Interview met Clinton Filen – op zoek naar het beste kite-doek
De Zuid-Afrikaanse Australiër Clinton Filen (51) is al 20 jaar hoofddesigner bij Airush. De focus van kite design ligt tegenwoordig minder bij de vorm van een kite en meer bij het materiaal waarvan het gemaakt is. De collectieve zoektocht naar ‘lichter, stijver, sterker en duurzamer’ is in volle gang. Bij Airush komen ze nu met hun eigen Ho’okipa-doek. Clinton praat ons erover bij.
Ben je formeel opgeleid als ontwerper of heeft het leven je daar toevallig gebracht?
Clinton Filen: ‘Toeval. Toen ik klaar was met school, studeerde ik reclame, werkte ik als producttester voor een windsurfmerk en deed ik mee met internationale competities. Ik bouwde al op jonge leeftijd mijn eigen boards en vinnen. Ik heb daarom ook CAD-skills geleerd op de computer en dat heb je nodig. Later begon ik te werken als een onafhankelijke productontwerper. Oh ja en daarnaast heb ik bedrijfskunde en marketing gestudeerd aan de Universiteit van Melbourne om meer inzicht begrip te krijgen in grotere organisaties. Dat helpt me allemaal bij mijn grootste passie: het bouwen van goede producten en sterke merken.’
Over welke producten en merken ben je het meest tevreden?
Clinton Filen: ‘Sommige van mijn vroege ontwerpen van trapezes en accessoires en zijn twintig jaar later nog steeds in productie, dus daar ben ik wel trots op. ‘
Clinton Filen: ‘Daarnaast heb ik met Ben Severne samengewerkt om het windsurfmerk Severne te ontwikkelen en te lanceren. Dat merk is een zoals je misschien weet een enorm succes is geworden. Ook ben ik trots op onze Airush-riders die nogal wat wereldkampioenschappen Freestyle en Racing in de wacht hebben gesleept. Op onze producten. Toch vind ik het belangrijker om goed materiaal te ontwikkelen voor de ‘gewone’ kiteboarder, hoor. Als zij tevreden zijn dan hebben we het pas echt goed gedaan.’
Hoe ziet een gemiddelde dag in je leven eruit?
Clinton Filen: ‘Ik sta vrij vroeg op en afhankelijk van de omstandigheden en werkdruk, probeer ik of te werken of te surfen en sporten. Ik geniet van de vroege ochtenden voor het meer creatieve werk. Normaal kom ik rond negen uur ‘s ochtends aan op het hoofdkantoor in Muizenberg (Zuid-Afrika), waar ik als eerst bij het ontwerpteam langsga voordat ik weer een van de vele vergaderingen in duik. In de Zuid-Afrikaanse zomer wil ik minstens om de twee dagen op het water testen. Ik probeer in die periode zo min mogelijk te reizen, omdat het vanwege de goede wind ons meest productieve seizoen is voor ontwikkeling van ons spul. In de Europese zomer reis ik meer naar evenementen en klanten over de hele wereld of test producten op onze testlocatie in Tarifa. Een druk, maar prima leven zou ik zeggen.’
Wat is je niveau op het water?
Clinton Filen: ‘Ik experimenteer graag met nieuwe watersporten en trends maar meestal niet lang en fanatiek genoeg. Daarnaast heb ik ook nog een behoorlijk veeleisende baan. Ik ben een alleskunner, maar nergens echt heel goed in. Soms ben ik meer actief in de ene en dan weer in de andere sport. Ik hou van surfen, surf-foilen, windsurfen, wingfoilen en kiteboarden.’
Wat zijn volgens jou de meest relevante ontwikkelingen wat betreft het kitesurfspul?
Clinton Filen: ‘Een lager gewicht van kitespullen is de afgelopen vijf jaar een zeer relevante ontwikkeling geweest. Aanvankelijk werd dit gedreven door de foils om daarmee in zo weinig mogelijk wind al te kunnen varen. Maar ook met harde wind is lichter beter. Zo presteert een lichtere en stijvere kite bijna altijd beter en heeft het een groter windbereik. Hierdoor zijn we constant op zoek naar nieuwe en betere materialen.’
Er is veel te doen om het kitesurfdoek he? Er zijn wat nieuwe variaties op de markt zoals Aluula en Penta TX: hoe zie jij deze ontwikkeling?
