Twinzer revolutie
Sinds Kauli Seadi vorig jaar tijdens de worldcup op Cabo Verde de show stal met zijn twinzers, is de hele wavewereld in de ban van deze nieuwe shapes. Zelfs de koning van de snoeiharde turn Jason Polakow heeft zijn filosofie omgegooid en schroeft tegenwoordig twee vinnetjes onder zijn board. Maar betekent dit nu dat al onze single fins bij het grofvuil kunnen of is de twinfin eerder een welkome aanvulling in onze quiver? We spraken erover met Nik Baker (Mistral), Klaas Voget (Fanatic), Florian Jung (HiFly) en Michi Schweiger (Naish).
Op zich zijn twinfins niks nieuws. In de jaren negentig waren ze populair bij onder meer Josh Angulo en onze eigen Nederlandse wavecrack Eric Groenewoud, maar op een gegeven moment verdwenen ze een beetje van het water. De boards waren weliswaar goed voor golfrijden maar planeerden en sprongen een stuk slechter in vergelijking met boards met een enkele vin. Hierdoor werden de boards vooral gevaren in goede side-offshore omstandigheden met mooi cleane golven, iets wat natuurlijk niet zo vaak voorkwam.
Nadat Kauli vorig jaar tijdens de worldcup op Cabo Verde zijn nieuwe twinfin-stijl geetaleerd had, wilde iedereen de nieuwe boardjes weleens proberen. De reden dat de boards nu terug van weggeweest zijn, heeft met een aantal dingen te maken. Ten eerste is het materiaal van nu veel efficienter. De zeilen geven voorstuwing naar voren in plaats van naar de zijkant, de boards zijn lichter en de vinnen zijn veelal gemaakt met computer gestuurde machines die de perfecte foils kunnen maken. Hierdoor worden een aantal van de nadelen van vroeger, zoals het trage planeren, deels opgeheven. Bovendien zijn boardjes tegenwoordig ook een stuk korter, breder
en ronder, wat een stuk beter past bij de snelle manoeuvreerbare stijl van de twinzers. Toch zijn er nog steeds grote verschillen tussen boards met een en met twee vinnen.
Verschillen tussen de enkele vin en de twinfin
Meer grip
Nik: ‘Twinfins maken ‘sense’ in vergelijking met een single fin, het dubbele vinoppervlak is namelijk heel effectief in de turn. Een single-fin is tijdens de turn voor een groot gedeelte uit het water waardoor je vooral op de rail moet vertrouwen. Bij twinfins heb je zowel de vin
als de rail in het water dus kun je veel harder pushen en
meer spray gooien!’
Klaas: ‘Ja, het voordeel van twinzers is dat je een vin dichter bij de rail hebt. Als je een harde turn maakt is er dus altijd nog wat in het water om de druk te weerstaan. Met een enkele vin kun je de grip verliezen als je de rail echt in het water drukt en dus zijwaarts wegslippen. Tegelijkertijd geven twinzers wel minder lift dan een enkele vin, dus in choppy omstandigheden is de lengte van de enkele vin erg prettig om controle en snelheid te behouden.’
Kortere en radicalere bochten
Nik: ‘Over het algemeen kun je stellen dat het grootste verschil is dat je met een twinfin makkelijker kan carven en dichter bij het kritieke brekende gedeelte van de golf kan blijven. Ze stellen het board in staat de turn te maken in een veel kleinere radius en met minder moeite dan een single-fin, iets wat zeer welkom is in kleine en minder krachtige golven. De twinzer maakt je actiever op het water, de rails en vinnen bijten beter in het water tijdens de turns. De kleinere vinnen stellen je in staat radicaler te zijn en harder de top turn in te gaan en toch controle te houden. Zelfs als je volledig carvet is er altijd nog op zijn minst een vin in het water.’
Klaas: ‘Wat ik een groot verschil vond in stijl is dat ik nu vaker met een wat groter board en kleiner zeil vaar. De boards zijn zo los en turny dat zelfs grotere boards nog goed aanvoelen. Verder voel ik de voordelen van de twinfins vooral in goede waveomstandigheden, maar we blijven schaven aan onze boards en ze werken steeds beter in minder ideale condities. Ik kijk ernaar uit om mijn laatste proto’s op de Noordzee te varen, ik denk dat ze het daar ook goed gaan doen!’
