16-10-2018 - Mountainbiken, Leesvoer

Uitstapje dirtjumpen

Terwijl ik op de afzet afrijd – remmen los en hard bijtrappend – voel ik weer dat moment van spanning door mij heen razen. Hopen dat ik ‘m haal. Ik rijd de schans op, trek zo hard als ik kan aan mijn stuur en vlieg. Dan begint het wachten op de landing. Ik houd me laag om de impact te absorberen en hoop maar op het beste.

Zo ziet, of beter gezegd, zag de gemiddelde sprong er bij mij uit op de mountainbike. Dit waren meestal wel sprongen van formaat, maar mijn aanpak had meer met lef te maken dan met kunde. Omdat ik vond dat dit beter moest kunnen ben ik een aantal jaar terug begonnen met dirtjumpen, en dat heeft mij enorm geholpen.

Wat heb jij daar als mountainbiker aan? Veel. Om te beginnen geeft het je meer lol bij het springen. Veel parcoursen liggen vol met potentiele sprongen, waarop je je lekker uit kunt leven. Springen is gewoon leuk. Daarnaast geeft het je veel techniek die je ook op andere vlakken kan inzetten. Hierdoor wordt je bereik breder inzetbaar, waardoor je meer keuzes kunt maken op diverse soorten terrein. Je wordt zelfverzekerder en leert nieuwe rijlijnen zien. En doordat jij ineens bepaalt welke lijn je kunt rijden, houd je ook betere flow in het rijden.

Dirt jumpen

Hieronder een kleine handleiding om je eerste dirtjump te maken:

Dirt-wat?

In jip-en-janneketaal: dirtjumpen is het springen op een speciale dirt-mountainbike over steile schansen. Vanuit motorcross ontstond BMX-racen, waarbij grote jongens op kleine crossfietsen over een gravelbaan knallen. Vanuit deze groep ontstond weer een aparte groep BMX’ers, die zich meer en meer op trucs ging focussen. Bij hen werden de schansen steeds steiler, zodat er meer airtime ontstond om deze trucs uit te voeren. De snelste tijd op het parcours werd onbelangrijk, stijl en uitvoering was waar het om draaide. Toen mountainbiken ontstond was het simpelweg een kwestie van tijd voordat de trucs op de BMX ook hun weg naar de mountainbike vonden. Hoewel er meerdere mensen als pionier zijn aan te wijzen, is John Cowan waarschijnlijk voor velen de man die deze freestyle-trucs naar het mountainbiken bracht. Googel maar eens op de legendarische film New World Disorder uit 2000. Inmiddels is dit dirten op mountainbikes zelfs doorgegroeid naar een nieuwe discipline, genaamd slopestyle, wat je waarschijnlijk wel kent van Crankworx. Maar de basis van slopestyle ligt toch voor een heel groot deel bij dirten, dus laten we daarmee beginnen.

Bike en uitrusting

De bike die je gebruikt voor dirtjumpen is een aangepast frame met een lage standover hoogte, ofwel een laag frame. Het is met name lager om je in de lucht zoveel mogelijk bewegingsruimte te geven. Met een traditionele MTB zou je al snel in de knoop komen met je zadel. Daarnaast is de chainstay extreem kort, om je zoveel mogelijk ‘pop’ te kunnen geven bij het afzetten. Dirtbikes kennen veel verschillende bottom bracket-hoogtes, verschillend per fietsmerk, maar voor allemaal geldt: hoe lager, hoe stabieler in de lucht en hoe hoger, hoe makkelijker je kunt draaien (zoals bij een 360). De wielen zijn 26”, wat je ten opzichte van een BMX veel meer stabiliteit geeft en daarnaast wat vergevingsgezinder is. Het frame is een hardtail, omdat er geen kracht verloren mag gaan in de afzet. Bij slopestyle wordt soms wel gekozen voor een kleine achtervering van 100 millimeter omdat de sprongen zo groot zijn. De voorvork heeft wel bijna altijd vering, meestal 100 mm. Dit is meer omdat een starre vork de klappen niet altijd aankan dan dat je de demping echt nodig hebt voor comfort.

