Mountainbiken in Israël

“Denk als een kameel, rijd als een tijger en drink als een Viking.” Met deze woorden bereidt onze gids Maor ons voor op de hitte die ons te wachten staat tijdens het mountainbiken in Israël in de Judea-woestijn. Kamelen kiezen altijd de weg van de minste weerstand. Kamelenpaden zijn bij uitstek geschikt voor mountainbikers, aangezien deze flowy en natuurlijk door het landschap lopen, geeft onze gids aan. Hij gaat er voor het gemak alvast vanuit dat we zullen rijden als tijgers…

Terwijl het pas zeven uur ‘s ochtends is, wijst de thermometer al 24 graden aan. Mijn collega Michele en ik zitten op een deken in de Judea-woestijn en zijn in gesprek met Maor en Hovav. Hovav is naast mountainbikegids ook trailbouwer en hij zal ons samen met Maor begeleiden tijdens het mountainbiken in Israël. Terwijl we ons ontbijt eten zien we om ons heen verstrooid wat stadjes liggen met in de verte Jerusalem. Het landschap is kaal en grijs, onze ogen moeten wennen aan de weidse vergezichten. Hoewel Hovav een autoriteit is op trailgebied en vrijwel elke trail in het doolhof van kamelenpaden kent, moet hij Moar als zijn meerdere in deze woestijn erkennen. Moar heeft inmiddels 700 kilometers aan trail vastgelegd op gps, welke hij in eerste instantie uiteraard zonder gps heeft gevonden. Hij belooft ons een bijzondere dag inclusief een aantal verrassingen.

Wennen aan het terrein

We stoppen de laatste restjes ontbijt in onze rugzakken en stappen op onze bikes. Onze nieuwe Israëlische vrienden schieten de trail op; wij moeten nog even wennen aan het gladde en rotsachtige terrein. Als eerste hebben ze een nog-niet-helemaal-officiële trail voor ons in petto. Na een luttele tien minuten vallen onze monden wagenwijd open, als een enorme klif zich aan ons openbaart. De kloof loopt flink de diepte in, met terras-achtige rotsformaties van geel zandsteen. De Grand Canyon, daar doet het aan denken.

Maar het beste moet nog komen, de trail die we gaan volgen loopt links tegen de wand op serieuze hoogte. We rijden de gehele trail veel te dicht langs de steile afgrond, zonder enige vorm van barrière, die ons aanstaart. Er is hier weinig speelruimte, sommige secties zijn amper stuurbreed en vallen is geen optie. Onze focus ligt ondanks het formidabele uitzicht steeds op de paar meter voor ons. Wanneer secties van de route ook nog eens overdekt blijken door bovenliggende steenstructuren wordt het ons bijna teveel. En wij dachten wel wat gewend te zijn qua trails…

Michele stoot me aan en wijst naar een gebouw dat in de verte vorm begint te krijgen. Ik kan mijn ogen niet geloven: het gebouw lijkt de zwaartekracht te tarten en steekt op zo’n manier uit de rotswand dat het geheel opgaat in zijn omgeving. Hoewel we nog een flink eind verwijderd zijn, ontgaat ons het enorme formaat niet, compleet met torenspitsen, koepels en ontelbaar veel verdiepingen. Als een zwaluwnest lijkt het tegen de wand geplakt. Een paar honderd meter
trail verder staan we oog in oog met Mar Saba, het Grieks-orthodoxe klooster dat tot op de dag van vandaag bewoond wordt door monniken. Het is ooit opgezet door de heilige Sabas, een heremiet die leefde in de vijfde eeuw. In de hoogtijdagen woonden hier tot wel 8000 monniken, wat ook de reusachtige schaal van dit gebouw verklaart.

Must-do

De zon blijft maar hoger klimmen, samen met de thermometer. Het is inmiddels dik dertig graden, terwijl de klok elf uur slaat. Tijd voor misschien wel de meest bekende trail van Israël, de Sugar Trail. Deze route volgt een oud karavaanpad richting de Rode Zee. In vervlogen tijden gebruikten handelaren met lastdieren deze route om zout, specerijen en suiker te transporteren. Moar had gelijk, de uitgesleten route is inderdaad perfect voor fietsers: nergens wordt het echt steil en de paden bergafwaarts zijn ingesleten en vlak. Het lijkt nog het meeste op een enorm lange pumptrack. De trail meandert door het desolate landschap en op de hordes geiten na, die ons de weg versperren bij de bronnen, wanen we ons op een andere planeet. De Sugar Trail is een absolute must-do wanneer je in Israël bent.