Meer snelheid op de golf
Nik: ‘Ze houden hun snelheid beter op de golf omdat ze krappere turns kunnen maken. Hierdoor kun je ermee op de golf blijven in plaats van ervoor, en hou je dus automatisch snelheid. Omdat je niet zoveel druk hoeft te geven op de rails om te draaien, remmen de boards ook niet af. Ze zijn gewoon net wat makkelijker en losser in de turn en daardoor makkelijker om in het kritieke gedeelte van de golf te houden. Het is toch meer surfstyle golfrijden dan windsurf. Vloeiende ronde turns in plaats van harde rechte lijnen.’
Schaduwzijde van de twinfin
Nik: ‘Natuurlijk is de schaduwzijde wel weer dat de kortere vinnen de boards wat minder lift geven, waardoor je iets later planeert. Een enkele vin is toegankelijker, maar een twinzer gaat weer beter upwind en lig wat stabieler in het water.’
Klaas: ‘Wij hebben tot nu toe uitgevonden dat in choppy omstandigheden single-fins nog steeds het beste werken. Aangezien het in Europa een stuk choppy-er is, zijn singlefin-boards denk ik nog steeds de boards voor Europa. Tegelijkertijd blijven we natuurlijk ontwikkelen, dus hier gaan we zeker aan werken! De zeilen veranderen ondertussen ook mee, ze worden korter en breder en genereren zo meer power voor de rider. Dit past beter bij de twinfins, vooral in side-onshore omstandigheden.’
Naish heeft voorlopig besloten geen twinzer in hun programma op te nemen. Wat is daarvan de reden?
Michi: ‘Zoals bij alle ontwerpen zijn er voordelen en nadelen. De hoofdreden dat we bij Naish besloten hebben nog niet voor twinfins te gaan is de mindere veelzijdigheid. Twinzers verlangen toch een bepaalde ‘riding style’ en zijn niet zo goed in verschillende omstandigheden als de single-fin-boards. Natuurlijk zijn de boards heel ‘turny’ en erg manoeuvreerbaar, maar ze gaan ook langzamer, minder goed upwind en minder snel in plane, allemaal belangrijke
eigenschappen voor onshore omstandigheden. Je moet dichter bij de golf blijven en raakt je snelheid gauw kwijt als je voor de golf uitkomt, iets wat soms gewoon nodig is, zeker in minder perfecte omstandigheden. Ook zijn de boards minder goed bij overpower dan de single-fins. Daarom hebben we besloten ons vooralsnog te richten op het doorontwikkelen van onze single-fins.’
In tegenstelling tot wat Michi zegt en wat vele andere merken beweren zegt Mistral juist weer dat de twinzers het juist zeer goed doen in slechtere omstandigheden. Heeft Mistral de Holy Grail gevonden of houden ze zichzelf voor de gek?
Nik: ‘Haha, dat is een goede vraag! We hebben lang nagedacht over de richting die we op wilden met onze twinzers om te zorgen dat ze in alle omstandigheden zouden werken en niet een board zou worden wat je twee keer per jaar vaart in ideale omstandigheden. Dit is de reden dat we onze bodem zo radicaal vlak gemaakt hebben. We hebben heel weinig rocker in de achterste helft van het board, rond de 2,5 mm. Dit is een stuk minder dan de meeste andere twinzers
en zelfs minder dan de meeste single-fins. Hierdoor planeren onze Twinzers sneller en houden ze hun speed vast in een bredere range van omstandigheden inclusief aanlandige wind. Door de grote hoeveel V zijn ze toch heel manoeuvreerbaar: de V werkt als rocker als je het board op zijn rails zet, hoe harder je turnt, hoe meer railrocker je gebruikt. Ik heb het gevoel dat een boel merken snel een twinzer wilden hebben, wij waren er al een tijd mee bezig dus dat was
zeker een voordeel.’
Bij HiFly bouwen ze al langere tijd twinzers, jullie zagen dit allang komen?