Clinton Filen: ‘Uiteindelijk zijn materialen niet mijn persoonlijke expertise. Wij proberen ons vooral te richten op onze eigen ontwikkeling. We zijn constant op zoek naar nieuwe materialen, die met minder gewicht een hogere druk aankunnen, oftewel meer stijfheid geven aan de kite. De ontwikkeling hiervan duurt al meer dan vijf jaar. In dit proces hebben we meerdere verschillende laminaten getest, voordat we zijn overgestapt op Ho’okipa als toepassing.
Dave Kay, onze ontwerpingenieur, suggereerde om verder te kijken dan laminaten en coatings. Hij vond dat we naar geweven stoffen moesten blijven kijken voor een betere verwerking en betere sterkte en flex. Zo werd onze interesse gewekt door Challenge Sailcloth: zij ontwikkelde een uniek geweven Ultra-PE-draden voor andere toepassingen. Ultra-PE is een verzamelnaam voor een samenstelling van vezelmaterialen, dus niet alleen polyester. Hierdoor kun je een ontzettend sterke draad maken. Het voordeel van een sterke draad is dat je deze kan weven. Gewoven materiaal is gelijkmatig sterk en gemakkelijker te verwerken (dus ook repareren). Daar zien we de voornaamste unieke eigenschappen van Ho’okipa, en ook de voordelen in de verwerking ervan.’
Wat is het grootste verschil met tussen Ho’okipa en traditioneel dacron wat gebruikt wordt als materiaal voor de leading edge en struts?
Clinton Filen: ‘We kunnen nu dunnere en lichtere leading edge en struts maken, zonder dat dit ten koste gaat van de stijfheid en duurzaamheid van de kite. Helaas is lichter vaak ook fragieler en dat is met Ho’okipa zeker niet het geval. Daarnaast is een kite of wing met Ho’okipa stijver is omdat die veel harder opgepompt kan worden dan traditioneel dacron. Dat is denk ik voor de eindgebruiker een wezenlijk verschil dat hij direct ervaart op het water.’
Ho’okipa is 50 procent duurder dan gewoon doek. Is het die meerprijs waard?
Clinton Filen: ‘Wij vinden van wel. Het windbereik wordt vergroot waardoor je minder kites of wings nodig hebt. Een lichtere, stijvere en stabielere kite vaart gewoon een stuk beter.’
Gaat het in de toekomst ook in andere modellen gebruikt worden dan alleen in de Ultra Team?
Clinton Filen: ‘Ja, we verwachten deze technologie in de toekomst in alle belangrijke modellen te gebruiken. Het is duur, dus we moeten een idee krijgen van de marktvraag en kijken waar dit de meeste voordelen oplevert.’
Is het exclusief voor Airush?
Clinton Filen: ‘Op de langere termijn zal Ho’okipa zelf hoogstwaarschijnlijk niet exclusief zijn voor Airush. Ho’okipa maakt deel uit van ons ontwerpconcept maar een kite bestaat uit meer dan alleen materiaal zoals design, constructie, layout enzovoorts.’
Hoe denk je dat Airush zich in de nabije toekomst zal ontwikkelen? Verwacht je meer revolutionaire veranderingen?
Clinton Filen: ‘We zien onszelf als een technologiebedrijf, dus we jagen altijd tegelijkertijd op evolutie en revolutie. Het een gaat vaak samen met het ander. Zo kun je wel een nieuw materiaal introduceren maar om het te gebruiken moet het product vaak worden aangepast en verbeterd. In dit geval maakt Ho’okipa de kite stijver en moet je de kite daarop worden aangepast anders wordt het ontwerp verstoort. Door een stijvere LE moet je bijvoorbeeld de constructie, layout en de bridle worden aangepast. Deze aspecten, zoals de bridle, maken momenteel ook een enorme ontwikkeling door. Zo is er één ontwerper de afgelopen drie maanden alleen met de bridle bezig geweest. Een leading edge met kleinere diameter vermindert het algehele weerstandsprofiel van de kite, dus dit heeft invloed op waar de kite in het windvenster zit. Daar moeten we rekening mee houden bij het ontwerpen.’
