Michal Pelka: Schoonheid van de Noordzee
Wie in een oogopslag naar de Noordzee kijkt wordt op het eerste gezicht niet direct gegrepen door oogverblindende schoonheid. De kleur van het water is bruin en er staat vaak een stevige aanlandige westen wind. Dit maakt het beeld dat veel mensen hebben van onze zee nu niet bepaald romantisch. Het is een cliché maar , zoals met veel dingen, ‘there’s more than meets the eye ’. Fotograaf Michal Pelka over zijn liefde voor de Noordzee.
Toen ik jaren geleden begon met surfen was het surfen zelf mijn grootste aantrekkingskracht tot de Noordzee. De golf was daar, bruin en schuimend en met of zonder westenwind. Ik had een surfplank en een wetsuit en ik ging. Mooie zee? Connectie met het water? Nee, daar had ik nog niet bij stilgestaan, dat kon eigenlijk toch ook niet in de Noordzee, dacht ik. Daarbovenop leek het al helemaal niet op de foto’s die ik in de grote surfbladen zag staan.
Dit alles veranderde echter in West-Australië, of all places. Er moest een kristalheldere Indische Oceaan aan te pas komen om mij de schoonheid van een grote bruine plas water in te laten zien. Het was 2012 dat ik voor 2 jaar naar Perth vertrok, letterlijk om de hoek van het befaamde Margaret River.
Ik begon naast het surfen steeds meer te fotograferen. De surf was in West-Australië bijna altijd ‘aan’ en de idyllische Indische Oceaan kon mijn blik voor uren achtereen vasthouden. Er was geen andere uitkomst mogelijk dan dat ik de zee moest en zou gaan fotograferen. Dat werd mijn passie, mijn missie. Dit was ook het moment dat ik op een andere manier naar het water en de golven ging kijken. De golven werden meer dan een medium om op te surfen en het water ging voor mij ‘leven’. Het water kreeg vanaf dat moment een persoonlijkheid.
De zee is elke dag uniek want geen twee golven zijn ooit hetzelfde. Het licht dat op het wateroppervlak valt wordt in een miljoen verschillende richtingen gereflecteerd. Het water laat licht door, breekt het licht en houdt het soms ook volledig tegen. Helder water is zelfs in staat om als zijn eigen lens te fungeren. Fotografen, zoals Clark Little uit Hawaii die bekend staat om zijn foto’s van de shorebreak van Waimea Bay, hebben een hele carrière opgebouwd uit deze elementen. Zij hebben het geluk dit in het kristal heldere en warme water van de Stille Oceaan te kunnen doen. Dit levert hele spectaculaire en mooie beelden op. Kan dit in Nederland ook vroeg ik me af? Onze kleine winderige Noordzee?
Bij terugkomst in Nederland ruilde ik de Indische Oceaan in voor onze Noordzee. Niet blauw maar bruin, niet offshore maar onshore, niet warm maar koud, erg koud. Dit weerhield mij niet om toch op zoek te gaan naar het mooiste beeld van onze eigen Noordzee. Geen makkelijk missie, maar ik wist dat die schoonheid erin zat. Water heeft immers een persoonlijkheid en elke persoonlijkheid is interessant, je moet er soms alleen een beetje naar op zoek gaan. Ik ging dicht bij het strand wonen en greep elke moment aan om naar de zee te kunnen kijken en met mijn camera in het water te kunnen liggen. De passie voor het water bleef onverminderd aanwezig en nam zelfs toe. Naarmate ik meer en op de juiste momenten naar het water keek, kreeg ik er steeds meer gevoel en timing voor om het perfecte moment vast te leggen.
Fotograferen in het water is niet eenvoudig. Er komt redelijk wat materiaal bij kijken om deze beelden te maken. Ik heb altijd met een spiegelreflex camera geschoten, al is deze over de jaren wel wat professioneler geworden. De camera zit in een waterdichte behuizing die tegen een stootje moet kunnen, aangezien ik bij het fotograferen regelmatig ‘de wasmachine’ induik. Een juiste lenskeuze is ook van belang. Ik wissel breedhoeklenzen en telelenzen af afhankelijk van de condities, soort licht en het effect dat het op de foto heeft en waar ik die dag juist naar op zoek ben. Tot slot is een bijna blindelingse bediening van de camera ook een pré, de momenten zijn vluchtig en het snel kunnen aanpassen van de instellingen van de camera is erg belangrijk.
Het is een uitdaging om de korte momenten, die vaak ook nog eens vrij zeldzaam zijn, zo mooi mogelijk vast te leggen. De mooiste dagen zijn in de winter. Dan is het licht namelijk op zijn mooist. Een laagstaande zon en zachte schaduwen geeft het beste licht voor de mooiste reflecties. De golfhoogte maakt dan vaak nog niet eens zoveel uit. Er kunnen hele hoge golven staan, dat in combinatie met mooie Hollandse luchten heel indrukwekkende beelden kan geven. Of juist hele kleine golfjes die op een windstil moment lijken alsof ze uit glas zijn geslepen.
Ondanks dat ik dit al geruime tijd doe en al vele foto’s heb gemaakt voelt elke keer dat ik met mijn camera de zee in ga weer als een eerste keer. Het blijft een verrassing wat de zee voor mij in petto heeft die dag. Wat gaat zij nu weer aan mij laten zien. Voor mij is de Noordzee niet meer bruin, niet meer winderig. Nee, de Noordzee is veel meer dan dat. Ze heeft haar eigen charmes, aantrekkingskracht en persoonlijkheid en ik zal blijven proberen om deze met mijn camera vast te leggen.
Voor meer informatie check pelkaphoto.com
Dit artikel is terug te vinden in 6|Surf nummer 1 van 2017. Wil jij geen verhaal meer missen over alle surf actie uit de Lage Landen Klik dan hier om abonnee te worden van 6|Surf magazine.
