Tutorial Tubeless Troubleshooting met Schwalbe: Zo simpel is het niet!
Tubeless mag hopelijk geen onbekende term meer zijn onder fietsers, ongeacht op wat voor soort fiets je rijdt. Hoewel Tubeless al even meegaat in het mountainbiken en ook steeds meer geïntegreerd raakt in het gravelen en wegwielrennen, zitten er voor elke discipline nog steeds wat haken en ogen aan die goed zijn om uiteen te zetten.
Tekst Harm Spoelstra & Merlijn Spenkelink Beeld Merlijn Spenkelink, Schwalbe
Want laten we eerlijk zijn, tubeless troubleshooting is over het algemeen wel een stukje bewerkelijker dan het traditionele binnen bandje. Die laatste stop je erin, pomp je op, en vervang je als je lek rijdt. Bij tubelessbanden moet je toch wat meer bij de les blijven; wanneer vul je de sealant bij, hoe plug je een band nu als dat nodig is, hoe zit het ook alweer met hookless velgen, en kan je band er ook af burpen bij te lage druk? Tijd om alles eens goed op een rijtje te zetten over tubeless troubleshooting.
DE BAND
De buitenband blijft het belangrijkste. Deze moet tubelessready zijn, anders kan je ‘m sowieso niet ge bruiken in je tubeless setup. Een ongeschikte band is te poreus en blijft dus lucht verliezen. Als je het over wielrennen hebt is het ook goed om naar de breedte te kijken; wij gaan voor minimaal 28 milli meter, maar het liefst 30 of zelfs 32. Het voordeel daarvan is dat je met lagere druk kan rijden, wat naast meer comfort tevens voordelen biedt bij het dichten van een gaatje door de sealant, mocht je lekrijden. Immers staat er min der druk achter het gaatje, zodat de sealant effectiever z’n werk doet.
Ook hier geldt: hoe breder, hoe lager je kan gaan met druk. Het voordeel is dat je ook niet zo bang hoeft te zijn voor een snakebite; immers heb je geen binnenband die kapot kan en je buitenband rij je niet zomaar stuk op de velg. Een lage bandendruk geeft je vaak meer grip, en zorgt voor meer comfort, helemaal op onverharde ondergrond. Dit laatste is uiteraard met name van toepassing bij mountainbiken, waar de banden steeds breder zijn geworden.
Het installeren van de band gaat bij tubeless ook nét even anders. Het lastigste onderdeel is misschien wel het laten ‘ploppen’ van de band op de velg, zodat de bead tegen de velgrand aan zit en er een luchtdicht geheel ontstaat. Bij sommige combinaties van velg en band lukt dit met de handpomp, bij andere heb je een compressor of een tire booster nodig, wij gebruiken graag de Lezyne Pressure Overdrive of de Booster van Schwalbe hiervoor. Om deze goed te gebruiken verwijder je de ventielkern, zodat de lucht onder zoveel mogelijk druk de band in gaat, en de band in één keer op de velg plopt. Het beste is om dit te doen vóórdat je de sealant in de band hebt gedaan, zo voor kom je flink wat troep. Sommige mountainbikebanden, zeker die met een stevig karkas, kunnen flink lastig zijn om te installeren. Wat afwasmiddel en water kunnen helpen hierbij, evenals het altijd eindigen bij het ventiel.
DE VELG
Ook de velg moet tubelessready zijn. Je hebt verschil lende gradaties. Sommige velgen hebben tegenwoordig al een volledig dicht velgbed waar geen lucht meer door heen lekt, dit maakt het heel makkelijk. Andere velgen hebben nog een laag tubelessvelglint nodig; een soort tape dat je over je velgbed heen plakt om het luchtdicht te maken. Gezien de verschillende soorten velgbreedtes is het belangrijk dat dit de juiste maat is, zodat het goed past. In theorie kan je zo vrijwel elke velg klaar maken voor tubeless banden, maar er is met oudere velgen die hier nooit voor zijn gemaakt uiteraard een klein risico. Vergeet ook niet de breedte van je velg mee te nemen. Op een wat oudere velg met een interne breedte van 20 millimeter kan je natuurlijk wel een 50 millimeter bre de gravelband monteren, maar de vraag is of je dat ook wil doen. De band krijgt een flinke ballonvorm. Dit is qua rijgedrag niet fijn; zo’n brede band past beter op een brede velg.