Clinton Filen: ‘Ho’okipa maakt de leading edge stijf waardoor de kite directer reageert op stuurimpulsen, zelfs in de grote maten. Ook kleinere ontwikkelingen zoals lijnen met minder rek worden vaak over het hoofd gezien. Ook die hebben geleid tot stabielere vliegers, met betere draai-eigenschappen en een groter windbereik. Daarnaast zien we dat er meer duurzame materialen worden gebruikt, zoals gerecycled polyester, het Ecoboard Project, hennep, vlas en basalt in al onze procucten.’
Hoe belangrijk is de computer in je werk?
Clinton Filen: ‘Ik heb altijd een computer gebruikt als ontwerper. De eerste boards en vinnen die ik dertig jaar geleden heb ontworpen, deed ik al op een computer. Uiteindelijk zijn computers gewoon een hulpmiddel om je te helpen je ideeën uit te voeren. Je kunt de beste gitarist ter wereld zijn, maar je moet toch kunnen componeren om een goed nummer te kunnen schrijven.’
Met welke rijders werk je het liefst samen en waarom?
Clinton Filen: ‘Ik heb key riders in elke specialisatie. Alex Pastor bij het freestylen, Reider Decker op surfgebied, Elias Ouahmid bij het foilen en Peter Petersen voor de wings. Ze geven gewoon beknopte feedback over het gevoel van het product. Van daaruit kijken we samen naar mogelijke verbeteringen.’
Hoe garandeer je dat je de juiste feedback krijgt? Hoe werkt het proces? Professionele rijders? Amateurs? Wiens mening waardeer je het meest?
Clinton Filen: ‘Ik vind het állemaal interessant: sommige van onze beste testers zijn normale recreatierijders, maar die krijgen wel instructies mee waarop ze moeten letten om een goede feedback te geven. Aan uitspraken als ‘het vaart wel lekker’ hebben we niks. Pro’s zoeken vaak de grenzen van een product op. En als ze proberen die grenzen te verleggen en innovatiever te varen, beginnen ze meer van hun uitrusting te eisen. Uiteindelijk test ik al mijn producten voor een eindoordeel ook zelf trouwens. Al die oordelen tezamen bepalen het eindproduct. Een product is dus nooit het werk van één ontwerper, maar van een heel collectief. ’
Zijn er andere merken en ontwerpers die je inspireren – binnen en buiten onze sport?
Clinton Filen: ‘Dat is een moeilijke vraag, want ik zie inspiratie in zoveel dingen en ik ben geïnteresseerd in veel dingen op het gebied van duurzaamheid, techniek, architectuur, voeding, sociale ontwikkeling, zakendoen enzovoorts. Even denken, hmm. Buiten onze sport: Yvon Chouinard, Elon Musk, Steve Jobs, Mike Sinyard, Jake Burton. Mijn jeugdvriend Haldane Martin is een briljante ontwerpgeest en onze ouders en vrienden die ons helpen om ons creatief en technisch te ontwikkelen. Binnen onze sport is dat best een beladen vraag, want er zijn een aantal geweldige ontwerpers die niet zo in de openbaarheid zijn. Nou vooruit, een paar namen waar ik aan denk: Till Eberle, Coleman Buckley, Ben Severne, Nils Rosenblad, Rob Chapman en Don Montague.’
Hoe zou jij je relatie met andere concurrerende merken en ontwerpers omschrijven?
Clinton Filen: ‘Ik heb een goede relatie met concurrenten en andere ontwerpers, en ik ben vaak behoorlijk geïnspireerd door wat anderen in de branche doen. Uiteindelijk delen we allemaal dezelfde passie voor de watersportindustrie en willen we deze als geheel vooruit zien gaan.’
Is er nog iets dat je met onze lezers wilt delen?
Clinton Filen: ‘We willen echt een authentiek merk zijn met goede producten. We willen eerlijk zijn tegen onze klanten en hopen dat de klanten dat met ons zijn. Ben je niet tevreden of heb je tips. Deel het met ons. Stel ons verantwoordelijk. Daar worden onze producten alleen maar beter van.’
Wil je meer kitesurf nieuws, Tips & Tricks, leesvoer en de andere magazines kijk op Ridersguide.nl. Wil je altijd up-to-date blijven? Klik dan nu hier en word abonnee van Access en volg ons op Facebook en Instagram.