Florian: ‘HiFly bouwt al sinds lange tijd twinzers voor normale consumenten en onze shaper Klaus Jocham werkt al zo lang aan twinzers dat HiFly daardoor best een voorsprong heeft. De serieboards die we maken zijn wat aangepast, hebben net iets langere vinnen dan ikzelf zou gebruiken, zodat de boards wat vergevingsgezinder worden. Niet te groot natuurlijk, want dan is het twinzereffect weg. Als je mijn boards en de serieboards van HiFly vergelijkt met bijvoorbeeld Kauli Seadi’s boards, zijn ze toch wat meer voor algemeen gebruik gemaakt, de shape past net wat beter bij Europese omstandigheden. En laten we wel wezen, Kauli is een van de beste new skool golfrijders van de wereld, zijn boards passen perfect bij zijn stijl. Maar ben jij net zo goed als Kauli? Ik in elk geval niet!
Voor wie is een twinzer?
Nik: ‘De boards zijn voor gevorderde surfers, maar dat geldt eigenlijk voor alle waveboards nietwaar? Ik denk dat je een paar sessies nodig gaat hebben om aan het board te wennen, daarna zul je turns doen die je niet voor mogelijk had gehouden. Als je daar van houdt, dan
is de twinzer jouw board.’
Klaas: ‘Ik denk dat vooral goede riders een echt voordeel halen uit de twinfins, zij blijven dichter bij de golf en kunnen er zo het maximale uithalen. Als de golf clean en krachtig is, is een twinfin perfect. Zodra het choppy wordt heb ik liever een single-fin om meer controle te houden in mijn bottomturn. Daarom zijn single-fins ook nog steeds beter voor beginnende wavers, zijn hebben liever wat meer controle in hun turn en een wat makkelijkere ride.’
Zijn twinfins vooral geschikt voor grote golven?
Klaas: ‘Ik zou zeggen dat het niet zo met de maat maar vooral met de shape en de kwaliteit van de golf te maken heeft. Als de golven clean en krachtig zijn, ga ik zeker voor mijn twinfin. Zodra het choppy-er wordt geef ik de voorkeur aan een single-fin om meer controle te hebben bij het bottomturnen.’
Twinzer techtalk
Zit er verschil in de kwaliteit en vorm van de vinnen zelf?
Nik: ‘De twinzerboards hebben kleine vinnetjes met een speciale shape omdat de impact op de vinnen compleet anders is dan normaal. De vinnen zijn een stuk belangrijker dan bij singlefin-boards, een slechte set vinnen en je raakt echt de controle kwijt. De vinnen zijn behalve kleiner (wij gebruiken vinnen van tussen de 15,5 en 17,5 cm) ook anders qua outline. Ze zijn ontwikkeld om zo min mogelijk weerstand te genereren, verder zijn ze stijver om planeren en controle te verbeteren.’
Maakt het nog wat uit waar je de vinnen neerzet?
Nik: ‘De meeste mensen zullen ze gewoon in het midden van de box willen zetten, precies op dezelfde positie. Meer ervaren wavers kunnen ervoor kiezen de vin die gebruikt wordt voor de bottomturn verder naar achteren te zetten. Dat is goed voor een langere turn en meer controle bij choppy of hele hoge golven. In kleine golven kun je de vinnen voorin de box zetten om het board nog losser te maken.’
Waar moet je op letten als je een twinzer wilt kopen?
Nik: ‘Omdat de boards wat minder snel planeren moet je 4 a 5 liter volume toevoegen ten opzichte van wat je normaal zou kopen voor die omstandigheden. Dit geldt in ieder geval voor onze Twinzers. De boards geven de indruk dat je er wat langer over doet om op gang te
komen, maar daarna zijn ze heel los en draaien zonder veel moeite.’
Hoe zit het met tri fins?
Nik: ‘In ons eerste prototype hadden we vijf boxen ingebouwd zodat we het konden testen met een singlefin, twin-fin en tri-fin. De tri-fins waren lekker los op de golf maar niet goed voor jumps en traag bij het planeren. Vanwege de korte vinnetjes geven ze niet zo