Het Etschtal, noordelijke degelijkheid & mediterrane flair
Inspannen en ontspannen
Er is wat ons betreft geen fijnere manier om de wereld te ontdekken dan per fiets. Met name de berglandschappen lenen zich prima voor een mooie tocht, uiteraard wel het liefst vergezeld door een vriendelijk zonnetje. Hoewel de Alpen een prachtig uitzicht bieden is de kans groot dat je je in de herfst- en de wintermaanden aldaar moet inpakken tegen de weersomstandigheden. Hoewel, steken we de Zuidelijke Alpen over, dan is die kans toch kleiner. Het fietsseizoen duurt hier een stuk langer dan bij ons. Welkom in Val d’Adige, ofwel het Etschtal.
In het meest noordelijke deel van Italië ligt de autonome regio Trentino-Alto Adige/Südtirol, op zijn beurt weer bestaande uit de twee autonome provincies Trente en Südtirol, oftewel Zuid-Tirol. Wanneer je vanaf de hoofdwegen aan komt rijden wekt de bewegwijzering de nodige verwarring op. Alles staat in een dubbele benaming. Ben je van plan naar deze regio af te reizen, dan is enige uitleg hierover wenselijk.
Je leert het waarom van de dubbele benaming enigszins begrijpen als je iets van de historische achtergrond kent. Zuid-Tirol is samen met Oostenrijks Tirol lange tijd onderdeel geweest van het graafschap Tirol. Dit graafschap en aangrenzende gebieden, zoals Trente, wisselden in de loop van de geschiedenis nog wel eens van machthebbende familie. En dan kwam tussendoor ook nog ene Napoleon langs die de knuppel in het hoenderhok speelde. Uiteindelijk is Tirol lange tijd onderdeel geweest van het keizerrijk Oostenrijk en later het Oostenrijks-Hongaarse rijk. Na de Eerste Wereldoorlog viel dit rijk uiteen en Oostenrijk moest als een van de grote verliezers vele gebieden afstaan, onder andere aan de zuiderburen het overwegend Italiaans sprekende Trente en het overwegend Duitstalige Zuid-Tirol, dat de Italianen vanaf die tijd gingen aanduiden als Alto Adige (Boven-Adige). In de decennia die volgden trokken veel Italianen naar deze noordelijke streken, wat leidde tot de nodige spanningen over en weer. Daar is anno 2024 gelukkig weinig meer van te merken. Thans zijn het zoals gezegd autonome provincies waar de verschillende bevolkingsgroepen naast elkaar leven en met elkaar in verbinding staan.
Een van de verbindende elementen is de rivier de Etsch, of op z’n Italiaans Adige. Als een levensader meandert deze door het dal waaraan het zijn naam heeft gegeven. Het is niet alleen de Etsch die als een verbindende factor in de regio dient. Er is ook nog zoiets als de Zuid-Tiroolse Weinstraße die door de vallei slingert en prachtige uitzichten op de wijngaarden, oude dorpen en berglandschappen toont. Deze route voert langs steden als Bozen en Kaltern. En in het zuidelijke puntje ligt daar Tramin (Termeno), sinds de jaren zeventig voluit Tramin an der Weinstraße. Tja, die toevoeging heeft een promotionele aard. Maar geeft wel duidelijk aan waar het de locals om is te doen: hun wijnen promoten via een wijnroute.
Het is inmiddels najaar. Oktober is bijna op zijn eind. En toch, het doet hier bijna lenteachtig aan. Veel oogt nog mooi groen. De omgeving kent een mild klimaat dankzij de gunstige ligging ten zuiden van de Alpen en ook het mediterrane klimaat is niet ver weg. De grote aantallen wijngaarden vormen het bewijs dat hier de zon veel schijnt. Het Etschtal is niet alleen gericht op wijn – en laten we de appelboomgaarden vooral niet vergeten te benoemen – het omarmt de actieve toerist. Je treft hier dan ook wandelaars en fietsers in alle verschijningsvormen. Niet verwonderlijk, dankzij het milde, zonnige weer duurt het buitenseizoen hier langer dan in onze contreien.