Dirt jumpen

Verder zit er meestal enkel een schijfrem achter. Dit omdat je de rem eigenlijk niet echt nodig hebt tijdens het rijden van je lijn, alleen om in een noodgeval tot stilstand te komen. Het zadel staat zo laag mogelijk en meestal wat naar boven gericht met de punt, om zoveel mogelijk bewegingsruimte te creëren. Verder is het geheel single-speed opgebouwd met flat-pedalen zodat je makkelijk ‘af kan stappen’ als het even misgaat (en omdat je er no-footed tricks mee kunt doen natuurlijk).

Een dirtbike kopen? Voor niet al te veel geld scoor je al een frame, dat je dan bijvoorbeeld met oude parts op kunt bouwen. Een complete fiets koop je op Marktplaats al voor zo’n 400 euro en een nieuwe begint bij 800 euro. Kan dit niet ook gewoon op je normale mountainbike, vraag je je misschien af. Nee. De hele geometrie, stand-over hoogte, eventuele achtervering en voorvering zijn simpelweg niet geschikt.

Naast een fiets heb je dan nog een outfit nodig, die je waarschijnlijk al in huis hebt. Helm, kniebeschermers, eventueel elleboogbeschermers en handschoenen zijn voldoende. Je zult zien dat de meeste dirters en BMX-ers met een potjeshelm op rijden, vermoedelijk vanwege het imago, de prijs en het feit dat je natuurlijk wat vaker een klein valletje maakt. Men gaat wat minder voorzichtig om met de helm, maar je kunt dus ook prima je gewone MTB-helm gebruiken.

Je rijdt overigens altijd op flatpedals en gympen, dit zodat je makkelijker af kan stappen wanneer het even minder goed gaat. Ooit gedacht dat je überhaupt kon springen zonder klikpedalen?

Dirt jumpen

De baan op

Goed, dan is het moment daar dat je dus qua spullen klaar bent, tijd voor de baan. Wij zijn voor dit artikel naar Griffioen Outdoor in Amsterdam gegaan, een van de weinige dirt-banen in Nederland waar je ook een dirtbike kunt huren. Naast verschillende kleine pumptracks vind je hier verschillende lijnen, variërend in niveau en hoogte (letterlijk). Dit maakt het bij uitstek geschikt om rustig te beginnen.

Want de meeste dirtbanen in Nederland hebben een nogal hoog instapniveau. Dit komt doordat het gros van de schansen bestaat uit doubles in plaats van tables. Een double wil zeggen, een afzetschans, vervolgens een gat en dan de landing. Dat gat ertussen maakt het een double. Een table is hetzelfde als een double, maar dan is het gat ertussen opgevuld met aarde. Voordeel is dat als je in het begin de schans niet direct haalt, er niks aan de hand is. Dus zeker als beginner is het erg prettig een plek op te zoeken waar je zowel tables als doubles hebt, zodat je rustig op kunt bouwen. Ook hier is Griffioen Outdoor ideaal voor, ze hebben een lijn liggen met exact dezelfde schansen, uitgevoerd in een een table en double-jasje.


Dit artikel is afkomstig uit het UP/DOWN mountainbike magazine #3 2017. Wil je nou altijd de leukste artikelen of meest uitdagende trails vijf keer per jaar op de deurmat krijgen? Koop dan de laatste editie in de Soul Webshop of word dan voor het gemak abonnee . Wil je liever het het magazine online lezen? Geen probleem! Download dan het magazine online via onze Soul Kiosk App.

Natuurlijk zijn we ook te volgen via Facebook en Instagram.

Tekst en foto’s: Harm Spoelstra

Expertise: Roy Groenewegen

 van