Een tweede must-do zou dan direct een duik in de Dode Zee moeten zijn. Wanneer we oog in oog staan met deze zee kunnen Michele en ik dan ook niet wachten. De hoge aanwezigheid van zwavel in het water zorgt voor een geur van rotte eieren en de gehele kustlijn is bedekt met een dikke zoutlaag. We lopen voorzichtig het water in. De verhalen dat hier niemand zou kunnen verdrinken dankzij het hoge zoutgehalte kennen we natuurlijk, maar we zijn sceptisch. We laten ons voorzichtig zakken in het water, eerst een voet van de grond, dan de andere… en floep. Als twee dobbers drijven we op het wateroppervlak. Zo simpel, maar wat een uniek gevoel.

Het continu zakkende zeeniveau

Minder mooi zijn de verscheidene spookstadjes die we langs de kustlijn doorkruisen, met enorme gaten in de grond, lijkend op kraters van bommen. Hovav vertelt ons dat het continu zakkende zeeniveau ervoor zorgt dat het land droog trekt en op sommige plekken instort. Landinwaarts worden er dammen gebouwd die de watertoevoer reguleren om elektriciteit te winnen. We lopen een verlaten hotel binnen en Hovav laat ons zien waarvandaan hij twintig jaar geleden het water in kon lopen: dat punt ligt nu honderd meter verderop. Het drooggelegde land biedt momenteel plaats aan watermeloenplantages. De ooit bloeiende toeristentrekpleister waar bezoekers kwamen baden ligt inmiddels vele jaren achter ons.

The next day

De wekker gaat en ik kijk nog half slapend Michele aan, die eruitziet zoals ik me voel. Het is vier uur ’s ochtends en we moeten opschieten, Hovav staat over dertig minuten voor de deur om ons op te pikken. Vandaag gaan we naar het zuidelijk gelegen woestijnstadje Mitzpe Ramon, dat tevens onze basis is voor de aankomende dagen als we de Negev-woestijn gaan verkennen op onze mountainbikes. Het kleine stadje is gelegen op de rand van een enorme erosiekrater genaamd Machtesch Ramon, de grootste in zijn soort in Negav: het omvat bijna veertig kilometer. Vanaf de parkeerplaats is het slechts een paar passen tot de rand van de krater, waar de grond direct honderd meter de diepte in verdwijnt. Het enorme gebied is zo uitgestrekt dat er geen einde aan lijkt te komen en laat ons even sprakeloos.

De komende dagen zullen we doorbrengen op de Israël Bike Trail, welke vanuit hier start. Dit enorme trail-project moet ooit eindigen in een 1100 kilometer lange mountainbikeroute die van Eilat in het zuiden voert naar Mount Hermon in het noorden. De route wordt onderverdeeld in 27 dag-stages, momenteel liggen er al 360 kilometers trail in het zuiden.

Israël Bike Trail

Hovav rijdt voorop en we proberen zijn tempo bij te benen, maar wederom maken we geen kans. De droge lucht en hitte spelen onze lichamen parten. We drinken dagelijkse vijf liter water, wat onze rugtassen in de ochtend extra zwaar maakt. De trail ziet eruit alsof er zojuist een bezemwagen overheen is gereden, terwijl de grond naast de vijftig centimeter brede trail links en rechts bezaaid ligt met stenen en rotsen en er allesbehalve rijdbaar uitziet. Terwijl onze bikes vloeiend over de gladde ondergrond zoeven beseffen we hoeveel uren en dagen het gekost moet hebben om alle stenen van het pad te verwijderen. We horen dat de gehele trail met de hand is aangelegd, zonder hulp van machines.

De rand van de krater heeft een magische aantrekkingskracht op ons. We blijven maar stoppen om te kijken, wat leidt tot een reprimande van onze gids: het terrein hier is een natuurgebied, op de trail blijven. Zijn respect voor de natuur en de manier hoe hij hiermee omgaat is indrukwekkend. Een aantal kilometers verder opent een deel van de krater zich en verdwijnt de trail richting de kraterbodem. We zien het in een lange sliert de verte in verdwijnen, wat ons al aanwezige enthousiasme verder aanwakkert. Het wordt strootje trekken wie als eerste de trail mag rijden, Michele is de gelukkige winnaar. We starten met een dikke grijns en worden niet teleurgesteld, de trail volgt het landschap natuurlijk in perfecte bochten, waarbij de opstaande randen zorgen dat we een hoge snelheid aan kunnen houden. Wat een rit.