Keuzestress
Een prima uitvalsbasis voor fietsers is Traminerhof, een van de eerste bike hotels in Zuid-Tirol. Het mag dan al diverse generaties worden gerund door dezelfde familie, de aankleding is allerminst traditioneel. Het oogt hier ongewoon modern, stijlvol en zeker ook creatief. En alles is hier gericht op fietsen. Het is dan ook niet verwonderlijk dat je vanuit hier vele mooie fietstochten kunt ondernemen. Naar het noorden richting bijvoorbeeld Meran; naar het zuiden richting Trento; of je struint de Weinstrasse af, of je gaat de bergen in. Kortom, de eerste dag is het al keuzestress. Waar te beginnen?
Kennismaking
Maak het je op zo’n eerste dag niet te moeilijk. Om te acclimatiseren en een beetje wegwijs te geraken in het gebied is een tocht naar het noordelijker gelegen Bozen (Bolzano) een mooie rit voor een eerste kennismaking. De rit heeft een lengte van zo’n 57 kilometer met 380 hoogtemeters. Goed te doen, zeker met de e-bike. Vanuit Tramin voert de route in oostelijke richting. Eenmaal bij Neumarkt (Egna) de rivier overgestoken wijst de navigatie in noordelijke richting. Met de Etsch, de een na langste rivier van Italië, aan de linkerhand vervolgt de weg richting Bozen. Iets valt meteen op. We hadden het over de rivier en de Weinstrasse als verbindende elementen in het dal. Maar er is nog iets dat een bindende factor heeft, en dat is het prachtig onderhouden snelfietspad waar je op rijdt. Dit snelfietspad, de Etschtal-Radweg, volgt voor een aanzienlijk deel de oevers van de rivier, en loopt in meer dan 345 kilometer als fietspad van Landeck in Oostenrijks Tirol naar Verona in Venetië. Goed onderhouden fietspaden verwacht je in Nederland, maar dit is in oktober wel heel fijn fietsen, zeker met een heerlijke zon in de nek en uitzicht op een berglandschap. En o ja, daar zijn die appelboomgaarden weer.
Een mooi gebaar Een moment voor een foto en wat drinken. Een appelboer wenkt en plukt een aantal appelen voor onderweg. Fiji-appelen om precies te zijn. Groter, zoeter en sappiger dan je ze in Nederland kunt kopen. Eigenlijk kun je wel stellen: de lekkerste denkbaar. Al zijn ze volgens de appelboer zelf iets te zoet.
Beroemdste inwoner
Het snelfietspad voert de rivier over. En hoe dichter bij Bozen, hoe mooier het fietspad wordt. En drukker. Je kunt merken dat ze in de stad zelf ook echt zijn georiënteerd op fietsen. Het is hier fijn rondtrappen langs de verschillende stadsparken. Bozen is de hoofdstad en grootste stad van Zuid-Tirol. Het heeft een lange geschiedenis en dat zie je ook terug aan de historische bebouwing in de omgeving. Zo kun je verschillende kastelen bezichtigen, zoals Maretsch, Runkelstein en Sigmundskron. En als je hier toch bent dan zou je voor het goede ook even een bezoek moeten brengen aan waarschijnlijk de beroemdste inwoner van Bozen: Ötzi, de ijsmummie die in 1991 is gevonden in de Ötztaler Alpen. Hij is Europa’s oudste menselijke mummie en is te bewonderen in het Zuid-Tiroler Archeologiemuseum. Je hebt niet elke dag kans om een glimp te zien van iemand die 5300 jaar geleden leefde, dus pak ‘m vooral! Waar op het platteland vooral Duits wordt gesproken, daar spreekt in Bozen het grootste deel van de bevolking Italiaans. Ruim een kwart heeft Duits als moedertaal en een klein percentage spreekt Ladinisch (een Reto-Romaanse taal die in de Dolomieten wordt gesproken).
