren. Ons gezelschap wordt uitgebreid met de net iets minder beroemde vrienden van Dirk, locals Tino en Ossie, die wel zin hebben om een middagje up en down te gaan. Vooral Ossie is uitgelaten dat hij mee mag en is niet te stoppen in de downhill. Niet gek voor een hond die tijdens de afdaling nog aangelijnd is.

We starten bij de parkeerplaats bij de Marientalhütte, een bekende verzamelplaats voor mountainbikers die hier het netwerk aan singletracks willen verkennen. Je kunt vanaf de parkeerplaats verschillende richtingen op om je op de omliggende heuvels (veel hoger dan 400 meter wordt het hier namelijk niet) te vermaken. Dirk laat me nog even z’n Superfly uitproberen, de 29-inch fully voelt aan als een echte dreammachine. Vanaf de parkeerplaats klimmen we gelijk over een breed bospad omhoog en komen we uit bij wat in Eisenach bekend staat als The Singletrail. Dat wekt nogal wat verwachtingen die in eerste instantie niet helemaal ingelost worden. Niet dat het geen mooi pad is, maar het onderscheidt zich gewoon niet van de rest van de vele mooie singletracks die er liggen. Eenmaal boven staan we uit te blazen op een plek die voor het eerst uitzicht biedt op de Wartburg. Geen gekke plek om in ballingschap te zitten. Nice view, frisse lucht, die Luther had het eigenlijk zo gek nog niet bekeken.

“Don’t. Push. Me. Cause, I’m close to the edge.”

Om beneden te komen nemen we nog een keer de overgewaardeerde singletrail maar die blijkt op snelheid ineens wel heel gaaf te zijn. Echt een pad dat je uitdaagt om telkens iets sneller te gaan en de grens op te zoeken, maar je af en toe ook verrast met een gemeen bochtje dat net iets scherper is dan je denkt en je weer met beide benen op de grond zet. Zeker met een 29’er die de eigenschap heeft om maar te blijven rollen en waarvan de remschijf eigenlijk net te klein is om in noodgevallen genoeg remkracht te leveren.

Terug op de parkeerplaats is het tijd voor een snelle hap bij de Marientalhütte. In stijl met de plaatselijk gewoontes laten we ons de Thuringer Rostbratwurst en Currywurst goed smaken en even later zitten we weer op de fiets en klimmen we nogmaals naar boven, nu richting de Wartburg zelf. Voor de laatste keer nog even flink aanpoten om boven te komen. Via een rotsige klim hebben we ineens uitzicht op de achterkant van het kasteel dat nog steeds ver boven ons uittorent. Tino en Dirk zijn inmiddels vast het bovenliggende rotsplateau opgeklommen om een extra stuk afdaling mee te pakken. Op de top is het uitzicht zo goed dat we de Inselsberg weer kunnen zien, waar we eerder die dag waren. De laatste afdaling van de dag heeft alles in zich. Steile rotsen en technische secties bij de start, gevolgd door een zanderige singletrack met een heerlijke flow en een paar scherpe switchbacks aan het einde. “Nice, ziggizaggi!”, roept Tino als hij als eerste beneden is. Die uitdrukking kenden we nog niet. Het mooie aan het rijden rond Eisenach is dat veel van de trails in de stad of zelfs in het centrum uitkomen. Zo ook de laatste afdaling die we meepakken, zodat we op de markt onze trip met een goede kop koffie kunnen afsluiten. Zo, de batterij is weer opgeladen, we kunnen weer naar huis.


 

-Reisinformatie
Het Thüringer Wald staat bekend als het groene hart van Duitsland en ligt in de voormalige DDR. Wij verbleven in het plaatsje Georgenthal, een klein gehuchtje aan de noordzijde van het Thüringer Wald, tussen grofweg Eisenach en Ilmenau. Vanaf Arnhem is het ongeveer 4,5 uur rijden.

-Accommodatie
Er is een overvloed aan hotels en pensions in de regio. Wij zaten in het Rodebachmühle Hotel, net buiten Georgenthal maar midden in het bos. Verwacht wel wat oudere gasten in de hotels. Het gebied trekt veel wandelaars en daarnaast is Thüringen zo’n beetje de culturele bakermat van Duitsland, met steden als Weimar, Jena, Arnstadt en Erfurt. Maar ook namen als Bach, Nietszche, Carl Zeiss en Maarten Luther zijn aan deze deelstaat verbonden.

-Bikeguides
Thüringer Bike Abenteuer (tba-bike.de) biedt verschillende dagtochten aan. Ook kun je hier mountainbikes huren en techniekclinics volgen.

-Goede reistijd
Van eind maart, begin april (beetje afhankelijk van de aanwezigheid van de laatste sneeuw op de trails) tot eind oktober. De omgeving van Eisenach is erg mooi om in de herfst te bezoeken, omdat dit gebied veel uit loofbos bestaat en je dus een prachtige ‘indian summer’ hebt.

-Events
Downhill am Inselsberg, Downhill Cup Ilmenau, Super 8 Marathon in Frauenwald. Daarnaast kun je je nog uitleven in het Thüringer Bikepark in Silbersattel.

 van