Op weg naar de woestijn

Onderweg komen we bij vrijwel elke kruising een markering tegen, variërend van een klein logo op een steen tot een complete plattegrond van de komende secties. Je kunt eigenlijk niet verkeerd rijden. De tijd vliegt voorbij en voor we het weten hebben we de krater doorkruist. Elke stage is zo verdeeld dat je ofwel weer bij een stadje aankomt, ofwel weer bij de camping. Perfectie, hier is duidelijk heel goed en grondig over nagedacht.

Een nacht doorbrengen in de woestijn is bijzonder: door het ontbreken van omgevingslicht is de nacht echt donker, zodat sterren de ruimte krijgen om te stralen. De Melkweg, thuis amper zichtbaar, trekt hier een duidelijke streep door het landschap. Deze woestijn in het algemeen biedt een flink palet aan diverse en unieke landschappen met elk hun eigen charme. Dagen op de mountainbike in Israël zijn nooit hetzelfde: we doorkruisen zanderige passages waar we met regelmaat afstappen om onze bikes door het mulle zand te duwen, passeren een verscheidenheid aan stenen in felle kleuren en zien onverwachte planten langs de trail voorbijschieten. Bloemen die bloeien in paars, geel of rood kijken tussen de rotsen uit. Veel van deze flora bestaat uit endemische soorten, wat wil zeggen dat deze enkel voorkomen in de Negev-­woestijn.

Rivierbedding

De volgende ochtend vertelt Hovav dat zijn favoriete passage vandaag op het programma staat. We gaan rijden in een wadi, een opgedroogde rivierbedding. De anders relatief vlakke omgeving wordt na een aantal kilometers steeds heuvelachtiger. Kleine boompjes staan naast het pad en het alsmaar stijgende terrein oogt steeds onbegaanbaarder. Terwijl visioenen van lange hike-­a-­bikes al voorbij schieten, zien we vanuit onze ooghoek rechts de trail in s­-bochten de heuvel op lopen, met een vriendelijke hellingshoek. Zonder al te veel moeite trappen we over deze slang de heuvel op: trailbouwen op hoog niveau. Alle overlappende stukken zijn uitgevlakt, bochten hebben opstaande berms en zijn verstevigd met stenen muurtjes, alle echt lompe obstakels zijn verwijderd. Een rots ter grootte van een kleine auto ligt naast de trail. Hovav legt uit dat ze met behulp van een soort luchtkussen dit formaat rotsen verplaatsen: alles om de ideale lijn van de trail aan te kunnen houden.

Zonder veel moeite trappen we 250 hoogtemeters omhoog en we bereiken het plateau op de top. Na slechts een korte rit ligt de beloofde rivierbedding op ons te wachten. We rijden langs steile wanden, gekleurd in diverse tinten rood, passeren enorme stenen en bomen die ons van schaduw voorzien: het lijkt net een Bob Rosschilderij. Ook hier gaat de trail heel natuurlijk op in de natuur. We schieten over de trail langs de rotsen en passeren kuddes geiten en slapende kamelen. Af en toe wisselt de trail van rivierbeddingzijde en het geheel is een bijzondere afwisseling van eindeloze vertes zoals we ze de afgelopen dagen hebben gezien.

Topniveau trailbuilding

De Israël Bike Trail door de Hegev-woestijn is een unieke ervaring. We hadden niet verwacht zo’n rijdbare trail te ontdekken in deze rauwe omgeving. De mate van trailbuilding hier is echt topniveau, waar vele een voorbeeld aan zouden kunnen nemen: gemaakt met oog voor de natuur en het milieu, met de hand gebouwd en compleet geïntegreerd in wat de natuur aanbiedt. Helaas zit onze tijd in de woestijn erop en is het tijd om noordwaarts te trekken.

De Israël Bike Trail is niet het enige mountainbiketrail-project in Israël: meer dan veertig getrainde trailbuilders werken op diverse locaties aan routes. Een busritje van slechts vijftien minuten brengt je vanuit de drukte van Tel Aviv al naar een bosrijke omgeving met een aantal kilometers trail. Maar ook in de noordelijke Golanhoogten, daar waar de grond veel groener en vruchtbaarder is, wordt flink gebouwd. We vragen ons af waarom we eigenlijk zo weinig horen over de enorme hoeveelheden trails hier.