Alle drie deze talen hebben hier een officiële status. Die gemixte achtergrond geeft Bozen dan ook een eigen vibe. Niet typisch Oostenrijks, niet typisch Italiaans; noordelijke degelijkheid met een vleugje mediterrane flair. Na een goede lunch in het levendige stadscentrum voert de weg weer terug. En wat voor Bozen geldt, dat gaat ook op voor het omringende gebied richting Tramin. Het voelt als een plek waar noordelijk en zuidelijk Europa samenkomen. En dat was waarschijnlijk al het geval in de Romeinse tijd. Langs de Etsch loopt immers een oude route die al sinds de Romeinse tijd, dienstdoet, de Via Claudia Augusta . De historie is hier dan ook duidelijk aanwezig. Hooggelegen burchten en kastelen uit verschillende tijdperken doen herinneren aan een bewogen verleden.
Thans lijkt een deken van rust over het gebied te zijn gevallen. Iets wat je zeker zult ervaren op een avond met een mooie zonsondergang in de omgeving van de Kalterer See. Dit keer is daar weinig kans op, het is oktober en de zon verdwijnt al vroeg achter de bergen. Slingerend tussen de wijngaarden door biedt de afdaling naar de Kalterer See desondanks zicht op een prachtig landschap. De tocht wordt afgesloten met geleidelijke beklimming richting het sfeervolle centrum van Tramin. Langs kleurrijke gevels, statige oude bouwwerken en kleine pleintjes slingert en glooit de weg door het centrum naar het hotel. De afgelegde route geeft een goede eerste indruk van de regio. Een snelfietsroute langs boom- en wijngaarden, oude dorpjes en een oude stad, dit alles met continu een ruig gebergte op de achtergrond. Je kunt prima naar het Etschtal afreizen om alleen te fietsen, of dat nu met de racefiets, mountainbike of e-bike is. Maar eerlijk? Dat is misschien toch een beetje zonde. Als je hier bent, probeer dan vooral ook het goede leven te ervaren. En tot rust te komen.
Traminerhof
Ongedwongen, stoer, modern en toch sfeervol en warm. Stap binnen bij Traminerhof en je dit in herkennen. Traminerhof, een van de eerste bikehotels in Zuid-Tirol, is bij uitstek gericht op fietsers en andere actieve toeristen. Naast de vele kamers (veelal inclusief balkon met uitzicht op de wijngaarden of de bergen) biedt het ook ruimte aan een zwembad, een sauna, een stoombad en een fitnessruimte. Kortom, een ideale plek voor inspanning en ontspanning. Traminerhof is bij uitstek geschikt als uitvalsbasis voor mooie fietstochten in de wijnregio. Daarnaast is het een populaire bestemming voor mountainbikers, het ligt in de buurt van een aantal populaire mountainbikeroutes. Het hotel biedt dan ook een verscheidenheid aan diensten voor de fietsende gast, waaronder fietsverhuur, gidsen, een reparatiewerkbank, stalling en afspuitplek voor de bike (waar aan elk detail is gedacht. Je kunt zien dat het bikehotel echt door fietsliefhebbers wordt gerund. Naast fietsen biedt Traminerhof ook een verscheidenheid aan andere activiteiten, zoals wandelen, zwemmen, wijnproeven. Het hotel ligt in het hart van de wijnregio Zuid-Tirol, en er zijn tal van wijnhuizen en boerderijen in de omgeving te bezoeken. En niet onbelangrijk, aan de inwendige fietser wordt zeker ook gedacht: het ontbijt is zeer uitgebreid en er is een à-la-carterestaurant voor het diner.
Dit artikel “Inspannen en ontspannen” komt uit Electrified #1 van 2024. Kijk voor meer artikelen of voor meer electrified nieuws en reviews, leesvoer en de andere magazines op Ebike magazine. Wil je altijd up-to-date blijven? Klik dan nu hier en word abonnee van Electrified magazine en volg ons op Facebook en Instagram.
Onze website maakt gebruik van cookies. Door cookies kunnen we onze website functioneel goed laten werken. Dit geeft voor u de beste ervaring op onze website. U kunt sommige cookies uitschakelen via de cookie instellingen aanpassen link.