HOOKLESS
Hookless is een vrij nieuw begrip in het gravelen en wegwielrennen, en hoewel het niet iets tubeless specifieks is, vinden wij het wel belangrijk om dit even aan te kaarten, gezien er veel om te doen is. De velgen van Hockless hebben niet het ‘haakje’ waar de band traditio neel achter blijft hangen. Dit resulteert erin dat velgen goedkoper, sterker, en lichter gemaakt kunnen worden. Maar tegelijk zorgt het er ook voor dat banden op hoge druk eerder van de velg af kunnen schieten, zoals te zien is geweest bij een paar professionele wedstrijden in het wegwielrennen. Daarom raden wij je altijd aan om goed de instruc ties te volgen als je (tubeless) wegbanden op een hookless velg monteert. Zorg ervoor dat je altijd onder de maximale druk zit, en controleer regelmatig of alles nog goed zit.
Voor gravel en mountainbikebanden is er wat ons be treft een minder groot risico. De luchtdruk is hier veel lager, wat het directe gevaar van de band die van de velg schiet al weghaalt. Een tubeless band zit in principe net zo goed op een hookless velg. Het bijkomende voor deel van tubeless is dat je qua druk nog lager kan gaan. Hookless met tubeless is wat ons betreft een goede com binatie voor onverhard fietsen.
SEALANT
Dan komen we meteen bij het volgende onderwerp aan, de melk of sealant die in je tubeless band gaat. Deze is in allerlei soorten verkrijgbaar met allerlei verschillende toevoegingen, voor elk wat wils. Kortom, afhankelijk van je voorkeur en wat je precies zoekt. Het doel van de sealant is om je band luchtdicht te houden en kleine gaatjes snel te dichten, zodat je na het lekrijden in principe door kan blijven fietsen, en je hooguit even moet bijpompen.
Natuurlijk moet er daarvoor wel genoeg sealant in je band zitten. Voor racefiets en gravelbanden raden we minimaal veertig tot zestig milliliter per band aan. Bij mountainbikebanden mag er zelfs 120 milliliter in. Het is ook zaak om je sealant om de twee tot drie maanden te controleren en eventueel bij te vullen. Sealant heeft namelijk de neiging om wat in te dikken, te verdampen. Afhankelijk van het merk kan dat best vlot gaan. Als je zonder sealant komt te zitten gaan die gaatjes ook niet meer dicht, en is je voordeel van tubeless weg.
Let ook op met CO2patronen en sealant. Bepaalde sealants kunnen reageren op CO2. Dergelijke sealants drogen sneller uit en dan ben je dus minder beschermd tegen lekrijden. Als je een CO2patroon gebruikt, ver vang de CO2 dan zo snel mogelijk door normale lucht.
REPARATIES
Zelfs met de beste tubeless setup kan je een keer een flink gat in je band rijden. Of je nu een scherpe rots raakt met je zijwang of door een dikke spijker rijdt. Te grote gaten kan de sealant niet alleen oplossen. Maar ook daarvoor zijn er genoeg oplossingen. Zodat je niet meteen met een binnenband hoeft te klooien in een band vol sealant.
De eerste oplossing in dit soort gevallen is een plug. Ze komen in verschillende vormen. Maar in essentie is het een (dun) stukje rubber dat je met behulp van een tool in het gat steekt en het moet afdichten. Dit werkt in de praktijk vaak goed, helemaal op banden met een gro ver profiel, al heb je soms nog een beetje sealant nodig.
De plug kan je in veel gevallen zelfs laten zitten, helemaal als je niet op de limiet van je banden rijdt. Als je twijfelt kan het geen kwaad de band te vervangen. Wij hebben vaak genoeg lang doorgereden op een band met plugs. Op de racefiets kan een plug wel wat meer in de weg zitten. Hoewel je ze kan afknippen kan het op het gladde loopvlak toch wat hobbelen en dat is niet fijn. Om thuis te komen prima, maar daarna kan je het euvel beter oplossen met een bandenplakker voor tubeless banden, die je makkelijk aan de binnenkant van je band plakt.
INSERTS
Voor gravel en mountainbikes zijn er ook inserts ver krijgbaar. Tegenwoordig zijn die er zelfs voor racefietsen; je ziet ze bij de profs bijvoorbeeld in ParijsRoubaix. Dit zijn meestal stukken foam die je in je band legt. Die moeten voorkomen dat je je velgen beschadigt wanneer je met (te) lage druk rijdt. Daarnaast kunnen deze er voor zorgen dat je band naar buiten wordt gedrukt en zo een optimale vorm aanneemt. Mocht je toch lekrijden, dan kun je met een insert in je band ook sowieso weer thuiskomen. m
Mocht je geen plug bij je hebben. Zorg ervoor dat je voor installatie goed de instructies leest of online de montagetips bekijkt, dit kan je een hoop kopzorgen schelen.
Wil je meer weten over dit artikel? Klik dan hier!
Wil je op de hoogte blijven van leuke nieuwtjes? Volg ons dan op Instagram en Facebook. Benieuwd naar vette blogberichten uit het Wielrenblad? Klik hier! Ook benieuwd naar gave blogberichten uit Up/Down? Klik dan hier.