Tel Aviv

We brengen onze laatste dag door in Tel Aviv. Tel Aviv is compleet anders, anders dan het heilige Jerusalem en elke andere stad in Israël. Ongeveer 400.000 mensen wonen in deze metropool, de huurprijzen hier zijn de hoogste van het land. De stad leeft 24 uur per dag. Gedurende de dag raast het verkeer non-stop door de stad, in de avond en nacht raast het jongere publiek langs de nachtclubs en bars die de stad rijk is. Het entertainment houdt niet op. We starten onze dag in een klein cafeetje op het strand met een hafuch, de Israëlische variant van een cappuccino, terwijl de zilte zeelucht onze neuzen prikkelt. We rollen rustig door de oude straten van Old Jaffa. Tel Aviv is ontstaan in 1909 als een buitenwijk van het eeuwenoude havenstadje Jaffa. Beide steden zijn samengevoegd in 1950. Vandaag de dag zijn de historische straten gevulde met kleine winkeltjes, restaurants en een aantal bars.

We brengen onze middag door op het drukke strand. Een nieuwgebouwde promenade van vijftien kilometer nodigt uit om te wandelen. Het schone zeewater heeft een aangename temperatuur en aan het einde van de dag dobberen we in zee met op de achtergrond de chillout muziek van de cafe’s op het strand.

Wanneer je aan Israël denkt, dan denk je hoogstwaarschijnlijk aan het hele Midden-Oostenconflict: bezettingen, aanslagen, moordenaars, raketten. Helaas is dit wat we meekrijgen vanuit de media. Maar deze plek heeft een andere kant: een waar je zonder gevaar of angst kan reizen door het land. We hebben ons geen moment onveilig gevoeld, of oncomfortabel. Sterker: we hebben mensen ontmoet met een groot hart en nog grotere gastvrijheid. Zoals zo vaak is onze gezamenlijke interesse in mountainbiken genoeg om een band te scheppen, om deuren te openen en een ander te leren kennen zonder vooroordelen. We zijn dankbaar dat we de kans hebben gekregen het land op deze manier te mogen ervaren. Shalom vrienden, jullie kunnen rekenen op onze terugkomst.

Info box Israel

Informatie, video’s, kaarten en details van de “Israel Bike Trail” vind je bij Hillel Sussman hier.

De beste tijd om Israel te bezoeken is van oktober tot maart.

Gear:

Je fiets meenemen op de vlucht is geen enkel probleem, plan wel wat extra tijd voor je terugreis, omdat fietsen mogelijk uit de tassen moeten worden gehaald voor een extra scan. Blijf lachen en heb geduld.

Je kunt ook bikes huren bij Sde Boker, nabij de Negev-woestijn in de buurt van Gofun: voor meer informatie klik hier.

Je dagelijkse watervoorraad is anders dan thuis, je hebt ongeveer vijf liter per dag nodig. Zorg voor bidons of waterzakken om deze hoeveelheid mee te kunnen dragen. Zonnebrand is verplicht!

Mogelijke overnachtingen:

Judea-woestijn: Mitzpe Jericho Guesthouse.

Judea-woestijn: Desert Camp.

YMCA Jerusalem: prachtig gebouw met een reusachtige toren van waaruit je een spectaculair uitzicht over de stad hebt.

Tel Aviv: een mooi hotel met het strand op loopafstand, ruim ontbijt, dakterras met zeezicht en ondergaande zon vind je op www.atlas.co.il

Shabat

Shabat wordt van vrijdagavond tot zaterdagavond gehouden door het Joodse deel van de bevolking in Israel. Dit is de familiedag waarop niet wordt gewerkt, gereden of de telefoon wordt gebruikt.

Touroperators die reizen aanbieden: www.israelbike.net & www.abenteuerreisen.ch/israel

TEKST: GERHARD CZERNER

FOTO’S: MARTIN BISSIG

Dit artikel komt uit Up/Down #2 van 2019 . Voor meer mountainbike nieuws, Tips & Tricks, leesvoer en de laatste magazines kijk op Ridersguide.nl. Wil je altijd up-to-date blijven? Klik dan nu hier en word abonnee van Up/Down en volg ons op Facebook en Instagram!